Sáng 27/3, sau gần một tháng tạm ngưng, TAND TP HCM mở lại phiên xử ly hôn giữa bà Lê Hoàng Diệp Thảo (46 tuổi) và ông Đặng Lê Nguyên Vũ (48 tuổi, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Trung Nguyên).
Mặc sơ mi ngắn tay và khoác áo gile, ông Vũ vẫn quấn khăn rằn dù thời tiết Sài Gòn đang trong mùa nắng nóng gay gắt. Ông đến tòa khá sớm, sẵn sàng chia sẻ với báo chí về tâm huyết, mục tiêu và chiến lược phát triển Trung Nguyên. Bà Thảo vào phòng xử sau ít phút, vẻ lặng lẽ.
Mở đầu buổi làm việc, HĐXX nhắc lại lý do tạm ngừng phiên tòa trước đó và công bố kết quả thu thập chứng cứ số tiền hơn 2.100 tỷ đồng do bà Thảo đứng tên tại ba ngân hàng (mà ông Vũ yêu cầu chia) chỉ còn 1,3 tỷ đồng. Tòa quyết định quay lại phần hỏi nhưng chỉ đề cập đến nội dung tranh chấp khoản tiền này.
Đại diện của ông Vũ cho rằng, số tiền, vàng, ngoại tệ trị giá khoảng 2.100 tỷ được tích lũy trong hơn 20 năm vợ chồng chung sống, nên là tài sản chung cần được phân chia trong vụ án ly hôn.
Đại diện của bà Thảo cho rằng phía ông Vũ đưa ra yêu cầu phản tố (phân chia tài sản 2.100 tỷ đồng) khi tòa đưa vụ án ra xét xử là không đúng quy định, khiến vụ án kéo dài. Người này hỏi phía bị đơn: "Có đưa ra được căn cứ chứng minh hơn 2.100 tỷ đồng là tài sản chung? Hay bản tự khai về yêu cầu phản tố".
"Tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân nên là tài sản chung", đại diện ông Vũ nói và cho biết, năm 2016 bị đơn đã nộp bản bổ sung thể hiện tài sản này gồm tiền vàng, ngoại tệ tại 4 ngân hàng là hơn 2.400 tỷ đồng.
"Không phải bất cứ số tiền nào trong tài khoản của bà Thảo cũng là tài sản chung", đại diện của bà Thảo nói. Đáp lại, phía ông Vũ nói: "Sẽ là tài khoản riêng của bà Thảo nếu nguyên đơn chứng minh được".
Sau phần đối đáp, đại diện của bà Thảo đề nghị ngừng phiên tòa để thu thập và giải quyết theo đúng trình tự tố tụng cũng như yêu cầu bị đơn cung cấp bản tự khai, nêu rõ thời điểm hình thành, dòng tiền đi thế nào.
Ông Đặng Lê Nguyên Vũ. Ảnh: Thành Nguyễn.
Trả lời HĐXX sau đó, phía ông Vũ cũng như đại diện cho các công ty của Trung Nguyên cho biết từ 2015 đến 2018 bà Thảo không thông báo về việc sử dụng số tiền này vào việc gì, hay đầu tư góp vốn vào các công ty.
Chủ tọa quay sang hỏi bà Thảo về mục đích rút hơn 2.100 tỷ khỏi tài khoản. Người đại diện cho rằng số tiền trên không phải là tài sản chung và là "bí mật cá nhân" nên không chia sẻ tại tòa. "Nếu bên bị đơn có chứng cứ cho rằng là tài sản chung thì chúng tôi mới nói", đại diện của bà Thảo nhiều lần nhắc lại câu trả lời và cho rằng chủ tọa thiếu khách quan khi hỏi họ có chứng cứ gì chứng minh đây là tài sản riêng.
Tham gia hỏi, đại diện VKS yêu cầu phía ông Vũ trình bày cụ thể về từng khoản tiền trong các ngân hàng được quy đổi ra tiền Việt Nam.
