Anne tóc đỏ dưới Chái nhà xanh

L.M. Montgomery -

Tác giả: L.M. Montgomery
Dịch giả: Tú Uyên - Linh Vũ
NXB Hội nhà văn và công ty sách Nhã Nam

Hai anh em ông Matthew Cuthbert và bà Marilla Cuthbert sống yên ổn trong một gian nhà nhỏ xinh xắn với những phòng ngủ, nhà bếp, phòng khách không hề gợn một tí bụi bặm, sạch như lau như ly. Nhưng tuổi già, sự đơn điệu của cuộc sống, nỗi cô đơn đã khiến họ làm một hành động khiến cả cộng đồng Avonlea bị sốc: nhận nuôi một bé trai khoảng chừng mười tuổi từ trại mồ côi.

Xuất bản lần đầu tiên vào năm 1908, hơn 100 năm qua, những trang viết về cô bé Anne tóc đỏ vẫn luôn làm thổn thức trái tim của độc giả mọi lứa tuổi.

Ông già Matthew Cuthbert, vốn mang bản tính rụt rè, kiệm lời của một người nông dân chất phác vì sống gần gũi với cây cỏ hơn với con người, đã đánh xe ngựa đi đón cậu bé mà họ mong đợi. Nhưng rốt cuộc, một nhầm lẫn buồn cười đã mang đến cho hai anh em nhà Cuthbert bé gái có mái tóc đỏ rực, đôi mắt to tròn đáng yêu, gầy gò, thảm hại trong bộ quần áo cũ kỹ.

Vượt qua lời "hăm dọa" từ bà Rachel Lynde, người láng giềng tốt bụng, về viễn cảnh nuôi dưỡng một người lạ trong nhà sẽ mang đến bao nhiêu điều phiền toái, xui xẻo, ông Matthew và bà Marilla dần chấp nhận Anne Shirley, cô bé giàu lòng trắc ẩn và có trí tưởng tượng vô cùng phong phú.

Việc mang thân phận côi cút vì bố mẹ đều qua đời và sớm phải lao động nặng nhọc từ khi rất nhỏ dường như không làm mất đi sự trong trẻo, ngây thơ trong tâm hồn cô bé Anne mười một tuổi. Anne biểu lộ sự yêu ghét rất mạnh mẽ. Cô bé có thể tự thấy vui sướng đến rùng mình trước một hồ nước tuyệt đẹp, một bông hoa tháng năm đang hé nở dịu dàng, một ánh trăng treo lơ lửng trên bầu trời đêm xanh thẳm... Tâm hồn Anne không có chỗ cho sự đố kỵ ghen hờn và những nỗi muộn phiền nán lại quá lâu. Đó là một tâm hồn trẻ thơ vừa sôi nổi vừa sâu lắng, đủ tạo cho chủ nhân của nó một sức mạnh để trụ vững trước mọi khắc nghiệt của cuộc sống.

Chái nhà xanh với tâm hồn phúc hậu của ông Matthew và bà Marilla đã đón nhận tuổi thơ của Anne với nhiều khoảnh khắc thần tiên. Cô bé mồ côi giờ đã có mái ấm gia đình, có người bạn gái tâm giao tên là Diana. Và điều đặc biệt hơn cả, Anne được sống trong môi trường thiên nhiên tuyệt đẹp, thật phù hợp để trí tưởng tượng "vô song" của cô bé thỏa sức bay bổng. Ở đó có Hồ nước lấp lánh, Đường trắng hân hoan, Đường Tình nhân, Khu rừng ma ám, Bong bóng của Nữ hoàng Tuyết... những tên gọi đáng yêu mà Anne và bạn thân đặt cho hoa cỏ, sông suối, núi đồi ấp ủ quanh vùng quê yêu dấu của mình.

Trong cộng đồng dân cư đảo Hoàng tử Edward, do nhà văn L.M. Montgomery tưởng tượng ra, Anne Shirley có một môi trường tuyệt vời để sống, yêu và ươm mầm hy vọng. Những trò đùa nghịch tinh quái, những lỗi lầm buồn cười và đáng yêu của Anne và bạn bè cùng cá tính mạnh mẽ, cương trực của cô gái nhỏ khuấy động bầu không khí yên tĩnh của vùng Avonlea; thổi vào đấy một sức sống quyến rũ, khiến cho những tâm hồn già cỗi nhất cũng phải dịu dàng mỉm cười.

Nhà văn Nga Konstantin Paustovski từng ca ngợi sức mạnh của trí tưởng tượng và tầm ảnh hưởng vô cùng quan trọng của nó đến đời sống con người. Với Anne tóc đỏ dưới Chái nhà xanh, L.M. Montgomery mang đến cho độc giả toàn thế giới một cuốn sách bổ ích, nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, khơi gợi mạch nguồn để nâng niu những cảm xúc tích cực đầy tính chân, thiện, mỹ trong mỗi con người.

Là cuốn sách đầy ắp tiếng cười, đẹp nguyên sơ như những giấc mơ thơ trẻ, Anne tóc đỏ dưới Chái nhà xanh hoàn toàn không được viết theo kiểu tô hồng cuộc sống, ru ngủ và che mắt trẻ thơ khỏi mặt trái của cuộc đời. Bên những trang viết giàu hình ảnh, thơ mộng, nữ nhà văn Canada khéo léo cài vào bài học giáo dục về sự ganh đua nhau giữa những thành viên trong cộng đồng, về tai ương và bất trắc của cuộc sống mà lúc nào con người cũng phải sẵn sàng đương đầu... và khi đã qua khỏi giai đoạn tuổi thơ tươi đẹp, bạn phải dũng cảm đối đầu với cuộc sống như một con người trưởng thành.

Với những phẩm chất nêu trên, Anne tóc đỏ dưới Chái nhà xanh xứng đáng với lời khen tặng của văn hào Mark Twain: "Đây là cuốn sách thiếu nhi dễ thương nhất, thắm đượm tình cảm nhất", và "Cuốn sách này cảm động và giàu chất thơ" như lời nhận xét của The Wall Street Journal.

Thanh Vân