Tôi đã nghĩ rất nhiều sau khi đọc hàng loạt bài viết về vấn đề sinh viên, thạc sĩ thất nghiệp, hầu hết họ đều đổ lỗi không xin được việc là do chuyện này, chuyện kia và đủ thứ nguyên nhân.
Ông cha ta thường có câu "tiên trách kỷ, hậu trách nhân". Tôi thấy có nhiều người được đi du học có cơ hội tiếp thu nền văn hóa nước ngoài, có điều kiện hơn những người khác là điều may mắn. Chính vì điều kiện hơn đó mà người ta cũng sẽ đòi hỏi ở các bạn cái giá ngang bằng.
Còn những bạn học lên đến thạc sĩ mà không xin được việc cũng nên tự đặt ra cho mình câu hỏi vì sao lại vậy? Khi bạn có điều kiện cần nhưng không đủ thì chắc chắn bạn sẽ bị loại ra khỏi cuộc chơi, thay vì trách móc người khác thì các bạn nên tự xem lại bản thân mình.
Tôi nhớ khi còn học phổ thông, ba mẹ đều mong muốn tôi đậu đại học chính quy nhưng sức học có hạn nên tôi chỉ đậu nguyện vọng hai vào dân lập, tiền học phí phải đóng nhiều hơn các bạn học chính quy. Tôi đã nghĩ ra trường với tấm bằng dân lập chắc rất khó để tìm được việc làm.
Suốt 4 năm học đại học, ngoài giờ lên lớp, tôi còn đi làm thêm ở một vài nơi. Nhờ quá trình va chạm xã hội ấy mà tôi đã tích lũy được kinh nghiệm sống. Với học lực bình thường, tôi chỉ tốt nghiệp loại trung bình khá ở trường dân lập.
Những năm học ở TP HCM, tôi cũng từng mơ ước có cơ hội bước chân vào học trường Anh văn quốc tế nhưng gia đình tôi không có điều kiện. Gia tài tôi có được chỉ là vốn tiếng Anh từ 12 năm học phổ thông, cộng thêm tấm bằng dân lập trung bình khá, Anh văn bằng B, vi tính bằng A… Những loại bằng cấp ấy vô cùng bình thường so với phần lớn bằng đại học chính quy hay Anh văn Toeic, Toefl gì đó.
Tuy nhiên, tôi được nhận vào một công ty nhỏ đảm nhiệm vị trí kế toán. Tôi chỉ việc ngồi và xuất hóa đơn, lương lúc ấy vỏn vẹn 1,2 triệu đồng/tháng. Công việc tuy khá nhàm chán nhưng tôi nghĩ tôi cần tiền để nuôi sống bản thân thành phố hoa lệ này nên vẫn tiếp tục làm.
Nguyên nhân tôi không về quê là vì tôi không có điều kiện để xin việc tại quê. Ở chỗ tôi muốn vào một cơ quan nào đó phải mất từ 30 triệu đồng trở lên là bình thường. Cha mẹ nuôi tôi ăn học suốt mấy năm dài đã đủ khổ rồi, giờ nghĩ đến chuyện vay nợ để lo việc làm, tôi không cam tâm.
Sau hai tháng thử sức ở công việc đầu tiên, tôi có cơ hội được làm việc cho một công ty của Nhật với mức lương 3 triệu đồng/tháng. Điều ấy như một phép màu đối với tôi vì tôi không nghĩ bản thân có thể tìm được một việc làm tốt như vậy.
Tôi làm ở công ty này được hơn hai năm. Sau khi tích lũy được khá nhiều kinh nghiệm về hành chính và kế toán, tôi mạnh dạn nộp đơn vào một trong ba tập đoàn lớn trên thế giới về mặt hàng thể thao giày dép. Cho dù chỉ là lượng tiếng Anh vốn có, không một chấm nào của Toeic nhưng tôi vẫn giao tiếp thành thạo và được nhận vào làm.
