Thay đổi từ Tuchel. Tiếp quản mớ hỗn độn ở Stamford Bridge từ Frank Lampard, Tuchel quyết định thay đổi mang tính bước ngoặt với mùa giải 2020-2021 của Chelsea. HLV người Đức chuyển từ sơ đồ 4-3-3 ưa thích của người tiền nhiệm sang hệ thống ba hậu vệ. Đây là quyết định dựa trên nhân sự của Chelsea thời điểm đó. Thay đổi này giúp Chelsea lột xác, cán đích thứ tư Ngoại hạng Anh và lần thứ hai vô địch Champions League.
Tại Bayern, Julian Nagelsmann thường xuyên sử dụng hệ thống 4-2-3-1 và CLB cũng sở hữu đội ngũ được đánh giá chất lượng hơn Chelsea hai mùa trước. Vì thế, Tuchel không thay đổi chiến thuật khi duy trì sơ đồ 4-2-3-1 trong vài trận đầu nắm quyền tại sân Allianz.
Nhiều khả năng, HLV 49 tuổi sẽ giữ nguyên hệ thống này khi làm khách tại Etihad. Khi cầm bóng, Bayern thi đấu theo sơ đồ 4-3-3 với Joshua Kimmich sắm vai tiền vệ kiến thiết lùi sâu ngay trước bốn hậu vệ, trong khi người đá cặp Leon Goretzka dâng cao hơn.

Goretzka dịch chuyển sang khoảng không bên trái, còn Thomas Muller xuất hiện ở phía đối diện, khi Bayern lùi về triển khai bóng theo sơ đồ 4-3-3. Ảnh: chụp màn hình
Hệ thống của Tuchel rất linh hoạt khi tấn công, và lập tức thay đổi khi Bayern mất bóng. Giống thời gian làm việc ở Chelsea, Tuchel vẫn muốn Bayern đá chủ động, gây sức ép và cố gắng giành lại bóng càng gần khung thành đối phương càng tốt. Theo đó, "Hùm xám" trở lại sơ đồ cơ bản 4-2-3-1 khi phòng ngự với Goretzka lùi về đá ngang với Kimmich, còn Thomas Muller trở lại vai trò số 10 phía sau tiền đạo.

Hệ thống của Bayern lập tức chuyển về 4-2-3-1 và lùi sâu khi Dortmund triển khai tấn công. Ảnh: chụp màn hình
Tuy nhiên, không loại trừ khả năng Tuchel gây bất ngờ bằng cách thay đổi đội hình của Bayern thành sơ đồ ba hậu vệ để ưu tiên mặt trận phòng ngự. Khi đó, ba trung vê của đội khách có thể là Dayot Upamecano, Matthijs De Ligt và Benjamin Pavard.
Hiệu quả pressing của Bayern
Dù mới nắm quyền hơn hai tuần, có thể thấy rõ việc Tuchel luôn bố trí hàng thủ dâng cao. HLV người Đức muốn phòng ngự với sơ đồ 4-2-3-1, nhưng khi gây sức ép ở một phần ba cuối sân, hệ thống sẽ thay đổi tùy thuộc vào đối thủ.
Ví dụ, như trong trận Der Klassiker, Dortmund sử dụng Emre Can là tiền vệ kiến thiết duy nhất, nhưng Jude Bellingham thường xuyên lùi về bên cạnh đàn anh. Khi điều này xảy ra, Goretzka sẽ dâng cao ngang hàng với Muller để một kèm một. Theo đó, sơ đồ phòng ngự của Bayern một lần nữa thay đổi từ 4-2-3-1 sang 4-1-4-1.

Goretzka dịch lên để áp sát Can khi Muller theo kèm Bellingham khi Bayern chuyển sang đá 4-1-4-1. Ảnh: chụp màn hình
Tuchel đề cao sự chắc chắn ở khu vực giữa sân và buộc đối thủ phải luân chuyển bóng sang cánh. Lý do bởi phòng thủ ở hai hành lang cánh dễ dàng hơn nhiều so với ở khu vực trung lộ, bởi đội tấn công sẽ có ít góc chuyền hơn vì hạn chế của các đường biên.
Để làm điều đó, trung phong Eric Maxim Choupo-Moting gây sức ép từ một phía, không cho trung vệ đối phương chuyền sang cho người đá cặp mà phải đưa bóng sang cánh. Từ đó, Bayern tiếp tục tranh cướp quyết liệt theo chiến thuật một kèm một.

