"Mẹ đừng có thương người nhầm chỗ nữa", con trai bà Tần ngồi cuối phòng xử án của TAND Hà Nội vò đầu khẽ nói khi nghe thấy bà xin HĐXX không bỏ tù bị cáo, ngày 20/8. Bà giáo già vuốt lại nếp tóc bạc trắng đầu, quay sang con trai phân trần: "Em nó còn 3 đứa con nhỏ, mẹ không đành".
Bị cáo Giang tại phiên xét xử ngày 20/8. Ảnh: Tư Viễn
Sáng 21/8, Giang, 39 tuổi, cựu giám đốc Công ty TNHH MTV chứng khoán ngân hàng Đông Á (DAS) bị TAND Hà Nội tuyên phạt 20 năm tù về hai tội Thao túng giá chứng khoán và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
50 năm trước, bà Tần tốt nghiệp ngành sư phạm Văn. Trong khoá học sinh đầu tiên bà làm chủ nhiệm suốt 4 năm có mẹ của Giang. Bà Tần cưng cô trò thông minh này, ngày thường đến chơi, ngày cưới đến dự. Năm 1981, ngày Giang ra đời, bà Tần không có xe đạp, vẫn đi bộ mang ít gạo, ít rau đến ấn vào tay cho mẹ Giang, bà kể. Bắt đầu vào bậc trung học phổ thông, Giang được mẹ dắt đến tận nhà ông bà gửi gắm, nhờ dạy dỗ.
Vợ chồng bà sống cùng ba con trai trên tầng hai của căn nhà ở phố Cầu Gỗ. Năm 2015, bà Tần mắc bệnh nên phải hạn chế leo cầu thang. Gia đình bà bán nhà được 3,5 tỷ đồng và đang tìm mua nơi ở mới.
"Giang khoe giờ làm giám đốc ở ngân hàng, trả lãi gửi tiết kiệm cao nhất nước", bà Tần nói trước toà và kể Giang trong các lần gặp mặt thường khuyên bà gửi hết tiền vào vào chỗ của cô ta, hứa trả lãi 12% mỗi năm, tiền nhận theo tháng. "Mỗi tháng có gần 40 triệu đồng tiền lãi, bà làm gì ra", Giang từng nói.
Tin tưởng, bà Tần đem hết tiền bán nhà và sổ tiết kiệm 100 triệu đồng tích cóp cả đời giáo viên của hai ông bà giao cả cho Giang, rồi về ở với gia đình con trai út. Ba con trai bà chiều theo, coi đó là tiền của bố mẹ nên không can thiệp.
Từ tháng 4/2015 đến tháng 7/2016, bà Tần ký 5 "Hợp đồng hỗ trợ đầu tư" với Công ty Chứng khoán ngân hàng Đông Á (DAS) với tổng trị giá 3,6 tỷ đồng. Tất cả đều ký tại nhà riêng của bà Tần, không phải ở trụ sở công ty. Đại diện DAS ký tên, đóng dấu là Giám đốc Giang.
5 hợp đồng bà Tần ký với bị cáo Giang trong năm 2015-2016. Ảnh: Lam Vân
Sau vài tháng trả lãi đúng hẹn, Giang cắt liên lạc, chiếm đoạt toàn bộ số tiền. Vợ chồng bà Tần lên công ty tìm nhưng vị đại diện nói không có khoản tiền gửi nào đứng tên bà.
Lúc này bà mới hay, Giang không phải là giám đốc ngân hàng như bà từng nghe mà chỉ là giám đốc chi nhánh của mảng kinh doanh chứng khoán. Hơn nữa, DAS không có chức năng kêu gọi vốn và trả lãi suất. Toàn bộ tiền của bà đã đổ vào tài khoản cá nhân của Giang chứ không về công ty.
Bà Tần không tin, nghĩ có nhầm lẫn gì đó vì "hai mẹ con đều là học trò mình, đời nào lại lừa mình". Hai ông bà đến nhà mẹ con Giang để hỏi chuyện nhưng 7 lần đều chỉ thấy cảnh cổng khoá im ỉm.
Tới lần thứ 8 trong cuộc gặp có cả mẹ, Giang chỉ viết cam kết, hứa tiếp tục trả lãi tháng; tiền gốc trả 6 tháng mỗi lần, mỗi lần 500 triệu đồng. Bà Tần xuôi lòng ra về, không nghĩ rằng đó là lần gặp cuối cùng, cho tới phiên toà mở ngày 20/8 vừa qua.
Bà Tần không phải người duy nhất bị "giám đốc Giang" lừa tiền. Với thủ đoạn sử dụng hợp đồng hợp tác, hỗ trợ đầu tư chứng khoán không có thật, cùng khoảng thời gian đó, Giang lừa trót lọt của 2 người khác, trong đó có bạn học quen biết 16 năm.
Hai bị hại đều được Giang chào mời về các hợp đồng ký với DAS và được trả lãi theo tháng 1%-1,25%. Do Giang là bạn bè thân thiết, họ tin tưởng. Sau vài tháng trả lãi đúng hẹn, cuối năm 2016, Giang khất lần, cắt liên lạc. Tổng tiền chiếm đoạt của hai người này lên tới 21 tỷ đồng.
Tại phiên xét xử, Giang nhận toàn bộ tội lỗi, khai 3 bị hại đều là mối quan hệ thân thiết nhiều năm, nên lợi dụng lòng tin để lừa đảo. 18 hợp đồng với ba người đều do Giang "lên mạng tìm rồi copy về, in ra". Hơn 24 tỷ đồng đã nhận, bị cáo đều đổ về tài khoản cá nhân, không "dính dáng tới công ty". Khoản này Giang dùng đầu tư chứng khoán và thua lỗ, khánh kiệt.
Giang còn bị buộc tội Thao túng giá chứng khoán bằng thủ đoạn mở cùng lúc 70 tài khoản chứng khoán, tạo giao dịch chéo. Giá cổ phiếu bị Giang thao túng có theo xu hướng liên tục tăng trong năm 2015-2016, sau đó đột ngột bị bán tháo với giá sàn kể từ ngày tháng 12/2016.
Trong 26 phiên giao dịch liên tiếp sau đó, cổ phiếu này gần như không có lệnh mua, mất 82% giá trị. Hậu quả, 572 nhà đầu tư bị thiệt hại 11,2 tỷ đồng. 33 người trong số này yêu cầu bồi thường thiệt hại 1,8 tỷ đồng.
Toà án nhận định, Giang có nhận thức sâu về luật pháp nhưng cố tình lừa đảo. Theo khung hình phạt của tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị cáo có thể phải lĩnh án chung thân, nhưng được bà Tần có đơn xin giảm nhẹ hình phạt. Mức án là 17 năm tù.
Thanh Lam