Phía ông Vũ cho biết, ngày 25/2 có bản chi tiết về tiền, vàng, ngoại tệ với tổng tài sản là 2.098 tỷ đồng - chênh lệch so với trước đó do biến động tỷ giá. VKS nhiều lần hỏi về nguồn gốc của số tài sản này, đại diện ông Vũ lặp lại nội dung đã trả lời trước đó rằng "tiền được hình thành trong thời kỳ hôn nhân từ kết quả kinh doanh, nên là tài sản chung của hai vợ chồng". Còn lý do ông Vũ đề nghị chia tỷ lệ 70/30 là liên quan đến công sức đóng góp của ông Vũ.
Trả lời câu hỏi của VKS, đại diện bà Thảo tiếp tục cho rằng bị đơn chưa đưa ra được các chứng cứ về thời điểm, nguồn gốc tạo lập tài sản nên không có căn cứ để chia. "Khoản tiền này không khẳng định là tài sản riêng của bà Thảo nhưng cũng không phải tài sản chung của vợ chồng", ông này nói.
VKS chất vấn: "Như vậy có thể là tiền của người khác chuyển vào? Ông có chứng cứ gì về việc này không?". "Trách nhiệm chứng minh thuộc về phía ông Vũ", đại diện bà Thảo đáp.
"Tài sản đang tranh chấp trong thời kỳ hôn nhân nếu không có căn cứ cho là của riêng thì phải xem là tài sản chung. Đề nghị nguyên đơn đưa ra chứng cứ chứng minh số tiền này", VKS yêu cầu.
Phía bà Thảo cho rằng Luật Hôn nhân chỉ quy định về tài sản chung và riêng chứ chưa quy định về tài sản của người khác. Tuy nhiên, ông thừa nhận trước thời kỳ hôn nhân bà Thảo không được tặng cho, hay thừa kế tài sản nào.
Trước khi kết thúc phần hỏi, Kiểm sát viên đề nghị đại diện ngân hàng xác định lại số dư tài khoản của bà Thảo là 10.000 lượng vàng hay 10.000 chỉ vàng.
Bà Lê Hoàng Diệp Thảo. Ảnh: Thành Nguyễn.
Tham gia phần hỏi, bà Thảo nói có 2 câu hỏi dành cho ông Vũ: "Anh nói cho em biết, từ ngày cưới nhau đến giờ anh có chuyển vào tài khoản của em đồng nào không? Nguồn gốc số tiền đó từ đâu?". Đại diện của ông Vũ định nói, song bà Thảo đề nghị: "Chỉ anh Vũ mới trả lời được".
Ông Vũ đứng lên, giọng gay gắt: "Cô ấy nói lời nào cũng chạm vào nỗi đau hết. 6 năm nay tôi im lặng, không muốn nói gì, nhưng cô kéo tôi ra đây. Cô đừng đứng đây mà đôi co. Tiền 20 năm nay có ai giành đồng nào...". Chủ tọa cắt ngang, đề nghị ông Vũ đi thẳng vào vấn đề, nếu không trả lời được thì từ chối. Ông Vũ sau đó cho biết "không muốn nói thêm gì nữa".
Luật sư của bà Thảo cũng đặt nhiều câu hỏi liên quan việc Trung Nguyên chi tiền mua siêu xe, từ thiện và hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp "có phải là tiền tài khoản chung hay không"? Tuy nhiên phía ông Vũ từ chối trả lời vì không liên quan đến nội dung tranh chấp.
Sau khi xem xét lại theo yêu cầu của VKS, đại diện Ngân hàng Eximbank cho biết con số trong tài liệu xác minh thực tế là 10.000 chỉ vàng chứ không phải 10.000 lượng vàng như phía ông Vũ nêu trong yêu cầu chia.
Luật sư Trương Trọng Nghĩa (bảo vệ bà Thảo) cho đây là thiếu sót của HĐXX trong quá trình giải quyết vụ án.
