Phúc là một trong ba chiến sĩ Đội Phòng cháy chữa cháy Công an quận Cầu Giấy hy sinh trong trận chiến với giặc lửa kéo dài hơn 9 tiếng, tại quán karaoke Isis số 231 Quan Hoa, quận Cầu Giấy.
Một ngày sau vụ cháy, căn nhà nhỏ của Phúc ở khu tập thể Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, đông đúc bạn học, thầy cô, đồng đội đến thăm hỏi. Căn nhà cũng là quán bán đồ ăn chay của mẹ Phúc, bà Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, 50 tuổi.
Hai con gái đã lập gia đình, chồng mất 5 năm trước, bà Hạnh buôn bán nuôi con trai út. Dù nơi làm việc chỉ cách nhà chưa đầy 2 km, bà Hạnh kể con rất tuân thủ kỷ luật. Thi thoảng đi mua cơm cho đơn vị, Phúc tạt qua nhà ít phút rồi lại rời đi.
Lần gần nhất bà Hạnh gặp con cách đây hai ngày, khi Phúc đi mua đồ ăn sáng. Bà dặn con giữ gìn sức khỏe, ngủ nghỉ đúng giờ. Phúc cười ôm mẹ, dặn dò những điều y hệt, rồi về cơ quan, không ai nghĩ đó là cái ôm cuối cùng.
Trong nhiều điều chưa thể làm với con, bà Hạnh tiếc nuối nhất là ngày sinh nhật cuối cùng hôm 17/5, cả gia đình không thể đoàn tụ. Những lời yêu thương vội vàng mẹ và chị gái nhắn gửi, Phúc chỉ nhận qua điện thoại, khất lại người thân đến ngày nào nghỉ phép sẽ cùng ăn bữa cơm đông đủ.
"Đơn vị bận lắm mẹ ạ, nhiều việc mà neo người lắm, con không xin nghỉ phép để về thăm mẹ được", bà Hạnh lau nước mắt, nhắc lại lời con.
Sáng qua, Phúc nhắn tin cho mẹ, kể mình cùng anh em đang chữa cháy ở Nguyễn Khánh Toàn, nhưng tới chiều khi tham gia chữa cháy quán karaoke ở phố Quan Hoa thì hy sinh. Đó là tin nhắn cuối cùng.
Tấm ảnh chụp khu phố Nguyễn Khánh Toàn sau khi thoát cơn hỏa hoạn, cũng là thông điệp cuối cùng 30 bạn học lớp 12A1 của Phúc tại trường THPT Hermann Gmeiner cùng cô giáo chủ nhiệm nhận được từ Phúc.
Nhận được giấy báo đi nghĩa vụ công an trước khi nhận giấy báo trúng tuyển khoa Ngôn ngữ học, Đại học Hà Nội, Phúc xin bảo lưu kết quả tại trường để gia nhập Đội Phòng cháy chữa cháy quận Cầu Giấy từ tháng 2/2022. Nhắc lại lựa chọn này, bạn bè đều dùng từ "nể phục".
"Tốt nghiệp đã hơn một năm, nhưng cả lớp em vẫn liên lạc qua nhóm chat. Thi thoảng làm nhiệm vụ xong ở đâu, bạn ấy đều gửi vào trong nhóm, dặn dò ai ở gần khu này thì cẩn thận", Lê Long Nhật kể lại.
30 bạn học cũ, trừ những bạn đã du học, đều có mặt đông đủ trước khoảng sân tập thể sáng nay trong bộ quần áo tối màu, không ai tin rằng cậu bạn "mọt sách" lớp mình đã đi xa mãi. "Phúc học giỏi tiếng Anh nhất lớp, luôn nói dự định sẽ đi du học, sẽ thành phiên dịch viên. Trực nhật, kê bàn ghế hay xách đồ nặng, các bạn nữ lớp em sẽ nhờ Phúc đầu tiên", Nguyễn Ngọc Quỳnh kể.
Cách đó khoảng 3 km, tại nhà trung tá Đặng Anh Quân, nhiều người thân vẫn chưa hết bàng hoàng khi nghe hung tin về anh. Bà Trần Thị Thủy, 68 tuổi, mẹ trung tá Quân, cho hay anh là con trai cả trong gia đình có hai anh em.
Mất bố từ năm chưa lên 4 nên Quân trở thành người đàn ông duy nhất của gia đình. Bà nói con hiếu thảo, công việc đi sớm về khuya nhưng mỗi sáng sớm vẫn đẩy xe hàng nhỏ cho mẹ ra ngõ để bán trà đá rồi mới đi làm.
