Chiều nay, lãnh đạo các nước đã bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 26 tại Malaysia và ra Tuyên bố Chủ tịch về các vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Đông.
Tuyên bố nhấn mạnh việc tôn tạo, bồi đắp nói trên làm xói mòn lòng tin, sự tin cậy và phương hại đến hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông.
"Do đó, chúng tôi chỉ đạo các Bộ trưởng Ngoại giao khẩn cấp xử lý vấn đề này một cách xây dựng thông qua các khuôn khổ của ASEAN như quan hệ ASEAN -Trung Quốc cũng như nguyên tắc về cùng chung sống hòa bình", tuyên bố nêu rõ.
Những hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc gần đây đẩy mạnh hoạt động cải tạo đất nhằm xây đảo nhân tạo trên nhiều bãi đá ở Biển Đông, bất chấp sự phản đối của các nước liên quan và cộng đồng quốc tế.
Quy mô, tốc độ và mục đích quân sự của hoạt động này gây lo ngại về sự thống trị của Trung Quốc trên các tuyến đường biển và nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột vũ trang.
Các nhà lãnh đạo ASEAN tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, nhấn mạnh các bên cần bảo đảm việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Ứng xử của các bên (DOC) ở Biển Đông, nhằm xây dựng, duy trì và tăng cường lòng tin và sự tin cậy lẫn nhau, kiềm chế trong các hành động, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
"Các bên liên quan giải quyết những khác biệt và tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982", tuyên bố có đoạn.
Tuy ghi nhận tiến triển trong tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), các nhà lãnh đạo yêu cầu tăng cường tham vấn hơn nữa để bảo đảm nhanh chóng xây dựng được một Bộ quy tắc COC hiệu quả.
Anh Ngọc