Tuyên bố Ngoại trưởng ASEAN công bố ngày 30/12 tái khẳng định quan điểm chung của khối về hợp tác biển trong khu vực. Đây là nguyên tắc căn bản trong ứng xử của các nước trên những vùng biển ở Đông Nam Á, trong đó có Biển Đông, theo Bộ Ngoại giao.
"Chúng tôi theo dõi sát sao và quan ngại về những diễn biến gần đây ở
Biển Đông", tuyên bố có đoạn. Các bộ trưởng tái khẳng định tính cấp thiết của khôi phục, tăng cường lòng tin và tin cậy, kêu gọi "tự kiềm chế khi tiến hành những hoạt động có thể làm phức tạp hoặc leo thang tranh chấp và ảnh hưởng tới hòa bình, ổn định".
Các ngoại trưởng cũng kêu gọi các bên tránh những hành động có thể làm phức tạp thêm tình hình, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở tuân thủ nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Tàu Tuần duyên Mỹ (trái) và cảnh sát biển Philippines di chuyển trên Biển Đông hồi tháng 8/2021. Ảnh: USCG
Ngoại trưởng các nước ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của thực hiện đầy đủ và hiệu quả toàn bộ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và cam kết hợp tác chặt chẽ để sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Các ngoại trưởng ASEAN hoan nghênh Mỹ và Trung Quốc tổ chức tham vấn về biển tại Bắc Kinh, cũng như cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị các nhà lãnh đạo APEC tại bang California.
ASEAN kỳ vọng những cuộc đối thoại như vậy sẽ thúc đẩy nỗ lực của khối nhằm tăng cường ổn định và hợp tác trong không gian biển ở khu vực.
Khu vực Biển Đông. Đồ họa: CSIS
Đây là lần thứ năm ASEAN ra tuyên bố riêng về các vấn đề trên biển kể từ 1995. Lần gần nhất ASEAN ra tuyên bố riêng về Biển Đông là năm 2014.
Thanh Danh