Hôm qua, thấy mọi người nói có ba chiến sĩ hy sinh khi chữa cháy quán karaoke, gọi điện cho con không liên lạc được, bà Thủy bủn rủn chân tay. "Nếu không phải con mình thì cũng là đồng đội của nó nên tôi đứng ngồi không yên", bà Thủy nhớ lại. Tới đơn vị nơi anh Quân công tác, bà Thủy nhận tin dữ.
Nhớ về cháu trai Đặng Anh Quân trong cuộc gặp gỡ 5 giây cuối cùng khi anh còn sống, ông Đặng Trần Sáo nói, sẽ không bao giờ quên cái vẫy tay và nụ cười hiền khô. "Cháu đi làm đây chú", câu chào quen thuộc của anh Quân mỗi lần đến đơn vị, ông Sáo không bao giờ còn được nghe lại.
"Bố Quân và tôi đều là lính, chiến đấu ở cánh đồng Chum, mặt trận Lào những năm 1970. Quân mạnh mẽ đúng chất con nhà lính, nhưng trầm tính, ít tâm sự", ông Sáo kể. Biết cháu yêu nghề, không ngại nhiệm vụ khó khăn nên ông chỉ biết dặn dò "Công việc nguy hiểm. Cháu yêu thích nhưng phải bảo trọng".
Mỗi lần nghe vậy, anh chỉ xuề xòa đáp: "Đây là nghề của cháu, chú cứ yên tâm. Ba cái xước sát với đàn ông chú cháu mình thấm gì".
Trong vụ cháy chiều qua, ba chiến sĩ hy sinh đều là những người con trai duy nhất của gia đình. Binh nhì Phúc sang tuổi 19 được 74 ngày; anh Quân, người cha 45 tuổi của hai cậu con trai đã vào tuổi 13, 17. "Dũng sĩ" cuối cùng, trung úy Đỗ Đức Việt, ra đi khi mới 24 tuổi.
Trong những chia sẻ cuối cùng trên tài khoản mạng xã hội của Việt là tấm ảnh Việt trong bộ đồng phục lính cứu hỏa, mái đầu ướt đẫm mồ hôi, ngồi bên cạnh một chú chó. "Chào cậu, nhân vật được tớ đưa ra khỏi vụ cháy ngày hôm nay. Cậu đang mang bầu phải không? Chúc cậu hạ sinh những chú cún thật đáng yêu, khỏe mạnh và cũng dũng cảm như cậu ngày hôm nay nhé", Việt viết.
Trên mạng xã hội hay ngoài đời thực và công việc, trung úy Việt trong tâm trí người ở lại luôn gắn với nụ cười tươi, vô tư và ít nói. Đam mê công việc cứu hỏa từ nhỏ, bố mẹ Việt lo lắng nhưng thấy con yêu đời, nhiệt huyết sau mỗi lần hoàn thành công việc, lại dằn lòng gác lại những thấp thỏm để ủng hộ con trai.
"Nhận được điện thoại của cháu ruột báo tin Việt gặp nạn, tôi chỉ khấn nguyện trong lòng, rằng như mọi lần Việt chỉ bị thương nhẹ, không sao cả", ông Đỗ Văn Tư, bố trung úy Việt kể lại. Ông đã định đến phòng cấp cứu tìm con, nhưng đồng đội của Việt lau nước mắt, dẫn ông đến nhà tang lễ bệnh viện. "Tôi khụy xuống. Cú sốc quá lớn, tôi không tin", ông Tư nói.
Trước đó 13h11 ngày 1/8, Trung tâm Thông tin chỉ huy Công an thành phố nhận được tin báo cháy ở quán karaoke Isis. Lửa bùng lên từ tầng 3, sau đó cháy lan lên các tầng trên và dưới.
Lực lượng chữa cháy đã chia thành hai mũi tấn công chính. Một là leo đường cầu thang bộ bên trong nhà. Mũi thứ hai tiếp cận công trình bằng xe thang, leo lên các tầng cao để phun nước khống chế lửa. Để đảm bảo an toàn, các chiến sĩ đã dùng mặt nạ phòng độc, quần áo cách nhiệt và bảo hộ.
Ba chiến sĩ sau đó quay lên các tầng bên trên với hy vọng tìm kiếm thêm nạn nhân khác còn mắc kẹt. Khi lên tới tầng 4 thì các vật liệu làm trần giả, vật liệu trang trí bên trong sập xuống cầu thang bộ, khiến cả ba hy sinh.
"Đây thực sự là những hành động dũng cảm, nghĩa hiệp, cao cả được nhân dân cảm phục, trân trọng", Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng nói trong cuộc thăm động viên gia đình 3 cán bộ, sáng 2/8.
Hải Thư - Phạm Chiểu