Suốt phiên xét xử sơ thẩm mở tại TAND tỉnh Quảng Nam hôm 24/3, Trần Đông Lập và Đặng Văn Được liên tục nói ân hận, xin lỗi, khai do nợ nần đã liều cướp ngân hàng mà không nghĩ đến hậu quả.
Trần Đông Lập, sống tại xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên, Quảng Nam, sau ly hôn đã vay tiền làm ăn nhưng bị thua lỗ, liên tục bị chủ nợ đòi. Đầu tháng 11/2023, Lập rời quê xin vào làm tại trang trại kết hợp kinh doanh du lịch nghỉ dưỡng ở huyện A Lưới, TP Huế, do Đặng Văn Được làm chủ.
Từ người dưng, họ thân thiết qua những cuộc nói chuyện và chia sẻ việc nợ nần.
Đặng Văn Được (trái) và Trần Đông Lập tại phiên tòa sơ thẩm sáng 24/3. Ảnh: Đắc Thành
Trang trại của Được ra đời đúng lúc xảy ra dịch Covid-19 nên không có khách, nguồn thu không đủ chi. Ngày 15/11/2024, Được chia sẻ với Lập việc sắp đến kỳ hạn một số khoản nợ nhưng không có nguồn tiền. Thấy ông chủ chung số phận với mình, Lập khởi xướng "đi cướp".
Sáng hôm sau, kế hoạch được lập với ý định ban đầu nhằm vào một ngân hàng ở TP Huế. Sợ gây án ở đây dễ bị bắt, cả hai chọn mục tiêu xa trung tâm, đường sá quen thuộc để tẩu thoát.
Lập gợi ý đến Phòng giao dịch Khu Tây thuộc ngân hàng Agribank huyện Duy Xuyên, ở xã Duy Hòa, cách A Lưới hơn 200 km. Lập tự tin nơi này gần nhà mình, thuộc đường "trong lòng bàn tay".
Triển khai kế hoạch, Lập và Được đọc thông tin, xem phim về cướp ngân hàng; tính toán chi tiết cách thức cướp, xóa dấu vết. Lập đặt qua mạng khẩu súng đồ chơi bằng nhựa bắn đạn bi và súng bắn pháo có hình dáng giống thật.
"Mua súng giả để đe dọa, thấy súng nhân viên ngân hàng lo sợ sẽ đưa tiền mà không chống đối", Lập giải thích tại phiên toà.
Được ra chợ mua một con dao, túi xách, dép, quần thể thao, áo khoác, khẩu trang, mũ và găng tay, đều màu đen. "Những loại này mặc khi vào ngân hàng, sau khi cướp thì đốt cháy để xóa dấu vết", Được nói.
Sau hai ngày chuẩn bị đầy đủ đồ nghề, chiều 18/1 Được và Lập mang theo lều cắm trại, lái xe máy biển số 75R-0217 đi trên đường Hồ Chí Minh đến ngân hàng. Trên đường đi, chúng tính sẽ trộm xe khác đi gây án, chiếc đang lái sẽ cất giấu, dùng để đi về tránh camera an ninh.
Khi đến xã Bhalêê, huyện Tây Giang, Quảng Nam, bộ đôi phá ổ khóa xe máy của người dân để bên đường nhưng không được nên bỏ đi. Di chuyển tiếp, thấy xe máy 92U1-03197 dựng bên đường, nổ được máy nên lấy trộm.
Xe máy ăn trộm, xóa số khung, số máy, tháo biển số để đi cướp. Ảnh: Đắc Thành
Mỗi người đi một xe đến xã Đại Hiệp, huyện Đại Lộc thì trời tối nên vào nghĩa địa ngủ. Sáng hôm sau, Lập dùng búa, tuốc nơ vít, thanh sắt đục phá số máy khung, số khung và biển số xe. Việc này nằm trong tính toán khi cướp xong sẽ vứt xe; nghĩ rằng không còn số khung, số máy, biển số thì công an không có thông tin truy tìm.
