Chính phủ vừa báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình thực hiện chi phí quản lý các quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) và Bảo hiểm y tế (BHYT) giai đoạn 2022-2024, đề xuất mức chi tổ chức và hoạt động của ba nhóm quỹ trên giai đoạn 2025-2027.
Tổng kết dư các quỹ lũy kế đến cuối năm 2024 là gần 1,41 triệu tỷ đồng. Trong đó, Quỹ Bảo hiểm xã hội 1,29 triệu tỷ với tăng trưởng bình quân 9% mỗi năm. Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp 64.300 tỷ đồng, tăng bình quân 3%. Quỹ Bảo hiểm y tế kết dư 47.600 tỷ đồng, giảm 10% mỗi năm. Quỹ dự phòng rủi ro trong các hoạt động đầu tư là 8.400 tỷ đồng.
Giai đoạn 2022-2024, tổng số thu ba nhóm quỹ trên đạt 1,44 triệu tỷ đồng, tăng trung bình 10%. Tiền chi trả các chế độ trong ba năm này là 1,375 triệu tỷ, tăng bình quân 11%. Số chi tăng chủ yếu do nhà nước tăng lương cơ sở, lương hưu, trợ cấp BHXH, tăng lượt khám chữa bệnh BHYT. Tiền chậm đóng tới hết năm 2023 gần 13.360 tỷ đồng, chiếm gần 2,7% tổng số phải thu.
Lao động TP HCM làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp, tháng 7/2023. Ảnh: Thanh Tùng
Chính phủ đề xuất tăng mức chi tổ chức và hoạt động BHXH, BHTN, BHYT cho giai đoạn 2025-2027 trong bối cảnh người tham gia lưới an sinh tăng. Tổng tiền thu dự kiến giai đoạn này là hơn 1,8 triệu tỷ đồng, tăng 26,6%. Tổng tiền chi trả các chế độ dự kiến đạt gần 1,77 triệu tỷ đồng, tăng 28,6%.
Tới năm 2027 dự kiến 24,6 triệu người tham gia BHXH; 18,8 triệu người đóng BHTN và 99,3 triệu người tham gia BHYT. Người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, trợ cấp thất nghiệp cũng sẽ tăng trong bối cảnh mở rộng diện bao phủ.
Các nội dung chi của năm 2025 và giai đoạn 2025-2027 tăng so với trước đó do một số chính sách thay đổi hoặc thực tế phát sinh. Cụ thể, tiền lương và các khoản phụ cấp, đóng góp theo quy định tăng 30% so với năm 2024 do tăng lương cơ sở từ 1,8 triệu lên 2,34 triệu đồng; tăng chi quản lý hành chính, tinh giản biên chế, mua sắm trang thiết bị phương tiện làm việc; tăng chi do tăng người lao động tham gia lẫn thụ hưởng chính sách BHXH, BHTN, BHYT và tổ chức thu, chi, quản lý các quỹ này.
Hết năm 2024, lao động tham gia BHXH đạt 20 triệu, bằng 42,7% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, khu vực bắt buộc 17,7 triệu và 2,3 triệu người thuộc khu vực tự nguyện. Khoảng 16 triệu người tham gia BHTN, chiếm 34% lực lượng lao động trong độ tuổi. Riêng BHYT bao phủ 95,4 triệu người, đạt 94% dân số.
Cùng năm, ngành bảo hiểm xã hội chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hàng tháng cho 3,4 triệu người; 900.000 người hưởng trợ cấp thất nghiệp, khoảng 9,4 triệu lượt người hưởng trợ cấp ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe và BHXH một lần; thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT cho hơn 186 triệu lượt người.
Hồng Chiêu