Bản quét hộp sọ vượn người Little Foot. Video: Reuters.
Little Foot hay Bàn chân Nhỏ là biệt danh đặt cho một bộ xương hóa thạch vượn người phương nam (Australopithecus) gần như hoàn chỉnh được khai quật trong hệ thống hang động Sterkfontein ở Nam Phi vào những năm 1990. Mẫu vật thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu bởi nó có thể hé lộ những thông tin quan trọng về lịch sử tiến hóa của loài người.
Trong một báo cáo mới vào hôm 2/3, các nhà cổ sinh vật học do Ron Clarke từ Đại học Witwatersrand (Nam Phi) và Amélie Beaudet của Đại học Cambridge (Anh) dẫn đầu cho biết, họ đã tiến hành kiểm tra các phần quan trọng của hóa thạch - hiện được bảo quản tại cơ sở Diamond Light Source của Anh - trong đó, quá trình quét tập trung vào phần vòm sọ và hàm dưới của mẫu vật.
Công nghệ quét tinh vi đã giúp các nhà nghiên cứu có được cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ về đặc điểm sinh học của Little Foot mà còn về những khó khăn mà cá thể này - một phụ nữ trưởng thành - phải đối mặt khi còn sống.
Chi Australopithecus pha trộn các đặc điểm vừa giống vượn người vừa giống người và có thể là một tổ tiên trực tiếp của chúng ta. Nghiên cứu mới xác định Little Foot thuộc về một loài vượn người phương nam đã biết trước đây có tên khoa học là Australopithecus prometheus.
"Khi quét vòm sọ, chúng tôi phát hiện các kênh mạch máu trong xương xốp có thể tham gia vào quá trình điều nhiệt của não. Điều này rất thú vị vì chúng ta chưa có nhiều thông tin về hệ thống đó", Beaudet chia sẻ. Nhà cổ sinh vật học lưu ý thêm rằng nó có thể đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng kích thước não lên gấp ba lần từ Australopithecus sang người hiện đại.
Theo Clarke, Little Foot sống trong một khu vực rừng rậm nhiệt đới và vì một lý do nào đó, cô ấy đã rơi xuống hang động. Phân tích các mô răng được bảo quản tốt cho thấy mẫu vật "tương đối già" khi chết bởi răng đã mòn khá nhiều.
Hình ảnh quét cũng tiết lộ những khiếm khuyết trên men răng. Đó là dấu hiệu của những căng thẳng thể chất thời thơ ấu như bệnh tật và suy dinh dưỡng.
"Chụp X-quang Synchrotron cho phép chúng ta kiểm tra các mẫu vật theo cách tương tự như chụp CT X-quang ở bệnh viện cho bệnh nhân, nhưng chi tiết hơn nhiều. Vẫn còn rất nhiều điều để tìm hiểu về sinh học Hominini hay Tông Người thời kỳ đầu. Hominini bao gồm con người hiện đại và một số thành viên đã tuyệt chủng của dòng tiến hóa loài người", đồng tác giả nghiên cứu Thomas Connolley, nhà khoa học tại Diamond Light Source, nhấn mạnh.
Đoàn Dương (Theo Reuters)