Choupo-Moting chạy chéo để gây sức ép kéo trung vệ Freiburg dịch ra biên. Khi điều này xảy ra, Bayern chuyển sang đá một kèm một dọc biên. Ảnh: chụp màn hình
Hôm đó, Tuchel ra mắt hoành tráng khi Bayern đè bẹp Dortmund 4-2. Nhưng chuyến làm khách tại Etihad hôm nay là nhiệm vụ khó khăn hơn nhiều bởi đoàn quân dưới trướng Guardiola là bậc thầy trong việc thoát pressing và triển khai bóng từ phần sân nhà.
Mọi trận đấu, Man City luôn kiểm soát bóng nhiều hơn đối thủ và kế hoạch của Bayern nhiều khả năng không mang lại hiệu quả. Các học trò của Guardiola cảm thấy thoải mái hơn khi chơi dưới áp lực và trong không gian chật hẹp trước những sơ đồ pressing tương tự.
Thực tế, trong trận Man City thắng Liverpool 4-1 tại Ngoại hạng Anh ngày 1/4, Jurgen Klopp đã yêu cầu học trò gây sức ép theo cách mà Bayern dự kiến triển khai tại Etihad hôm nay. Khi đó, tuyến dưới của Liverpool lộ nhiều khoảng trống khi pressing thất bại và là nguyên nhân khiến họ thua ngược. Đây có thể là bài học để Tuchel tìm ra cách tiếp cận trận đấu hợp lý cho Bayern.

Bất chấp sức ép từ các tiền đạo Liverpool, thủ môn Ederson vẫn thoải mái chuyền bóng xuyên tuyến lên phía trên. Man City cho thấy họ rất tự tin khi đá trong thế trận bị đối phương pressing dữ dội. Ảnh: chụp màn hình
Khai thác điểm yếu ở hai biên
Một điều chỉnh chiến thuật đáng chú ý khác được Tuchel thực hiện trong những trận đầu dẫn dắt Bayern là mức độ quyết liệt của các hậu vệ cánh trước tiền đạo cánh của đối thủ. HLV người Đức muốn các học trò gây áp lực trên khắp mặt sân, chứ không phải một phần ba cuối sân. Điều này đồng nghĩa với việc các hậu vệ cánh phải theo sát cầu thủ tấn công tương ứng ngay cả khi họ lùi sâu để nhận bóng.
Trong trận Der Klassiker, Julian Brandt thường lùi về sân nhà để giúp triển khai bóng. Khi đó, Alphonso Davies luôn theo rất sát đối thủ bất chấp việc để lộ khoảng trống phía sau.

Cầu thủ Dortmund Julian Brandt chạy vào vùng không gian mà tuyến giữa Bayern mong muốn và bị Davies áp sát lập tức. Ảnh: chụp màn hình
Tất nhiên, lối chơi này có nhược điểm là hàng thủ Bayern thường thiếu người ở cánh. Dortmund không thể tận dụng và trừng phạt nhà vô địch Bundesliga, nhưng Man City có đẳng cấp rất khác.
Kịch bản tương tự có thể xảy ra hôm nay khi các cầu thủ chạy cánh của Man City lùi về sân nhà nhận bóng để kéo hậu vệ biên của đối phương. Khi đó, chủ nhà có thể sử dụng đường chuyền dài hoặc chọc khe để các tiền vệ trung tâm di chuyển vào khoảng trống nhận bóng. Lúc này, trung vệ của Bayern buộc phải bỏ vị trí để bọt lót cho đồng đội, đồng nghĩa với việc khu vực quanh vòng cấm sẽ rộng mở hơn.

Hậu vệ James Milner (số 7) dâng cao, tạo khoảng trống giữa anh với trung vệ Joel Matip. De Bruyne khai khác thiệt để khoảng trống này để thoát xuống, kéo Matip khỏi vị trí, rồi tạt vào Erling Haaland đá nối trong trận Man City thắng Liverpool 4-1 ngày 1/4.
Từ khi Guardiola nắm quyền, Man City luôn rất nguy hiểm với những tình huống chạy chỗ khai thác khoảng trống như vậy. Khi phân tích cách bố trí của Bayern dưới thời Tuchel, HLV Tây Ban Nha sẽ biết rằng đây có lẽ là cách tốt nhất để Man City tìm đường vào khung thành đối phương qua hai lượt.
Hồng Duy (theo Sun)