Ngày 26/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đăk Lăk kiểm tra 6 cơ sở ở TP Buôn Ma Thuột, phát hiện hơn 20 tấn giá đỗ ngâm trong chất cấm 6-Benzylaminopurine, một loại hóa chất nguy hiểm. Cảnh sát bắt giữ 4 người liên quan.
Điều tra ban đầu cho thấy nhóm này đã bán khoảng 2.900 tấn giá đỗ ngâm chất cấm trong năm 2024, với sản lượng 8-10 tấn mỗi ngày. Một cơ sở trong số trên còn cung cấp 350-400 kg giá đỗ mỗi ngày cho Bách Hóa Xanh, dùng nhãn mác "Vì sức khỏe của mọi người", "không hóa chất", "không chất kích thích", "không chất bảo quản" để lừa dối người tiêu dùng.
Liên quan vụ việc này, Bách Hóa Xanh khẳng định Công ty TNHH Thương mại Lâm Đạo, một trong 6 cơ sở bị phát hiện sử dụng chất cấm nêu trên, chỉ cung cấp sản phẩm cho chuỗi này tại khu vực thành phố Buôn Ma Thuột, chiếm 2% tổng sản lượng giá đỗ của toàn chuỗi.
"Chúng tôi đã thu hồi toàn bộ sản phẩm của nhà cung cấp Lâm Đạo. Công ty cũng cho kiểm nghiệm lại tất cả sản phẩm giá đỗ đang cung cấp trên toàn hệ thống", đại diện Bách Hóa Xanh cho biết.
Theo chuỗi này, sản phẩm nhập vào hệ thống các cửa hàng Bách Hóa Xanh đều phải cung cấp đầy đủ giấy tờ pháp lý theo yêu cầu, bao gồm giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, giấy kiểm nghiệm chất lượng theo tiêu chuẩn QC, cùng các giấy phép liên quan theo quy định của cơ quan Nhà nước.
Về chất 6-Benzylaminopurine, Bách Hóa Xanh nói rằng đây là hoạt chất không nằm trong danh mục thuốc bảo vệ thực vật cấm theo Thông tư 09 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Tuy nhiên, công ty đang tích cực xin ý kiến chỉ đạo và tìm hiểu các biện pháp an toàn thực phẩm nhằm bảo vệ người tiêu dùng.
Đại diện Cục Bảo vệ Thực vật cũng cho biết hoạt chất 6-Benzylaminopurine không thuộc danh mục Thuốc Bảo vệ Thực vật cấm sử dụng tại Việt Nam. Tuy nhiên, hoạt chất này chỉ được phép sử dụng cho thực vật với mục đích tiêu diệt sinh vật gây hại. Việc dùng sai mục đích là vi phạm quy định và có thể bị xử phạt. Ông cũng khuyến cáo không nên dùng hoạt chất này để ngâm tẩm thực phẩm, vì có thể gây hại đến sức khỏe người tiêu dùng.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, phân tích hoạt chất 6-Benzylaminopurine là chất kích thích tăng trưởng tế bào cho cây, giúp cây sinh trưởng và phát triển, ra nhánh, đâm chồi, tăng cường ra hoa... nhờ kích thích phân chia tế bào.
"Khi đã là chất kích thích, trong mọi trường hợp, đều bị cấm sử dụng cho thực phẩm hay cho người, kể cả bôi lên da", ông Thịnh nói.
Khi vào cơ thể, 6-Benzylaminopurine gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đặc biệt là gây ra các dị tật bẩm sinh ở phụ nữ mang thai và ảnh hưởng xấu tới sức khỏe trẻ nhỏ. Khi hít hoặc tiếp xúc qua da lâu dài, chất này có thể làm thai nhẹ ký, não úng thủy; khi ăn số lượng lớn có thể gây tử vong.
Đặc biệt 6-Benzylaminopurine là chất độc, chúng không gây ngộ độc cấp tính với các biểu hiện lên hệ thần kinh như hoa mắt, chóng mặt, nôn mửa mà tác động lâu dài đến cơ thể, ngấm ngầm đi vào cơ quan sinh sản, tế bào trưởng thành, kích thích sinh trưởng và qua thời gian, sức khỏe suy yếu, gây bệnh tật.
Thời gian qua, nhiều vụ việc liên quan đến sử dụng 6-Benzylaminopurine để làm giá đỗ "siêu tốc" đã bị các cơ quan chức năng phát hiện và xử lý. Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm của việc lạm dụng hóa chất trong thực phẩm và sự cần thiết phải tăng cường các biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm.
Trước đó, hồi tháng 10, hai cơ sở sản xuất giá đỗ ở Quảng Ngãi cũng đã bị khởi tố vì sử dụng chất này làm giá "siêu tốc".
Thi Hà - Thúy Quỳnh