Dưới đây là bài chia sẻ của bà mẹ hai con Thiên Kim (Hà Nội) về chuyện phụ huynh tặng quà cho thầy cô giáo vào dịp Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Nghe chị đồng nghiệp than thở "Cứ dịp 20/11 là thấy đau đầu. Thật sợ cái ngày này quá", tôi thấy lại hình ảnh của mình vài năm trước: Nát óc nghĩ quà tặng cô giáo của con, sao cho "vừa sang mà không tốn kém" nhưng có khi tới phút chót, lại nhét vội tờ polyme vào phong bì rồi lượm thêm tấm bưu thiếp ghi vài câu gửi kèm cho "đỡ phô".
Hồi đó, con tôi học tại một trường điểm ở quận trung tâm Hà Nội, một lớp 3 cô và một năm 4 ngày, từ 20/10, 8/3, 20/11, Tết... tôi đều chạy đua theo các mẹ khác để mang quà đầy đủ. Ấy vậy nhưng nhiều khi tôi vẫn thấy áy náy khi có phụ huynh khác kể: "Tớ tháng nào cũng biếu thêm tiền cho cô, vì con mình hay ốm, ăn chậm nên cần quan tâm hơn. Lớp 70 đứa, không có gì chắc con mình chỉ thui thủi suốt ngày".
Bức thiệp một học sinh lớp 1 tên Khán Tâm làm tặng cô giáo. Ảnh: Thi Trân. |
Mấy năm trước, vì hoàn cảnh gia đình, tôi phải chuyển về ngoại thành và các con vào học trường làng. Năm học đầu tiên ở đó, tôi cũng hồi hộp chờ tới 20/11 để nghĩ món gì tặng cô, hy vọng cô tận tình hơn với con, giúp cháu sớm hòa nhập với môi trường mới. Lớp con có hai cô, trông hiền lành và cởi mở, hay trò chuyện, hỏi han khi tôi đưa con đến lớp. Gần tới ngày Nhà giáo, tôi chột dạ khi thấy hôm cô khen chiếc áo khoác của mình đẹp, lúc lại hỏi tôi một loại loại mỹ phẩm cô từng được tặng nhưng đã hết ở đâu (tôi ở người nhà làm nghề chăm sóc da)... "Chắc cô gợi ý khéo đây", tôi thầm nghĩ vậy và hơi hoảng vì những món đồ này toàn vượt quá ngân quỹ định chi cho quà tặng của mình. Năm đó, tôi vò đầu bứt tai tìm quà mua, còn phải nhờ một cô bạn cũng là giáo viên trường làng tư vấn, rồi cuối cùng quyết định lại dùng tới "phong bao" và tặc lưỡi "cô cũng chỉ cần thế".
Sau dịp đó, tình cờ tôi gặp một người họ hàng từng là bạn cô giáo của con. Bác ấy kể về cuộc sống vất vả của cô: Cô bị bệnh viêm khớp dạng thấp rất nặng từ chục năm trước nhưng vì yêu nghề nên vẫn đến lớp, tận tình chăm sóc, dạy dỗ trẻ. Cô cũng là người tốt bụng, xởi lởi, giúp được ai việc gì là hết lòng. Tôi nghe rồi tự hỏi mình, phải chăng tôi đã quá đa nghi và lấy ánh mắt quen phán xét để nhìn cô khi chưa kịp, nói đúng hơn là chưa từng thử cố gắng tìm và hiểu?
Tôi bắt đầu hay để ý hơn, hay hỏi han con về cô, thường xuyên đóng góp sách, báo tranh ảnh không dùng nữa để các cô chế tác đồ dùng dạy học. Dần dà, tôi và cô giáo của con trở thành hai người bạn. Cô kể với tôi những ngày tháng cắn răng nén cơn đau đến lớp, chuyện nuôi dạy ba đứa con cực nhọc khi chồng vô tâm như người dưng, kể về những đồng nghiệp đã vực cô dậy những lúc cô gần như ngã gục... Cô kể về niềm đam mê với sách, với những tiếng líu ríu trẻ thơ. Tôi cũng không ngại chia sẻ với cô những chuyện người ta chỉ kể với người tri kỷ.
Sau 3 năm học cô, con gái lớn của tôi đã lên cấp một và bé thứ hai lại tiếp tục đến trường cô dạy. Cô không phụ trách lớp con nhưng những ngày con mới đi học, hay khóc, cô vẫn sang vỗ về hay đơn giản chỉ để con yên tâm vì luôn thấy người thân quen.
Từ ngày biết cô, tôi luôn háo hức đợi ngày 20/11. Dịp đó, cả nhà tôi sẽ như lớp học thủ công, bố mẹ phụ giúp hai đứa trẻ say mê làm thiệp, vẽ hoa... Tôi nói với các con là muốn tặng quà cho các cô của bé để bày tỏ lòng biết ơn cô đã thay mẹ ngày ngày chăm sóc, dạy bảo con. Rõ ràng, mỗi ngày, ngoài lúc ngủ, có khi tôi chỉ ở bên con 2-3 tiếng, ít hơn nhiều số thời gian các cô dành cho con. Tôi muốn con học cách quan tâm và thể hiện điều đó tới những người gần gũi, yêu thương, giúp đỡ mình. Các con háo hức với việc này lắm. Với bé lớn, các món quà con nghĩ đến để tặng cô cũng rất đặc biệt :"Mình tặng cô đôi giày thật êm đi mẹ, con thấy mỗi ngày cô phải đứng nhiều lắm", rồi "Một chiếc mũ bảo hiểm để bảo vệ cô", hay "cái áo màu hồng thật đẹp"...
Có thể nhiều người cho rằng, quà cho cô chẳng qua cũng chỉ để lấy lòng hay cho cô quan tâm hơn đến con mình hoặc sẽ làm "hư" cô... Tôi chỉ đơn giản cho rằng, trong các mối quan hệ, nếu bạn coi trọng cái nào thì sẽ dành sự đầu tư cho cái đó, đầu tư công sức, tình cảm, thời gian, sự quan tâm... chứ không chỉ là tiền. Rõ ràng, một người ở bên con tôi mỗi ngày, ảnh hưởng trực tiếp tới nhận thức, suy nghĩ của cháu... thì quá đáng "đầu tư" đi chứ. Và tặng quà 20/11 chỉ là một trong những điều rất nhỏ để thể hiện điều ấy. Tôi chọn những cách khác, như tìm hiểu về cuộc sống của cô, làm bạn và trò chuyện với cô (dù nhiều khi chỉ qua điện thoại)... để biết cô cũng như tôi, ngày ngày phải vật lộn với công việc và chăm lo gia đình, để cảm thông và chia sẻ, thay vì phán xét hay dửng dưng.
Thiên Kim