Hình dáng của Kính viễn vọng cực lớn (ELT). Ảnh: New Atlas
ELT, kính viễn vọng lớn ngang Đấu trường La Mã, sẽ nằm ở độ cao 3.000 m phía trên mực nước biển ở sa mạc Atacama, Chile. Đài quan sát phía nam châu Âu (ESO), tổ chức cũng quản lý Kính viễn vọng rất lớn (VLT) trên cùng sa mạc, chỉ đạo quá trình xây dựng. Vị trí cao cung cấp điều kiện khô ráo lý tưởng để tiến hành quan sát thiên văn, Interesting Engineering hôm 17/5 đưa tin.
Thiết bị đầu tiên của ELT là máy chụp ảnh và quang phổ kế ELT hồng ngoại trung (METIS). Gần đây METIS vượt qua đánh giá thiết kế cuối cùng và sẵn sàng sản xuất. Khối phụ trách METIS bao gồm 10 viện nghiên cứu thiên văn học, trong đó có Trường nghiên cứu thiên văn học Hà Lan (NOVA) và Đại học Leiden. Theo Gillian Wright, giám đốc Gillian Wright, thiết bị METIS sẽ đảm bảo ELT có thể quan sát chính xác hơn ở ánh sáng hồng ngoại trung, góp phần thay đổi hiểu biết của con người về vũ trụ.
Các nhà thiên văn học sẽ sử dụng quan sát hồng ngoại trung của thiết bị để xem xét đĩa hình thành hành tinh chứa đầy khí gas và bụi. Hạt bụi thường xuyên hấp thụ ánh sáng khả kiến. Do đó, chụp ảnh hồng ngoại trung rất cần thiết để nghiên cứu những khu vực này. Dữ liệu có thể tăng cường hiểu biết của chúng ta về quá trình hình thành và tiến hóa thiên hà. Trong số các mục tiêu khoa học khác, METIS sẽ nghiên cứu ngoại hành tinh lân cận, khám phá nguồn gốc hệ Mặt Trời và lõi thiên hà, nơi hố đen siêu khối lượng ẩn nấp. Đặc biệt, thiết bị chủ chốt của ELT có thể tìm kiếm hành tinh phù hợp với sự sống. Đó là vì một số hành tinh mát tạo ra ánh sáng ở dải hồng ngoại trung.
ELT là một trong những dự án khoa học và kỹ thuật tham vọng nhất trong lịch sử, hướng tới khám phá ngóc ngách xa xôi nhất của vũ trụ. ELT sẽ khám phá vũ trụ, sử dụng ánh sáng khả kiến và hồng ngoại. Gương chính 39 m của kính viễn vọng có khả năng thu thập nhiều ánh sáng gấp 100 triệu lần so với mắt người.
ELT sẽ sử dụng sức mạnh của 5 chiếc gương để kiểm tra vũ trụ ở mức độ chi tiết chưa từng có. Ba gương có hình dạng cong để khám phá và chụp ảnh bầu trời từ góc rộng. Các gương công nghệ cao cho phép kính ELT trên mặt đất tạo ra hình ảnh sắc nét gấp 16 lần kính viễn vọng không gian Hubble.
Với hàng loạt thiết bị tiên tiến, ELT sẽ tìm cách giải đáp các câu hỏi cơ bản về vũ trụ, như sự tồn tại của hành tinh giống Trái Đất quanh những ngôi sao khác, dấu hiệu của sự sống ở bên ngoài hệ Mặt Trời và ước tính tốc độ mở rộng của vũ trụ. Theo dự kiến, kính viễn vọng nặng 3.000 tấn này sẽ bắt đầu hoạt động khoa học năm 2028.
An Khang (Theo Interesting Engineering)