Dưới đây là gợi ý của anh Hoàng Văn Quang, 29 tuổi, "thổ dân" Bắc Kạn và là người xây dựng thương hiệu Ba Bể Camp chuyên phục vụ khách cắm trại dã ngoại, về lịch trình ăn, chơi ba ngày hai đêm tại hồ Ba Bể.
Vào các ngày trong tuần, Vườn quốc gia Ba Bể đón khoảng 100-200 lượt khách. Dịp cuối tuần, con số tăng lên 500-1.000 khách, không quá đông đúc như các điểm du lịch nổi tiếng khác bởi khu vực vườn rộng, nhiều điểm tham quan. Đây là điểm đến phù hợp với du khách miền Bắc ghé thăm trong dịp 2/9 khi muốn tránh nóng và đông đúc.
Ngày 1:
Sáng, trưa: Di chuyển từ Hà Nội đến thành phố Bắc Kạn theo QL3 cũ, mất khoảng 3 tiếng di chuyển (đi được ôtô, xe máy, phù hợp với khách đi phượt) hoặc đi ôtô theo cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên, sau đó vào tiếp QL3, thời gian khoảng 2 tiếng.
Hồ Ba Bể cách thành phố Bắc Kạn 70 km. Nếu đi theo đường cũ, du khách mất khoảng 2,5 tiếng vì đường dốc, khó đi. Tỉnh Bắc Kạn đã đầu tư xây dựng đường mới nối thành phố với hồ Ba Bể để rút ngắn hai phần ba thời gian di chuyển, dự kiến 2025 hoàn thiện. Hiện tại, vào các ngày trời nắng, xe con, xe gia đình vẫn có thể đi theo đường này để tới hồ Ba Bể.
Tới Vườn quốc gia Ba Bể, du khách di chuyển tới Bến thuyền chính, mua vé thắng cảnh. Vé vào cửa cho người lớn từ 16 tuổi trở lên 70.000 đồng, giá vé trẻ em 6-16 tuổi là 40.000 đồng, miễn phí cho trẻ dưới 6 tuổi.
Sau khi lên thuyền, du khách được đưa từ bến chính tới homestay tại thôn Bản Cám, thời gian di chuyển khoảng 20 phút, để nhận phòng. Khách ăn trưa tại homestay, đồ ăn được người dân tại Bản Cám tự tay nuôi trồng như gà, lợn, bò, cá, rau rừng.
Chiều, tối: Du khách trekking Bản Cám (cung đường 4 km) thăm nhà dân, khu vực sản xuất nông nghiệp, đánh bắt thủy hải sản, tìm măng rừng, cấy lúa và thưởng thức sản vật địa phương như bánh trời, bánh giày lá cẩm, tôm cá nướng.
Sau khi đi trekking, du khách có thể tắm ngay tại hồ trước cửa homestay, nghỉ ngơi, ăn tối với đặc sản rau hái từ rừng nguyên sinh tại Vườn quốc gia Ba Bể, tôm cá đánh bắt từ hồ cùng xôi nếp nương. Sau khi ăn tối, khách có thể tham gia các hoạt động giao lưu văn nghệ với người dân trong thôn.
Ngày 2:
Sáng, trưa: Sau khi ăn sáng, du khách tiếp tục trải nghiệm tham quan động Puông - thác Đầu Đẳng - Ao Tiên. Các điểm này phải di chuyển trên sông, thời gian khoảng ba tiếng.
Ao Tiên: là hồ nước rộng 3.000 m2 nằm trên đỉnh núi phía bắc của hồ Ba Bể. Từ hồ Ba Bể, du khách đi bộ khoảng 100 m là đến Ao Tiên. Ao Tiên được bao bọc bởi núi đá vôi, rừng già nguyên sinh nên nước ao luôn trong xanh, mát lạnh.
Thác Đầu Đẳng: nằm cách hồ Ba Bể khoảng ba km, trong Vườn quốc gia Ba Bể và là nơi tiếp giáp giữa tỉnh Bắc Kạn - Tuyên Quang. Thác là nơi dòng sông Năng bị đứt gãy với những tảng đá lớn, nhỏ nằm chồng lên nhau, cao hàng trăm mét, dài hơn một km. Nước từ trên cao đổ xuống tung bọt trắng xóa, mát rượi, phù hợp để du khách đến tránh nóng.
Thác có nhiều loài cá quý, trong đó có cá chiên. Nhiều con cá chiên nặng đến hàng chục kg. Vào dịp tháng 3-4, sau những trận mưa đầu mùa, từng đá cá đua nhau vượt thác, tạo nên cảnh tượng kỳ thú được ví như "cá vượt vũ môn".
Động Puông: nằm trên dãy núi đá vôi Lũng nham phía bắc Vườn quốc gia, trần động cao hơn 20 m, rộng khoảng 30 m. Lòng động có dòng sông Năng chảy qua với chiều dài gần 300 m.
