Câu chuyện uống nước trực tiếp từ vòi có lẽ không còn quá xa lạ ở các nước phát triển. Tại thành phố Melbourne (Úc), chính quyền thậm chí còn khuyến khích người dân nên dùng nước trực tiếp từ vòi để uống, không cần đun sôi vì vừa tiết kiệm, vừa tốt cho răng. Kể cả các nhà hàng, quán ăn cũng lấy nước từ vòi để phục vụ thực khách vì nó cực sạch.
Người nước ngoài không nấu nước rồi uống vì nước sôi mất rất nhiều khoáng chất. Rau mua từ siêu thị cũng sạch tới mức người bảo đảm là mình có thể đem ăn hoặc nấu liền mà không cần rửa lại. Đây là sự khác biệt của cách tổ chức hoạt động từ "khai thác" đến "chế biến" thành phẩm nước sạch đúng tiêu chuẩn cung cấp, phục vụ cho dân sinh giữa nước tiên tiến và nước đang phát triển.
Video: Cách người Mỹ bảo vệ an ninh, an toàn hồ chứa nước đầu nguồn.
Hệ thống xử lý nước thải để ra nước sạch, có thể uống từ vòi phải là một hệ thống khép kín, có quy trình nghiêm ngặt từ A đến Z, chính xác, khoa học, không có kẽ hở, và tự điều chỉnh khi có sự cố. Nhìn cách làm của người Mỹ, Úc, Nhật Bản... mọi khâu đều liên kết chặt chẽ với nhau từ nước đầu nguồn cho đến khi chảy vào trong ống đến từng nhà. Nhiều người đổ thừa quy trình nước sạch của nước ta yếu kém do "kinh tế khó khăn". Nhưng nhiều dự án có con số khổng lồ, chúng ta vẫn làm, còn vấn đề quan trọng hàng đầu như an ninh nước sạch thì có vẻ ít được quan tâm?
Nếu cung ứng nước sạch ở Việt Nam chỉ cần các tiêu chí đạt 1/3 đến 1/4 của Mỹ thì chắc là mọi người dân đã cảm thấy an tâm hơn nhiều. Tôi cho rằng, chúng ta chỉ cần học một phần nào về quy trình và làm đúng quy định thì việc cung cấp nước sạch sẽ ổn định, không bát nháo như hiện tại. Một điều quan trọng là người dân cần biết hàm lượng các tạp chất trong nước sinh hoạt còn bao nhiêu, và so với tiêu chuẩn nào thì dùng tốt? Thay vì cứ lặp đi lặp lại tư tưởng "cứ dùng đi, có nước là tốt lắm rồi, sạch hay không bên y tế sẽ thông báo" vẫn tồn tại bấy lâu nay.
Chúng ta có dám nghiêm túc thi hành không hay vẫn để tình trạng lách luật? Đó mới điều làm nên sự khác biệt. Nhiều người cứ thấy nói đến những điều đáng học hỏi từ những nước văn minh thì cho rằng như thế là xem thường đất nước. Nhưng hãy tự hỏi vì sao bạn và người thân đang phải uống nước nhiễm bẩn, ăn thực phẩm độc hại và hít thở bầu không khí ô nhiễm? Tất cả điều đó là do sự bảo thủ và không bao giờ biết học hỏi điều hay lẽ phải.
Ô nhiễm ở khắp mọi nơi, không khí, nước uống, thức ăn... chúng ta rồi sẽ phải đối mặt với hàng tỷ thứ bệnh tật không thể chữa được khi già hơn. Vấn đề lúc nào cũng có, có thể xảy ra bất cứ đâu, bất cứ khi nào và với bất cứ ai. Chúng ta phải nghiêm túc coi sự cố nước sạch sông Đà nhiễm dầu thải là bài học để ngăn ngừa, xây dựng quy trình quản lý rủi ro trước khi xây dựng nhà máy. Đến khi nào nhiệm vụ bảo vệ sức khỏe con người được đặt lên vai những nhà quản lý, chính quyền, thay vì để người dân tự lo liệu?
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
