Chiều 12/7, sau hai ngày xét xử, TAND TP HCM phạt bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu chủ tịch AIC, mức án 24 năm tù về các tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa hối lộ. Tổng hợp với bản án 10 năm tù của TAND tỉnh Quảng Ninh, 30 năm tù của TAND Cấp cao tại Hà Nội, bị cáo phải chấp hành hình phạt chung là 30 năm tù (mức án cao nhất của hình phạt tù có thời hạn).
Cũng bị xét xử vắng mặt, bị cáo Trần Mạnh Hà, cựu phó tổng giám đốc AIC, nhận 19 năm tù về hai tội danh; tổng hợp với các bản án trước đó, bị cáo phải chấp hành hình phạt chung là 30 năm tù.
Bị cáo Trần Đăng Tấn, cựu trưởng văn phòng đại diện AIC tại TP HCM, bị phạt 18 năm tù.
Cựu giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học TP HCM (Trung tâm) Dương Hoa Xô bị phạt 15 năm tù về tội Nhận hối lộ. Bị cáo Trần Thị Bình Minh, cựu phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư lĩnh 7 năm 6 tháng tù.
Các bị cáo còn lại nhận từ 3 năm 6 tháng đến 8 năm tù về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng hoặc Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Về trách nhiệm dân sự, HĐXX buộc bị cáo Nhàn và AIC liên đới bồi thường 94,6 tỷ đồng thiệt hại cho Trung tâm; tịch thu toàn bộ số tiền các bị cáo thu lợi bất chính nộp ngân sách nhà nước.
Xét xử vắng mặt nhưng vẫn đảm bảo quyền lợi cho các bị cáo trốn truy nã
Theo HĐXX, có đủ căn cứ xác định bị cáo Nhàn đã thống nhất với ông Xô tạo điều kiện cho AIC tiếp cận, trúng 8 gói thầu thuộc dự án mua sắm trang thiết bị 12 phòng thí nghiệm tại Trung tâm. Đồng thời, các bị cáo thỏa thuận nâng khống giá trị gói thầu để đảm bảo cho AIC được hưởng lợi 40% gây thiệt hại cho ngân sách hơn 94,6 tỷ đồng.
"Dù xét xử vắng mặt bị cáo Nhàn và một số bị cáo khác, nhưng cơ quan tiến hành tố tụng vẫn đảm bảo quyền bào chữa cho các bị cáo bằng việc chỉ định luật sư tham gia. Sự vắng mặt của các bị cáo không gây trở ngại việc xét xử", bản án sơ thẩm nêu.
Về việc các luật sư của bà Nhàn cho rằng chưa xác định được thân chủ "đã bỏ trốn" và đề nghị tách hành vi của bà này ra điều tra riêng, HĐXX cho rằng thời điểm khởi tố bị can, bà Nhàn không có mặt tại nơi cư trú. Cơ quan tiến hành tố tụng đã áp dụng các biện pháp theo quy định như: tống đạt, niêm yết, đăng thông tin trên các cơ quan đại chúng, nhưng bà này vẫn không có mặt để nhận các quyết định tố tụng. Bị cáo Nhàn cũng không có mặt tại nơi cư trú nên các cơ quan tiến hành tố tụng xác định "đã bỏ trốn" và ra quyết định truy nã là có căn cứ.
Trong vụ án này, bị cáo Nhàn là chủ mưu, người tổ chức thực hiện tội phạm. 3 bị cáo khác đang bỏ trốn cũng liên quan đến sai phạm của các bị cáo khác nên không thể tách ra thành vụ án khác. "Các bị cáo này có vai trò chính nên phải chịu trách nhiệm hình sự cao hơn những người còn lại", HĐXX nhận định.
Là người có trách nhiệm cao nhất trong nhóm cán bộ tại TP HCM, bị cáo Dương Hoa Xô đã thừa nhận hành vi sai phạm như cáo buộc, đồng ý để Công ty AIC tiếp cận các gói thầu trước khi đấu thầu, chỉ đạo cấp dưới thông đồng với nhà thầu, đơn vị tư vấn để đảm bảo cho AIC trúng 8 gói thầu.
Từ năm 2015 đến 2019, sau khi tạo điều kiện cho AIC trúng thầu, ông Xô đã nhận của công ty này 14,4 tỷ đồng, trong đó hưởng lợi cá nhân 11,3 tỷ.
Tiếp đó là bà Trần Thị Bình Minh, HĐXX nhận định, vì động cơ vụ lợi đã chỉ đạo cấp dưới lập tờ trình để ký quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án khi chưa tổ chức thẩm định; không thực hiện thủ tục cần thiết để xử lý sai phạm của chủ đầu tư. Từ đó, tạo điều kiện cho Trung tâm và AIC nâng giá dự toán giai đoạn một, nâng giá gói thầu giai đoạn 2 và 3 gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 33 tỷ đồng. Bị cáo Minh đã nhận tổng cộng 1,9 tỷ đồng của AIC.
Bị cáo Xô, Minh và một số cán bộ khác đều đã nộp lại tiền hưởng lợi nên tòa ghi nhận giảm nhẹ một phần trách nhiệm hình sự
Hải Duyên