Eric Schmitt, tổng chưởng lý bang Missouri, hôm 21/4 đệ đơn kiện Trung Quốc đòi bồi thường cho những "mất mát to lớn về mạng sống, những đau khổ và sự bất ổn kinh tế của tất cả người dân Missouri do đại dịch Covid-19". Ông cũng dẫn một ước tính rằng Missouri có thể mất hàng chục tỷ USD do dịch bệnh.
"Một chiến dịch kinh khủng về sự lừa dối, che giấu và khoanh tay đứng nhìn của chính quyền Trung Quốc đã khiến đại dịch này lan tràn", Schmitt, một thành viên đảng Cộng hòa, cho biết đơn khiếu nại, song không nêu rõ số tiền yêu cầu bồi thường. "Chính phủ Trung Quốc đã nói dối thế giới về mối nguy hiểm và bản chất lây nhiễm của Covid-19, ngăn chặn những người cảnh báo và làm rất ít để ngăn dịch bệnh lây lan. Họ phải chịu trách nhiệm cho hành động của mình".
Ngoài chính phủ Trung Quốc, các bị đơn còn bao gồm Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, chính quyền thành phố Vũ Hán, nơi dịch bệnh khởi phát, và Viện Virus học Vũ Hán. Đơn kiện cho rằng Trung Quốc có bằng chứng lây nhiễm từ người sang người vào cuối tháng 12/2019, nhưng đến ngày 20/1 mới công bố.
Tổng chưởng lý bang Missouri Eric Schmitt phát biểu trước Tòa án Tối cao Mỹ ở Washington tháng 9/2019. Ảnh: AP.
Đơn kiện đã được nộp lên Tòa án Quận Đông Missouri của Mỹ, cáo buộc các quan chức Trung Quốc tích trữ thiết bị bảo hộ y tế cá nhân và chỉ cho xuất khẩu những thiết bị lỗi. "Thiết bị bảo hộ cá nhân Trung Quốc sản xuất đã bị chính phủ và nhiều bệnh viện trên thế giới khiếu nại, làm tăng khả năng họ đang giữ thiết bị chất lượng cho mình và chuyển thiết bị lỗi cho nơi khác", đơn kiện cho hay.
Vụ kiện diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng chịu nhiều áp lực quốc tế về Covid-19. Tập đoàn Luật Berman có trụ sở tại thành phố Miami, bang Florida của Mỹ hôm 20/4 cho biết khoảng 5.000 người Mỹ nhiễm hoặc có thân nhân chết vì Covid-19 đã ký đơn kiện chính phủ Trung Quốc bồi thường nhiều tỷ USD.
Đơn kiện của Berman cho rằng Trung Quốc phải bồi thường vì đã biết về Covid-19 nhưng không kịp thời thông báo cho phần còn lại của thế giới, không ngăn chặn Covid-19 dù họ có khả năng ngăn chặn dịch bệnh ở giai đoạn đầu.
Phản ứng về thông tin này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói tại cuộc họp báo ở Bắc Kinh hôm qua rằng Washington đã không bồi thường cho ai sau đại dịch cúm H1N1 năm 2009, vốn được phát hiện đầu tiên ở Mỹ. Với tư cách là một quốc gia, Trung Quốc cũng không có nghĩa vụ phải bồi thường cho những đơn kiện như vậy.
Một đơn kiện khác cũng được nộp tại thành phố Las Vegas, bang Nevada, Mỹ, yêu cầu Trung Quốc bồi thường thiệt hại hàng tỷ USD cho 5 doanh nghiệp địa phương. Tuy nhiên, trường hợp ở Missouri là vụ kiện cấp bang đầu tiên đối với Trung Quốc liên quan đến đại dịch hơn 2,5 triệu người nhiễm và gần 178.000 người tử vong trên toàn cầu.
Huyền Lê (Theo AFP, SCMP)