Sau những hành động tàn bạo hồi tháng 10 của Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF), tổ chức bán quân sự đối đầu với quân đội chính phủ Sudan, nhiều người dùng mạng xã hội đầu tháng này đã chia sẻ ảnh chụp màn hình từ Google Earth, được cho là những vệt máu trong vụ thảm sát khi nhìn từ vệ tinh.
"Đây là hình ảnh Google Earth gây ám ảnh nhất từ trước đến nay", một tài khoản ẩn danh trên mạng xã hội X bình luận về bức ảnh.
Bức ảnh vệ tinh này hiện thu hút hơn 15 triệu lượt xem chỉ riêng trên X. Trong bức ảnh, chụp thị trấn Kumia ở miền nam Sudan, có nhiều mảng tối lớn được cho là vết máu của hàng chục thi thể bị sát hại.
Sau khi bức ảnh lan truyền khắp mạng xã hội, nhiều tổ chức đã lên án hành vi ngược đãi của RSF với dân thường. Liên Hợp Quốc ngày 30/10 chỉ trích lực lượng này "tàn bạo" sau khi kiểm soát được thành phố El Fasher. Tòa án Hình sự Quốc tế trong khi đó cảnh báo những hành vi của RSF có thể cấu thành tội ác chiến tranh và tội ác chống loài người.
Ảnh vệ tinh chụp Sudan với những vệt đen bị nghi ngờ là máu của các nạn nhân vụ thảm sát. Ảnh: AFP
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia phân tích hình ảnh vệ tinh, trong đó có giám đốc điều tra tại Trung tâm Khả năng phục hồi Thông tin (CIR) Benjamin Strick, đã nghi ngờ người dùng mạng xã hội diễn giải sai về bức ảnh.
"Tôi đã thấy nhiều hình ảnh vệ tinh có thể cho thấy tội ác chiến tranh, đặc biệt là ở Sudan, nơi đang chịu sự tàn phá hàng loạt, nơi có thể có những ngôi mộ tập thể. Tuy nhiên, ảnh vệ tinh trên không nằm trong số đó", ông Strick nói.
Bức ảnh chụp thị trấn Kumia, cách thành phố El Fasher 300 km về phía nam, do đó không liên quan đến các sự kiện gần đây khi RSF chiếm được thành phố. Thông tin do Google Earth cung cấp cho thấy ảnh chụp vào ngày 16/3/2024, tức là hơn một năm rưỡi trước.
Bên cạnh đó, vệt màu đen trong ảnh, được nhiều người dùng mạng xã hội cho là vũng máu, cũng không phải mới. Một hình ảnh khác chụp từ địa điểm này vào năm 2022 cũng đã xuất hiện vệt đen tương tự ở cùng vị trí. Ông Strick nói rằng vệt đen đó thực chất là vũng nước có đàn gia súc bao quanh, không phải xác người.
Ông Strick cũng bày tỏ quan ngại khi bài đăng về bức ảnh vệ tinh này thu hút tới 15 triệu lượt xem trên mạng xã hội X khi được đăng hôm 5/11, nhiều hơn bất cứ video nào đã được xác thực.
Kể từ khi RSF chiếm thành phố El Fasher, thủ phủ bang Bắc Darfur của Sudan, đã xuất hiện nhiều thông tin cáo buộc nhóm này thực hiện loạt vụ hành quyết, cướp bóc, cưỡng hiếp và tấn công dân thường, bắt cóc nhân viên cứu trợ. Tại thành phố này, phần lớn thông tin liên lạc vẫn bị cắt đứt.
RSF là tổ chức bán quân sự đối đầu với quân đội chính phủ Sudan. Chính phủ Sudan cho biết ít nhất 2.000 người đã thiệt mạng vì RSF, nhưng các nhân chứng cho biết con số thực tế có thể cao hơn nhiều.
Tuy nhiên, việc sử dụng hình ảnh vệ tinh vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích các hành vi tàn bạo do RSF gây ra gần đây. Hôm 27/10, Đại học Yale đã công bố ảnh vệ tinh cho thấy bằng chứng về loạt vụ thảm sát ở khu phố Daraja Oula tại El Fasher.
Hàng loạt cụm thi thể rải rác tại El Fasher, Sudan, nhìn từ ảnh vệ tinh. Ảnh: HRL
Nathaniel Raymond, thành viên Phòng Nghiên cứu Nhân đạo của Đại học Yale, giải thích kỹ lưỡng rằng những vết loang màu đỏ trên mặt đất đã xuất hiện "ở những nơi mà trước đây không hề có".
Ông Raymond nói thêm những vết loang đó xuất hiện gần các phương tiện có khả năng mang súng máy hạng nặng và cũng xuất hiện ở gần những hình thù có tỷ lệ tương tự cơ thể người.
Ngọc Ánh (Theo AFP)