Về vấn đề này, luật sư của ông Vũ cho rằng, do có cách hiểu sai trong ký hiệu của ngân hàng nên sau khi hội ý tại chỗ, ông Vũ đồng ý xác định lại số vàng tranh chấp là 10.000 chỉ (1.000 lượng) và đề nghị HĐXX xem xét theo kết quả này.
Luật sư Phan Trung Hoài. Ảnh: Thành Nguyễn.
Chuyển sang phần tranh luận, luật sư Nguyễn Minh Tâm cùng các luật sư bảo vệ cho ông Vũ đều khẳng định yêu cầu chia khoản tiền hơn 2.100 tỷ đồng tại ngân hàng không phải là yêu cầu mới tại tòa, mà là yêu cầu phản tố được đưa ra từ trước và bị đơn đã nộp tiền tạm ứng án phí. Yêu cầu này phù hợp với quy định của pháp luật.
Cũng như nội dung trả lời trước đó, luật sư Tâm cho rằng, về nguyên tắc tài sản do vợ chồng tạo lập trong tời kỳ hôn nhân là tài sản chung. "Ai đó cho rằng không phải là tài sản chung thì phải chứng minh đó là tài sản riêng hoặc vay mượn được sự đồng ý của cả hai", luật sư nêu quan điểm. Ông cũng cho rằng thân chủ từng nói rất rõ tại tòa, 20 năm qua ông Vũ chỉ quan tâm đến việc phát triển Trung Nguyên, chuyện tiền bạc trong gia đình đều do bà Thảo quản lý và 2.100 tỷ là tài sản chung do bà Thảo đứng tên. Ông Vũ không có nghĩa vụ phải chứng minh và đề nghị tòa xem xét chia cho ông Vũ theo tỷ lệ 70/30.
Bảo vệ cho bà Thảo, luật sư Phan Trung Hoài và các đồng nghiệp cho rằng, yêu cầu phản tố đòi chia hơn 2.100 tỷ đồng trong ngân hàng là không phù hợp với quy định của pháp luật. Theo ông, trước khi đưa ra xét xử ông Vũ đã có đơn rút yêu cầu phản tố về việc chia khối tài sản này. Khi ra tòa, ông mới tiếp tục đề nghị đưa khối tài sản này vào giải quyết. "Theo quy định của pháp luật, yêu cầu này chưa được thu thập chứng cứ đầy đủ cũng như trải qua quá trình hòa giải", luật sư Hoài nói.
Phía ông Vũ cho rằng, tài sản này hình thành trong thời kỳ hôn nhân hơn 20 năm qua. Tuy nhiên, thực tế tài khoản của bà Thảo tại ngân hàng Eximbank chỉ mới được tạo lập từ cuối năm 2015. Hơn nữa, ông Vũ không nắm chính xác số tài sản yêu cầu chia là bao nhiều nên mới có sự sai lệch từ 10.000 chỉ thành 10.000 lượng.
Do đó, luật sư Hoài cho rằng, việc tách khối tài sản này ra khỏi vụ án là phù hợp và không ảnh hưởng đến quyền lợi của ông Vũ. Tuy nhiên, sau khi các luật sư khác bổ sung quan điểm và thống nhất lại thì phía bà Thảo đề nghị tòa bác toàn bộ yêu cầu chia khối tài sản này của ông Vũ.
HĐXX kết thúc phần tranh luận, chiều nay sẽ đưa ra phán quyết.
Đại diện VKS hỏi hai bên. Ảnh: Thành Nguyễn.
Việc xét xử ly hôn của vợ chồng chủ cà phê Trung Nguyên tạm dừng chiều 1/3, do HĐXX muốn xác minh số tiền hơn 2.100 tỷ đồng, theo yêu cầu phân chia của ông Vũ.
