Ảnh minh họa. |
"Người làm báo là người viết sử đương đại. Báo chí chính là kho sử liệu có giá trị lâu dài chứ không phải thông tin thoảng qua và nó sẽ được khai thác lại", ông Dương Trung Quốc nhận định. " góc độ là một nhà sử học, tôi cho rằng đây là một ưu thế rất lớn của báo điện tử. Nhất thiết các trang báo online cần phải lưu tâm đến chức năng là một công cụ tìm kiếm".
Nhà sử học cho biết ông tận dụng mọi thời gian có thể để đọc tin trên các trang báo điện tử cả trong và ngoài nước. Và đối với đại biểu Quốc hội 60 tuổi này, thời gian ngồi chờ máy bay hay những hoàn cảnh tương tự không còn là vấn đề đáng ngại kể từ khi ông thấy thú vị với việc lướt các trang web tin tức.
Là "em út" trong đại gia đình báo chí, báo Internet có được lợi thế lớn về công nghệ. Không phải phụ thuộc vào các khâu in ấn, phát hành như báo giấy hay dựng băng, ghi âm như truyền hình, đài phát thanh nên khả năng cập nhật thông tin của loại hình báo chí này rất linh động và tốc độ đưa tin cũng có phần vượt trội. Sự năng động, đa dạng và tính mở của báo mạng đã trở nên đặc biệt hấp dẫn đối với độc giả là giới trẻ, nhân viên văn phòng, doanh nhân... bởi chính những đối tượng này có khả năng tiếp cận báo điện tử tốt nhất.
Theo ông Quách Tuấn Ngọc, Giám đốc Trung tâm tin học, Bộ Giáo dục Đào tạo, đối với học sinh, sinh viên thì báo mạng là nguồn tin chủ yếu vì họ không có nhiều tiền để mua báo giấy. "Với hệ thống các quán cà phê, Internet nhiều như hiện nay, sinh viên chỉ bỏ ra 2.000 đồng là có thể lướt qua mọi tin tức nóng trên các trang báo điện tử. Thậm chí là còn có thể vào diễn đàn trao đổi, phản biện ngay lập tức. Điều này họ chỉ có thể làm được với các trang báo online".
Sức mạnh về công nghệ đã cho phép loại hình báo chí non trẻ tiến bộ nhanh chóng. "Trong bối cảnh hiện nay, báo điện tử đang phát huy rất tốt vai trò của nó nhờ tính nhanh nhạy và mở", ông Dương Trung Quốc nói. "Tôi cho rằng ở VN có lẽ chỉ còn một vấn đề, đó là làm sao có được sự bình đẳng về thông tin cho mọi tầng lớp trong xã hội. Công nghệ cho phép loại hình báo chí này tiếp cận gần gũi với người đọc hơn nhưng chính nó cũng là rào cản đối với những độc giả vùng sâu".
Nhà sử học cũng cho rằng yếu tố quyết định thành công của báo điện tử chính là công nghệ nên yếu tố để bứt phá cũng chính từ đây. Trên thực tế, so sánh với loại hình báo chí này ở nước ngoài, các trang tin của VN vẫn chưa khai thác hết lợi thế mutilmedia. Gần đây, một số trang báo hàng đầu trong nước chú trọng đến phần slide show, video-clip... như một xu hướng tất yếu bên cạnh việc đẩy mạnh việc đưa tin tức nhanh, chính xác và hấp dẫn để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của độc giả.
Các chuyên gia và nhiều độc giả nhận định, sự phát triển của báo điện tử sẽ rất ghê gớm nhưng cũng sẽ tạo ra sự chênh lệch nhất định. "Thông tin cũng là một thứ tài sản và tôi cho rằng sẽ có người thiệt thòi vì không được tiếp nhận đầy đủ và cũng có những người thừa mứa. Đó là xu thế tất yếu", ông Dương Trung Quốc nhận định. "Song, vấn đề cơ bản nhất là báo điện tử đã, đang và sẽ là một kênh thông tin quan trọng và đặc biệt, là một hệ thống giáo dục, truyền bá có sức mạnh mà không một công cụ nào sánh được".
Hơn 20 năm sau khi mạng Internet ra đời, thế giới chứng kiến sự xuất hiện của báo điện tử vào giữa những năm 1990. Một trong những hãng truyền thông lớn nhất thế giới là CNN (Mỹ) đã chạy thử phiên bản báo mạng từ năm 1993. Sau đó, BBC (Anh) online từ 13/9/1994. Đó là sự khởi động của loại hình báo chí này. Phần lớn website tin tức hồi đó đều là phiên bản điện tử của báo giấy hoặc truyền hình. Còn báo điện tử thuần túy (online-only newspaper) phải vài năm sau mới nở rộ. Một trang báo điện tử thuần túy khi nó đáp ứng 3 tiêu chí: cập nhật thường xuyên, chỉ có trên mạng mà không xuất hiện dưới các hình thức truyền thông khác và được điều hành bởi một tổ chức truyền thông chuyên nghiệp, hoạt động theo quy tắc báo chí quốc gia và quốc tế. Việt Nam, sau khi mạng Internet được kết nối với thế giới vào năm 1997, một số cổng thông tin trực tuyến như Quê Hương ra đời, tập trung đáp ứng thông tin trong nước của các kiều bào. Năm 2001, VnExpress ra mắt, trở thành tờ báo điện tử thuần túy đầu tiên, hướng đến đối tượng độc giả là người Việt Nam cả trong nước và quốc tế. |
Nguyễn Hằng - Thùy Hương