Trong quá trình tham quan, du khách có thể mua các sản phẩm sạch được nuôi trồng, đánh bắt từ người dân bản như ốc núi, cơm lam, cá nướng, tép chua, rau sắng.
Sau khi ăn trưa, nghỉ ngơi, du khách trả phòng homestay và di chuyển ra bãi cắm trại cách đó khoảng 200 m để nhận lều, check in khu cắm trại (camping).
Chiều, tối: Du khách có thể tham gia trải nghiệm chèo SUP hơi, kayak, tắm ở hồ Ba Bể, mò trùng trục trước bãi cắm trại. Thành phẩm khách mò được sẽ đem lên chế biến thành món ăn cho bữa tối hoặc nấu cháo cho sáng hôm sau.
Tối: Du khách tham gia tiệc nướng BBQ ngoài trời, hát karaoke. Lều trại glamping (lều trại cao cấp) có đầy đủ đệm hơi, túi ngủ, quạt, đèn. Du khách sẽ có trải nghiệm cắm trại ngủ lều ngay tại hồ.
Ngày 3:
Sáng, trưa: Du khách thưởng thức cháo trai, trùng trục bắt được từ chiều qua hoặc cháo gà. Sau đó, du khách sẽ theo ngư dân tham gia đánh cá ngay tại hồ Ba Bể, thành quả được bảo quản để chiều mang về nhà hoặc sử dụng nấu bữa trưa. Ngoài ra, du khách cũng có thể tham gia ngồi thuyền len lỏi dưới hàng cây vối, sung cổ thụ tại hồ Ba Bể.
Sau khi ăn trưa, khách nghỉ ngơi rồi trả phòng, quay trở về Hà Nội. Giá một tour 3 ngày 2 đêm như trên khoảng 1,5 triệu đồng một người (chưa tính chi phí đưa đón đến Vườn quốc gia và vé vào cửa).
Bắc Kạn là tỉnh xanh nhất nước với diện tích rừng bao phủ bề mặt hơn 74% diện tích, theo Cổng thông tin điện tử tỉnh. Một trong những nơi xanh nhất, đẹp và nổi tiếng của Bắc Kạn là hồ Ba Bể, thuộc Vườn quốc gia Ba Bể. Hội nghị quốc tế về hồ nước ngọt tổ chức tại Mỹ tháng 3/1995 đã xếp hồ Ba Bể là một trong 20 hồ nước ngọt tự nhiên đẹp nhất thế giới cần được bảo vệ. Năm 2012, hồ cũng được công nhận là Di tích danh thắng Quốc gia đặc biệt.
Ngoài tour tham quan như trên, du khách cũng có thể ghé thăm Ba Bể trong ngày như mua tuyến du lịch hồ Ba Bể - đảo Bà Góa - đảo, đền An Mạ - Ao Tiên; tuyến du lịch rừng đi bộ đường dài trong Vườn quốc gia hoặc tuyến du lịch bản làng trên núi như Bản Nà Cọ, Nà Niểng, Vải, Nà Hái, Cám, Hin Đăm, Đán Mây, Kau Qua, Nặm Dài.
Từ trung tâm hành chính Vườn quốc gia, du khách đi khoảng 5 km men theo bờ hồ Ba Bể là đến các bản văn hóa du lịch cộng đồng Pác Ngòi, Bó Lù, Cốc Tộc, bản Cám. Đến với các bản làng này, du khách sẽ được trải nghiệm đời sống vùng cao, cùng ăn cùng ở với người dân trong những ngôi nhà sàn truyền thống. Làng văn hóa du lịch cộng đồng còn lưu giữ được nét văn hóa truyền thống của người Tày. Du khách có thể trải nghiệm một ngày các hoạt động thường nhật của người dân như đánh cá, dệt vải thổ cẩm, làm bánh trái truyền thống.
Nếu còn thời gian, du khách có thể ghé thăm các điểm du lịch khác tại Bắc Kạn như động Thẳm Phầy (xã Hoàng Trĩ), hồ sinh thái bản Chang, đèo Gió (huyện Ngân Sơn), Khu ATK (huyện Chợ Đồn), Di tích lịch sử Nà Tu và di tích đồn Phủ Thông (huyện Phủ Thông), Đền Mẫu (TP Bắc Kạn).
Du khách cũng có thể tham gia các tour liên tỉnh như thành phố Bắc Kạn - hồ Ba Bể - Hồ thủy điện Na Hang (Tuyên Quang) - Bắc Mê (Hà Giang); thành phố Bắc Kạn - ATK Chợ Đồng - ATK Định Hóa (Thái Nguyên) - Tân Trào (Tuyên Quang); thành phố Bắc Kạn - Cao Bằng - Trung Quốc.
Đặc sản Bắc Kạn:
Du khách có thể thưởng thức và mua về làm quà các đặc sản bánh giò, thịt chua, tép chua hồ Ba Bể, cá nướng, rau dạ yến, miến dong, chè thảo dược giảo cổ lam, bánh trứng kiến.
Phương Anh