 |
|
Jonas Savimbi. |
Phát ngôn viên của Tổng thống Jose Eduarto dos Santos hôm qua (22/2) cho biết quân đội đang giữ thi hài của ông Savimbi ở Moxico: “Chúng tôi sẽ cho phát lên truyền hình đoạn băng quay cái xác ông ta”. Đại diện của UNITA ở Bồ Đào Nha bác bỏ tin này, cho đây chỉ là sự tuyên truyền của chính phủ. Tuy nhiên, phóng viên BBC ở Luanda nhận định rằng mặc dù trong quá khứ, quân đội Angola có lúc phóng đại những chiến thắng của mình, rất ít khả năng họ lại bịa ra một tin quan trọng như vậy.
Kể từ cuối năm ngoái, quân đội Angola đã tiến hành một chiến dịch quân sự mới chống UNITA ở Moxico - cứ điểm cuối cùng của phiến quân. Quân đội cho biết họ đã khép chặt vòng vây với Savimbi và bắt sống được vài chỉ huy cấp cao của phiến quân.
Jonas Savimbi sinh năm 1934 và thành lập nên UNITA - Liên minh Quốc gia vì Độc lập Hoàn toàn của Angola - vào cuối những năm 60. Đây là đối thủ của MPLA - phe về sau đã lên nắm quyền. UNITA và MPLA giao tranh suốt từ năm 1975, sau khi Angola giành độc lập từ Bồ Đào Nha.
Các cuộc bầu cử do Liên Hợp Quốc bảo trợ được tổ chức năm 1992, nhưng UNITA không chấp nhận kết quả. Phái đoàn của họ còn đe dọa rằng UNITA sẽ “xay Angola thành bột và Somalia hóa Angola”.
Phiến quân định tiến hành lật đổ chính phủ, nhưng lại mắc phải sai lầm chiến lược là không rút các tướng lĩnh chủ chốt ra khỏi thủ đô. Kết quả là sau một trận giao chiến kéo dài 3 ngày, 60 tướng tá, trong đó có trùm tình báo của lực lượng này, đã bị bắt sống, phó chủ tịch Đảng UNITA bị bắn chết. Kể từ đó, UNITA suy yếu dần.
Đàm phán hòa bình bắt đầu năm 1994 nhưng đổ vỡ vào năm 1998 và đất nước trở lại chiến tranh.
Xung đột ước tính đã làm 500.000 người thiệt mạng và hàng trăm nghìn người mất nhà cửa. Theo BBC, tin về cái chết của Savimbi được người dân ở thủ đô Luanda hồ hởi đón nhận. Người dân lái xe vòng quanh thành phố, bấm còi inh ỏi và bắn pháo sáng lên không trung.
Minh Châu