Annabelle xuất hiện lần đầu trong The Conjuring (2013) - phim xoay quanh các cuộc điều tra hiện tượng kỳ bí của vợ chồng Ed và Lorraine Warren - hai nhân vật có thật ngoài đời. Hai phần phim tiền truyện Annabelle (2014) và Annabelle: Creation (2017) tập trung vào quá khứ của búp bê ma.
Annabelle được lấy cảm hứng từ một búp bê có thật mang hình dạng Raggedy Ann - nhân vật trong bộ truyện dành cho thiếu nhi của Johnny Gruelle. Búp bê ngoài đời có mái tóc đỏ bằng sợi ni lông và đôi mắt đen làm từ nút áo, hiện được đặt ở bảo tàng của nhà Warren.
Annabelle trong viện bảo tàng của nhà Warren.
Những câu chuyện rùng rợn về búp bê Annabelle gây tranh cãi về tính xác thực.
Theo nhà Warren, Annabelle bắt đầu gây khiếp sợ từ thập niên 1970. Búp bê được một người mẹ mua tặng cho cô con gái tên Donna - một học viên ngành y tá. Donna sống cùng bạn mình - Angie - tại một căn hộ nhỏ. Cô đặt Annabelle để trang trí và không quan tâm đến nó, nhưng rồi trong vài ngày những hiện tượng kỳ lạ bắt đầu xảy ra. Búp bê được cho là tự di chuyển, từ những chuyển động nhỏ đến các lần thay đổi vị trí rõ rệt.
Vài lần khi về nhà, hai cô gái thấy Annabelle nằm ở căn phòng khác, tay chân bị gấp lại hoặc dựng thẳng. Sau đó, những mảnh giấy đề chữ "Cứu chúng tôi" hay "Cứu Lou" xuất hiện với nét chữ trẻ con. Donna thậm chí còn thấy máu phía sau bàn tay và trên ngực búp bê.
Hai cô gái mời một thầy đồng tới tìm hiểu. Người này cho biết búp bê chứa linh hồn của Annabelle Higgins - bé gái bảy tuổi chết ở một cánh đồng chính là nơi xây căn hộ. Hành vi của búp bê ngày càng nguy hiểm hơn. Lou - một người bạn của hai cô gái - khẳng định bị một thế lực vô hình nắm lấy và rạch vài đường trên ngực khi ở tại nhà đó. Quá hoảng sợ, Donna và Angie mời hai vợ chồng Warren đến tư vấn. Họ kết luận búp bê bị quỷ ám và mang nó về, đặt trong bảo tàng của mình cho đến nay.
Nhà trừ tà Lorraine chia sẻ trên USA Today: "Vẻ ngoài đánh lừa bạn. Bản thân búp bê không đáng sợ, mà là thế lực quỷ dữ bên trong nó".
Bà Lorraine và búp bê Annabelle.
Tuy vậy, nhiều nhà nghiên cứu hoài nghi về câu chuyện. Trên Doubtful News, nhà khoa học Sharon A. Hill cho rằng vợ chồng nhà trừ tà dựng lên. "Không có bằng chứng gì ngoài những lời của Ed cùng các thông tin tại bảo tàng", ông nói.
Đồng quan điểm, cây bút Christopher Shultz trên Ranker cho rằng vụ việc giống trò lừa đảo của nhà Warren với các thông tin một chiều. Hai nhân vật trong câu chuyện - Donna và Angie - cũng chưa từng xuất hiện trước công chúng.
Trên trang web của Đại học Nam California, Phó giáo sư ngành tôn giáo Joseph Laycock nhận xét: "Truyền thuyết về Annabelle là trường hợp nghiên cứu thú vị về mối liên quan giữa văn hóa đại chúng và những câu chuyện dân gian về sự siêu nhiên. Với những người ưa hoài nghi, bảo tàng của nhà Warren toàn những đồ bỏ đi ở mùa Halloween - mớ búp bê, đồ chơi và sách cũ có thể mua ở bất kỳ đâu". Ông cũng cho rằng hai vợ chồng có thể đã xây dựng câu chuyện về Annabelle dựa trên tập phim Living Doll trong series The Twilight Zone - xoay quanh một bà mẹ tên Annabelle mua nhầm búp bê ma cho con gái.