Đại diện của bà Thảo cũng gửi đơn đề nghị tòa tạm ngừng vì còn nhiều vấn đề chưa được làm rõ, các vấn đề pháp lý mấu chốt "đang bị định hướng theo cảm tính". Đồng thời, nguyên đơn cũng đưa ra nhiều căn cứ chứng minh sự đóng góp quan trọng của bà Thảo vào thành công và phát triển của Trung Nguyên chứ không phải như quan điểm của VKS trước đó.
Bà Thảo và ông Vũ kết hôn hơn 20 năm trước và có 4 con. Năm 2015, bà Thảo khởi kiện đòi ly hôn vì cho rằng mâu thuẫn vợ chồng trầm trọng không thể hàn gắn.
Quá trình thụ lý tòa 10 lần hòa giải nhưng không thành. Hôm 20/2 HĐXX bắt đầu mở phiên xử công khai. Tại tòa, bà Thảo và ông Vũ tranh cãi căng thẳng về quan hệ hôn nhân, nuôi dưỡng con cái, phân chia tài sản và điều hành Trung Nguyên.
Bà Thảo yêu cầu được trực tiếp nuôi dưỡng các con và đề nghị ông Vũ cấp dưỡng cho các con mỗi người 5% cổ phần sở hữu. Ông Vũ cũng có nguyện vọng được nuôi các con mà không cần vợ cấp dưỡng. Sau nhiều lần thương lượng cả hai thống nhất nếu tòa giao các con cho bà Thảo nuôi dưỡng thì ông Vũ sẽ cấp dưỡng mỗi năm 10 tỷ đồng cho cả 4 con.
Về việc phân chia tài sản, vợ chồng ông chủ cà phê Trung Nguyên xác định có tổng cộng 26 bất động sản. Tuy nhiên, họ thống nhất chỉ đưa vào giải quyết trong phạm vi vụ án này 13 bất động sản đã có đủ điều kiện pháp lý. Hiện ông Vũ đang nắm giữ 6 bất động sản trị giá khoảng 350 tỷ đồng, bà Thảo quản lý bảy bất động sản trị giá khoảng 375 tỷ đồng. Hai bên thống nhất để cho bà Thảo và các con căn nhà đường Tú Xương (quận 3), các nhà đất khác chia đôi.
Đối với tài sản trị giá hơn 2.100 tỷ đồng tại ngân hàng, bà Thảo đề nghị không đưa vào giải quyết trong phạm vi vụ án này. Còn ông Vũ đòi chia theo tỷ lệ phần hơn 70/30.
Còn tài sản là cổ phần của hai vợ chồng tại 7 công ty, bà Thảo yêu cầu hưởng 51% tại Công ty cổ phần đầu tư Trung Nguyên - công ty nòng cốt chiếm phần lớn giá trị của tập đoàn; 15% cổ phần tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Trung Nguyên và 7,5% cổ phần tại Công ty cổ phần hòa tan Trung Nguyên - G7. Đối với số cổ phần của vợ chồng tại 4 công ty còn lại, bà Thảo đồng ý chia cho ông Vũ sở hữu toàn bộ.
Phía ông Vũ không đồng ý, đề nghị hưởng 70% giá trị cổ phần tại tất cả công ty thuộc Tập đoàn Trung Nguyên và sẽ thanh toán lại cho bà Thảo bằng tiền mặt đối với số cổ phần còn lại. Cả hai đều giành quyền điều hành công ty mang thương hiệu cà phê Trung Nguyên.
Hôm 25/2, VKS đề nghị tòa cho vợ chồng ông chủ Trung Nguyên ly hôn, 4 con giao cho bà Thảo nuôi theo thỏa thuận hai bên đã thống nhất. Các bất động sản cũng chia theo sự thỏa thuận của hai bên. Phần vốn góp chung tại các công ty thuộc Tập đoàn Trung Nguyên chia đôi, song phải tính đến các yếu tố công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Với tài sản 2.100 tỷ đồng tại ngân hàng chưa thu thập chứng cứ đầy đủ nên tách ra xử lý riêng.
Hải Duyên