Trong quyết định kháng nghị vừa ban hành, VKS đề nghị Uỷ ban thẩm phán TAND Cấp cao tại TP HCM xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm và phúc thẩm vụ Công ty TNHH SX&TM Thiên Phú (Công ty Thiên Phú) kiện Công ty CP đấu giá Nam Sài Gòn (yêu cầu hủy kết quả đấu giá Dự án KDC Hòa Lân ở phường Thuận Giao, thị xã Thuận An, Bình Dương). Viện cũng đề nghị tạm đình chỉ thi hành bản án phúc thẩm đã có hiệu lực cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.
Dự án KDC Hòa Lân rộng 490.765 m2, được UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận cho Công ty Thiên Phú thực hiện. Doanh nghiệp này thế chấp khu đất cho Agribank Chợ Lớn vay vốn nhưng sau đó không có khả năng trả, phải giao tài sản cho nhà băng xử lý thu hồi nợ.
Tháng 5/2017, khi Agribank Chợ Lớn và Công ty CP đấu giá Nam Sài Gòn (Công ty Nam Sài Gòn) tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng khu đất, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Kim Oanh (Công ty Kim Oanh) trúng đấu giá 1.353 tỷ đồng.
Theo căn cứ Công ty Thiên Phú cung cấp, trong quá trình thực hiện tái định cư, Công ty Kim Oanh đã trả gần 30 tỷ đồng cho 14 hộ dân theo giá trị quyền sử dụng đất tái định cư. Thực tế, ông Bùi Thế Sơn (Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Thiên Phú) đã chỉ đạo cấp dưới làm giả danh sách 14 hộ dân nhận tiền tái định cư của Công ty Kim Oanh để chiếm đoạt tiền số tiền này.
Hai năm sau, tháng 2/2019, Công ty Thiên Phú khởi kiện Công ty CP đấu giá Nam Sài Gòn, yêu cầu TAND quận 7 hủy kết quả đấu giá trên vì cho rằng có vi phạm, dẫn đến việc nguyên đơn không trả được nợ, phát sinh lãi phạt và ảnh hưởng các quyền lợi về tài sản.
Dự án khu dân cư đến nay vẫn còn bỏ trống. Ảnh: Công ty Kim Oanh.
Theo nguyên đơn, Agribank Chợ Lớn đã đo sai diện tích, làm hụt 8.452 m2 của dự án. Sau khi thông báo bán đấu giá lần một không có khách đăng ký tham gia, ngày 26/8/2015 Agribank Chợ Lớn gửi công văn cho Công ty Nam Sài Gòn giảm 2% giá trị tài sản để tiếp tục bán đấu giá. Giá khởi điểm mới là 1.438 tỷ đồng trong khi giá chính xác là hơn 1.467 tỷ...
Công ty Thiên Phú cũng cho rằng, Công ty Kim Oanh liên tục vi phạm cam kết nghĩa vụ thanh toán trong một thời gian dài nhưng Agribank Chợ Lớn không có biện pháp quyết liệt để xử lý là trái với Quy chế đấu giá, thông báo đấu giá và quy định ban đầu của Agribank Chợ Lớn đưa ra...
Một tháng sau khi thụ lý vụ kiện, TAND quận 7 ban hành quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời là cấm chuyển dịch đối với Dự án KDC Hoà Lân.
Sau 10 lần mở phiên tòa, hồi tháng 11/2020, TAND quận 7 xử sơ thẩm bác yêu cầu của Công ty Thiên Phú. HĐXX cho rằng, không có căn cứ để chấp nhận yêu cầu "hủy kết quả đấu giá dự án KDC Hòa Lân", tuyên huỷ quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trước đó.
Toà cũng buộc Công ty Thiên Phú phải trả cho Agribank Chợ Lớn tổng nợ gốc và lãi là hơn 2.059 tỷ đồng. Sau khi cấn trừ tiền bán đấu giá dự án, Công ty Thiên Phú phải thanh toán nợ từ các hợp đồng tín dụng cho ngân hàng là hơn 609 tỷ đồng.
Sau phán quyết này, Công ty Thiên Phú, Agribank Chợ Lớn và một số bên liên quan kháng cáo, sau đó rút kháng cáo. Riêng Agribank đề nghị tòa tính lại số tiền Công ty Thiên Phú phải trả cho nhà băng.
Hồi tháng 3, TAND TP HCM xử phúc thẩm, đình chỉ giải quyết các yêu cầu của những đương sự đã rút kháng cáo; chấp nhận yêu cầu của Agribank Chợ Lớn, buộc Công ty Thiên Phú phải trả cho ngân hàng tổng số tiền là hơn 2.561 tỷ đồng (tăng hơn 500 tỷ đồng so với cấp sơ thẩm tuyên).
TAND quận 7 xử sơ thẩm vụ kiện hồi tháng 3. Ảnh: Dương Trang.
Kháng nghị sau 3 tháng bản án phúc thẩm có hiệu lực, VKSND Cấp cao cho rằng, TAND quận 7 xử sơ thẩm đã không làm rõ những vi phạm nghiêm trọng của Agribank Chợ Lớn, Công ty Nam Sài Gòn, Phòng Công chứng Thành phố Mới trong việc: vi phạm nguyên tắc khách quan, minh bạch, công bằng trong đấu giá; vi phạm điều cấm của luật trong đấu giá, tính sai giá và diện tích tài sản đấu giá... Tòa đã không xem xét đánh giá chứng cứ một cách toàn diện, khách quan, "bỏ lọt những vi phạm pháp luật nghiêm trọng cũng như không đánh giá tính chất của những vi phạm đã xâm phạm nghiêm trọng đến lợi ích công cộng, gây thất thoát của Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng".
Ngoài ra, Viện cũng cho là các cơ quan tỉnh Bình Dương "vi phạm nghiêm trọng trong việc phê duyệt quy hoạch dự án" cho Công ty Thiên Phú nhưng tòa đã không xem xét đầy đủ, không làm rõ hậu quả là dự án không được triển khai, kéo dài gây thất thoát lãng phí tài sản của Nhà nước. Những vi phạm này có dấu hiệu hình sự đã được kiến nghị xử lý nhưng đến nay chưa có kết quả nên phải tiếp tục kiến nghị xử lý.
"Tòa phúc thẩm (TAND TP HCM) chẳng những không xem xét đánh giá các vi phạm pháp luật nghiêm trọng của bản án sơ thẩm, giữ nguyên án sơ thẩm, mà còn tính sai số tiền lãi Công ty Thiên Phú phải trả cho ngân hàng", kháng nghị nêu.
Liên quan đến sai phạm của ông Bùi Thế Sơn, ngày 28/3/2020, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã bắt giam ông này và đồng phạm về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vụ án chưa được đưa ra xét xử.
Hải Duyên