Annabelle trong "The Conjuring".
Những mối hoài nghi dường như làm tăng sức hút cho búp bê Annabelle khi lên màn ảnh. Năm 2014, phim riêng về búp bê ma công chiếu. Dù bị chê về chất lượng với chỉ 29% đánh giá tích cực trên Rotten Tomatoes, Annabelle thu về 256 triệu USD với kinh phí sản xuất chỉ 6,5 triệu USD.
Tạo hình của Annabelle trên màn ảnh khác xa ngoài đời. Khi James Wan bắt đầu thực hiện The Conjuring, vẻ ngoài của búp bê thật bị cho là quá hiền lành. Đạo diễn muốn tạo ra một hình mẫu cân bằng giữa sự ngây thơ và đáng sợ. Cuối cùng, ê-kíp đồng ý tạo ra Annabelle với ánh mắt trừng trừng, nụ cười ma quái và lớp hóa trang sặc sỡ. James Wan chia sẻ trên USA Today: "Chúng tôi biết mình có một thứ đặc biệt khi trên trường quay, mọi người đi chệch hướng để tránh né Annabelle".
Dù thuộc tuyến truyện phụ trong phim, búp bê ma bất ngờ gây sốt và được xem như biểu tượng mới trong thể loại kinh dị. Nhiều người hóa trang thành Annabelle ở lễ Halloween các năm sau đó. Trên Youtube có hàng loạt video chỉ cách trang điểm cho giống nhân vật này.
* Annabelle gieo rắc kinh hoàng trong phim mới
Năm nay, Annabelle: Creation ra đời với mục đích kết nối các phim kinh dị thuộc vũ trụ điện ảnh The Conjuring. Lần này, câu chuyện xoay quanh các nạn nhân đầu tiên của Annabelle. Đạo diễn David F. Sandberg muốn giảm bớt yếu tố kinh dị để búp bê giống một món đồ chơi cho trẻ em hơn.
Trên USA Today, nhà làm phim 36 tuổi chia sẻ: "Các nét của búp bê được làm mềm hóa. Phần má đầy đặn hơn và hàm trên bớt nhô ra so với hàm dưới".
Tuy nhiên, Annabelle vẫn rất đáng sợ khiến nhiều diễn viên e ngại. Trên Belfast Telegraph, Miranda Otto - nữ diễn viên đóng vai người mẹ - cho biết cô yêu cầu mang búp bê khỏi phòng khi diễn tập. Trong khi đó, Stephanie Sigman (vai nữ tu sĩ) mời một thành viên Giáo hội ban phúc cho trường quay và các đạo cụ búp bê. "Tôi yêu cầu điều đó vì tôi phải chạm vào Annabelle. Như vậy, tôi cảm thấy an toàn hơn", diễn viên nói.
Búp bê ma có hai phim riêng về mình.
Trong suốt phim, Annabelle không cử động mà chỉ có những sự vật xung quanh bị nó điều khiển. Điều này tạo phong cách kinh dị khác với loạt phim về Chucky - nơi búp bê ma thật sự chuyển động và tàn sát các nạn nhân.
"Chúng tôi không muốn Annabelle cử động vì trông rất ngớ ngẩn. Thông thường, những thứ bí ẩn sẽ đáng sợ hơn là thể hiện ra ngoài. Sự tưởng tượng của khán giả về Annabelle sẽ tạo hiệu ứng tốt hơn bất kỳ lối chuyển động bằng bộ đồ cao su hoặc kỹ xảo nào", David F. Sandberg nói trên Belfast Telegraph.
Ân Nguyễn