Sáng 19/2, hai người bỏ xe máy biển số 75R-0217 tại nghĩa địa, sử dụng xe 92U1-03197. Đến gần ngân hàng thấy đông người, chúng vào rừng keo chờ thời cơ. Trưa cùng ngày, Được và Lập thấy vắng người nên ra tay.
Mặc "đồ nghề", Lập mang súng và dao, còn Được dắt khẩu súng vào lưng quần, lái xe máy xông thẳng vào sân của ngân hàng.
Lập lấy súng khống chế bảo vệ đưa vào trong bắt ngồi xuống ghế, còn Được quay xe ra phía ngoài đường. Vào trong đưa túi xách để Lập bỏ tiền, Được đứng ở cửa cảnh giới.
Lập lớn tiếng: "Cướp đây, đưa tiền ra". Khi giám đốc phòng giao dịch nói: "Có gì các anh bình tĩnh", Lập cầm súng và rút dao đến đe dọa: "Tao không bình tĩnh được, chỉ cần tiền thôi".
Diễn biến vụ cướp ngân hàng sáng 19/1/2024.
Tay cầm súng và dao, Lập liên tiếp uy hiếp nhân viên ngân hàng đưa tiền ra. Một nữ nhân viên ngồi trong quầy giao dịch mở thùng sắt đưa hai cọc tiền trị giá 200 triệu đồng. Lập đang thò tay lấy một cọc cho vào túi xách thì giám đốc phòng giao dịch bấm chuông báo động.
Tiếng chuông vang lên. Lập hoảng sợ nên bỏ dao, túi xách và lao ra. Được cầm lái rồi phóng xe máy bỏ chạy. Toàn bộ vụ cướp diễn ra gần một phút.
Chủ tọa phiên tòa hỏi: "Vì sao không lấy tiền, lại chạy?". Lập trình bày: "Tiếng chuông kêu to nên giật mình, sợ hãi. Lúc đó không nghĩ đến tiền, chỉ biết nhanh chóng chạy thoát".
"Nếu không có chuông thì thế nào", chủ tọa hỏi tiếp. Lập đáp: "Chỉ lấy hai cọc tiền, không lấy thêm".
Vụ cướp bất thành, hai bị cáo quay về nghĩa địa cởi bỏ trang phục và hai khẩu súng giả, châm lửa đốt. Giấu xe máy trong bụi cây, mỗi người một ngả đi về trang trại. Được chạy xe máy theo lộ trình lúc đi. Lập trốn về hướng nam, sau đó bắt xe khách theo quốc lộ 1 đến điểm hẹn.
Cảnh sát trích xuất camera an ninh, lần theo dấu xe máy biển số 75R-0217 và áp dụng nghiệp vụ khác đã xác định được kẻ tình nghi. Công an Quảng Nam thông báo cho Công an tỉnh Thừa Thiên Huế, Công an thành phố Đà Nẵng phối hợp truy bắt.
Các đơn vị nhận lệnh rà soát tất cả nhà nghỉ khách sạn trên địa bàn tìm nghi phạm. Hàng nghìn lượt xe khách trên tuyến quốc lộ 1 được cảnh sát giao thông dừng kiểm tra.
Được và Lập chạy xe máy 200 km đi cướp ngân hàng. Ảnh: Google Map
Sau 26 giờ gây án, trưa 20/1, hai tên cướp về đến trang trại thì bị bắt.
"Kế hoạch đã tính toán rất kỹ, dấu vết xóa sạch nhưng không ngờ bị bắt nhanh vậy", Lập nói trong sự ngỡ ngàng.
Số tiền tang vật sau đó được thu hồi. Hai bị cáo đã đền bù thiệt hại cho người bị mất xe máy. Tại tòa, đại diện ngân hàng, người bị mất tài sản xin giảm nhẹ hình phạt cho họ.
Đánh giá đây là hành vi phạm tội có tổ chức, TAND Quảng Nam tuyên Lập phạm tội Cướp tài sản (án 13 năm) và Trộm cắp tài sản (án 30 tháng). Đồng phạm Đặng Văn Được, 26 tuổi, bị tuyên 14 năm tù.
Đắc Thành