Sự việc trên tôi cho rằng không phải do may mắn mà là năng lực và cách thể hiện đúng bản thân mình thích hợp với điều kiện cần và đủ của nhà tuyển dụng. Hơn năm năm công tác tại tập đoàn này, từ vị trí admin, tôi vươn lên đến vị trí trợ lý trưởng bộ phận quản lý khu vực Viễn Đông.
Anh văn của tôi tiến bộ từng ngày khi tôi có nhiều cơ hội giao tiếp với người nước ngoài. Xuất phát điểm tôi thật sự rất bình thường thậm chí dưới trung bình so với các bạn. Chỉ với tấm bằng dân lập và Anh văn bằng B cộng thêm vốn kiến thức từ việc va chạm xã hội chính là hành trang để tôi bắt đầu và phát triển sự nghiệp của mình.
Trên con đường sự nghiệp của mình, tôi không nghĩ đến từ may mắn hay trách móc. Tôi chỉ nghĩ rằng, người ta làm được thì mình cũng sẽ làm được. Xuất phát điểm yếu hơn về bằng cấp, tôi đã nhanh chóng tìm điểm mạnh của mình để bù đắp. Suốt gần tám năm qua chưa một ngày tôi bị thất nghiệp.
Bạn bè của tôi nghĩ rằng tôi chắc đi du học nước ngoài, phải có nhiều bằng cấp và tôi tốn không ít tiền học Anh văn để có khả năng giao tiếp trong môi trường quốc tế này. Tuy nhiên tôi đã đưa họ xem hành trang khởi nghiệp của mình chỉ là tấm bằng đại học dân lập chuyên ngành kế toán, kiểm toán, bằng B Anh văn và bằng A vi tính.
Tuy xuất phát điểm thấp nhưng giờ đây tôi hoàn toàn tự tin, không ngần ngại ứng tuyển vào các tập đoàn lớn của thế giới đầu tư vào Việt Nam.
Tôi kể câu chuyện này vì tôi thấy các bạn chưa thực sự nhìn ra nguyên nhân vì sao các bạn thất nghiệp. Do các bạn đòi hỏi quá cao hay điều kiện cần và đủ của các bạn không thích hợp với nhà tuyển dụng?
Các bạn nên tự nhìn nhận lại mình trước khi kêu ca rằng xã hội thế này, thế kia. Xã hội có quy luật của xã hội, bạn phải đấu tranh và không ngừng phấn đấu nếu không sẽ bị đào thải là lẽ tự nhiên.
Tôi thấy một số người, kể cả các bậc phụ huynh, con cái học chưa xong đã lo chạy chọt tìm chỗ này, chỗ nọ. Để làm gì nhỉ? Có những người cứ phải nhờ quen biết để gửi hồ sơ, xin xỏ. Xin thưa, các trang web tuyển dụng đăng tin hàng ngày đầy ắp những vị trí ứng tuyển.
Tôi tin rằng sẽ có một vị trí thích hợp với các bạn chỉ có điều bạn có đủ năng lực để đáp ứng được công việc đó hay không mà thôi. Tôi xem thường những người nhờ quan hệ để có được việc, nhưng nếu họ nắm giữ được nó thì cũng là một điều đáng để chúng ta hoan nghênh, bởi nó vẫn còn hơn những người nhờ vả có việc nhưng rồi làm chẳng ra làm sao.
Nếu như các bạn chưa có việc làm, tôi khuyên các bạn không nên nản chí. Xã hội ngày nay chỉ đào thải những người không có năng lực và không có khả năng phấn đấu để đạt cái mình muốn chứ sẽ không bao giờ bỏ quên những nhân tài thật sự.
>> Xem thêm:
Nhiều sinh viên công lập hoang tưởng về khả năng của mình
'Thạc sĩ thất nghiệp suốt ngày trách móc xã hội'
Chia sẻ bài viết của bạn về học hành, khởi nghiệp tại đây.