Cũng như nhiều gia đình khác tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM… chị Quỳnh đã thuê người giúp việc gia đình (oshin) từ mấy năm nay. Ban đầu là nhằm đỡ đần các công việc vặt trong nhà để chị có thêm thời gian tập trung công tác và chăm lo chồng con. Dần dần, chị giao phó hoàn toàn việc nội trợ cho "oshin" từ chợ búa, cơm nước, đến đưa đón con đi học… Chính vì vậy, nếu thiếu đi cánh tay đắc lực này, đặc biệt trong dịp Tết, chị rất lo lắng: “Là dâu trưởng, tôi phải lo nào là cơm tất niên, cúng giao thừa, rồi lại cơm mùng 1 Tết. Nhiều năm tôi làm từ sáng tới tối, chẳng còn thời gian mà đi chơi xuân nữa”.
Với Thu Huyền, năm nay mới là năm thứ 2 cô ăn Tết ở nhà chồng. Cô không khỏi e ngại khi đứa con mới chưa đầy 1 tuổi. “Nhà em thuê tới 2 người giúp việc, một lo việc nội trợ, một chuyên để chăm em bé. Bây giờ cả 2 đều về quê, cả nhà em cứ rối tung lên”, Huyền lo lắng nói.
Do quá cần người làm, nhiều gia đình đã tìm cách giữ oshin lại bằng việc tăng gấp đôi lương, cho nghỉ sớm từ mùng 10 tháng chạp hoặc mùng 10 tháng giêng, miễn là Tết có mặt để giúp gia đình… Tuy nhiên, tâm trạng chung của những người phải xa quê đi làm ăn là chỉ muốn sau một năm vất vả được về đoàn tụ cùng gia đình. Nguyên, một "oshin" có thâm niên, tâm sự: “Ở lại thì được thêm lương, ăn uống thỏa thích đấy, nhưng về quê cùng bố mẹ, anh em đón Tết vẫn vui hơn và còn được gặp nhiều bạn bè nữa”.
Không chỉ sợ thiếu người đỡ đần công việc trong những ngày đầu xuân, các bà nội trợ còn canh cánh nỗi lo bị sai hẹn. Bà Vân, chủ hộ kinh doanh hàng ăn ở phố Hàng Trống, người thuê "oshin" từ nhiều năm nay, và đã phải thay tới hàng chục người, cho biết: “Cô nào cũng vậy, cứ hứa là ra đúng hẹn nhưng rồi thế nào cũng muộn 1-2 ngày. Thôi thì đủ lý do, nào là bố ốm, mẹ đau, nào là việc làng việc họ…”.
Trên thực tế, các gia đình tuyển dụng người giúp việc phần lớn qua quen biết, số khác qua các văn phòng giới thiệu việc làm. Hầu hết giữa chủ và người làm đều không có hợp đồng lao động. Vì vậy, sự phân định quyền lợi và trách nhiệm hai phía đều không rõ ràng. Anh Hồng, nhân viên trung tâm tìm người làm ở ngõ Linh Quang, Hà Nội, nói: "Thông thường, về chế độ ngày nghỉ đều do chủ nhà và người làm tự thống nhất với nhau. Không có quy định cụ thể nào cả". Anh cũng cho biết, việc "oshin" ra không đúng hẹn khiến nhiều ông bà chủ tức giận, đơn phương chấm dứt hợp đồng và lao đi tìm người làm mới. Do đó, sau Tết là thời điểm nhu cầu tìm "oshin" lên cao nhất, các trung tâm giới thiệu hầu như không đáp ứng nổi.
Từ chục năm nay, "oshin" đã trở thành một nghề khá phổ biến. Có những vùng cả làng đi làm nghề này như Hậu Lộc (Thanh Hoá), Lập Thạch (Vĩnh Phúc)... Mức lương trung bình cũng tăng lên theo giá thị trường, những năm đầu chỉ là 100.000-150.000 đồng/người/tháng, hiện nay là 250.000-350.000 đồng/người/tháng, và sẽ cao hơn đối với những người có "tay nghề".
Với những công việc tưởng như hết sức giản đơn, lặt vặt trong gia đình ngày thường, trong những ngày Tết này, các "oshin" đã cho các "bà nội trợ giỏi việc nước" thấy rằng, họ là một phần không thể thiếu của cuộc sống đô thành.
Bích Liên