RAW là định dạng ảnh kỹ thuật số chứa dữ liệu gốc khi máy bắt ảnh và dữ liệu thô này chưa hề qua một công đoạn xử lý nào - ngày càng trở nên phổ biến do chất lượng hình cao hơn hẳn cũng như những triển vọng ứng dụng trong tương lai. Thế nhưng, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ một chuẩn mực chung nào cho định dạng này, vì RAW của từng hãng chế tạo máy ảnh hoàn toàn khác nhau, thậm chí khác nhau cả ở 2 kiểu máy ảnh cùng hãng chế tạo. Từ thực tế trên, tập đoàn Adobe Systems Incorporated trong tháng 9/2004 vừa qua đã không che giấu tham vọng thống nhất mọi định dạng RAW khi công bố một định dạng chung cho mọi loại RAW: âm bản kỹ thuật số (DNG - Digital Negative), và Adobe cũng đã hào phóng cung cấp miễn phí phần mềm Adobe DNG Converter để chuyển đổi tất cả định dạng RAW sang định dạng mới .DNG.
Theo thuật ngữ truyền thống của nhiếp ảnh, nếu JPEG được xem như là tấm ảnh đã tráng rọi (rửa) hoàn chỉnh, thì chất liệu gốc để tạo ra tấm ảnh ấy chính là âm bản. Mỗi lần bạn xử lý cùng một chất liệu thô này nhưng lại áp dụng các xác lập khác nhau cho giải thuật cân bằng trắng, đặc tả màu, sắc, hiệu chỉnh gamma, giảm hạt, làm bén chi tiết hay bất kỳ một trong nhiều thuộc tính khác của RAW thì bạn lại có một ảnh hoàn toàn khác. Chỉ với phần mềm chuyên biệt bạn mới có thể thâm nhập được các thông số quí giá trong RAW, tương tự như việc bạn có thể in từ một tấm film duy nhất ra nhiều kiểu ảnh khác nhau, với những hiệu ứng khác nhau vậy.
Không giống như JPEG và TIFF, RAW chỉ chứa các dữ liệu nguyên chất. Thế nhưng với các định dạng RAW hiện nay, vốn chỉ gắn liền với từng loại máy ảnh, hay từng nhà chế tạo, người chụp ảnh không thể nào lưu trữ theo hệ thống được. Và không có gì để đảm bảo là định dạng RAW hôm nay sẽ còn được hỗ trợ sau 10 hay 20 năm nữa, hay liệu hãng chế tạo máy ảnh sẽ còn sản xuất kiểu máy này nữa không?
Adobe đã cam kết với người dùng là định dạng RAW mới .DNG sẽ giúp người chụp ảnh có khả năng lưu trữ toàn vẹn ảnh gốc của mình một cách dài lâu, cho cả các thế hệ mai sau. Định dạng .DNG cũng sẽ được tích hợp trong mọi phần mềm xử lý đồ họa của Adobe (Photoshop CS, Elements,...) và dĩ nhiên trong các lưu đồ làm việc, hiệu chỉnh ảnh dành cho các nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp.
Định dạng RAW rất quan trọng cho các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp và Photoshop vẫn đang đứng ở vị trí tiền tiêu để tích hợp các tập tin dạng RAW vào trong lưu đồ hiệu chỉnh ảnh số, đó là tuyên bố của Phó chủ tịch phụ trách bộ phận sản phẩm về video và ảnh kỹ thuật số của Adobe. Việc phát hành Camera Raw plug-in mới nhất có hỗ trợ định dạng .DNG là một bước phát triển có ý nghĩa nhằm giúp cho việc lưu trữ ảnh dạng RAW cho tương lai cũng như việc hỗ trợ mạnh hơn cho các lưu đồ làm việc cho giới ảnh nhà nghề, vốn luôn đánh giá cao phương pháp kiểm soát hình ảnh một cách chính xác.
Bạn có thể tải xuống plug in mới nhất (Camera Raw 2.3 - hỗ trợ thêm nhiều kiểu máy ảnh) cho Photoshop CS hoàn toàn miễn phí tại adobe.com/cameraraw.
Có lợi từ việc này đầu tiên là tập đoàn Adobe. Tuy nhiên, chính cộng đồng ảnh kỹ thuật số sẽ hưởng lợi nhiều nhất, khi có được một công ty phần mềm thứ ba, độc lập với các nhà chế tạo máy ảnh, phát triển các ứng dụng cho một định dạng RAW thống nhất. Adobe, tập đoàn hàng đầu về xử lý ảnh kỹ thuật số với khả năng tài chính hùng mạnh đã và đang hỗ trợ cho trên 60 định dạng RAW khác nhau. Ngoài ra, các công ty vừa và nhỏ khác cũng có thể góp phần phát triển cho định dạng chung .DNG thay vì phải chạy theo hàng chục loại RAW thay đổi liên tục.
Định dạng .DNG có nhiều ưu điểm.
Vận hành độc lập
Với từng định dạng RAW riêng hiện hành, các chương trình phần mềm muốn xử lý phải biết các thông tin đặc biệt về loại máy ảnh đã chụp bức ảnh đó. Cứ mỗi kiểu máy ảnh mới tung ra thị trường, công ty phần mềm lại phải cập nhật định dạng RAW mới. Nhưng với .DNG thì siêu dữ liệu (metadata) công khai nên các trình xử lý kèm theo như Adobe Camera Raw plug-in không còn cần các thông tin riêng của máy ảnh để giải mã nữa.
Khả năng lưu trữ
Các nhà chế tạo máy ảnh thường bỏ rơi đứa con RAW của mình sau chỉ vài năm khi không còn sản xuất kiểu máy ảnh đó nữa. Và nếu không còn được phần mềm chuyên dùng của hãng chế tạo hỗ trợ thì ảnh đã lưu trữ dưới dạng RAW đó vô giá trị. Với .DNG thì khác, do công khai nên trong tương lai sẽ có nhiều phần mềm đọc được định dạng này.
Tương thích với TIFF
DNG là phiên bản tiếp nối định dạng TIFF 6.0 và cũng tương thích với chuẩn TIFF-EP, nghĩa là người dùng có 1 tập tin RAW cùng lúc đáp ứng cả chuẩn của DNG lẫn TIFF-EP (tham khảo chi tiết tại adobe.com).
Adobe khuyến cáo người dùng vẫn lưu giữ định dạng RAW nguyên gốc có chứa các siêu dữ liệu của hãng chế tạo máy ảnh.
Tóm lại, có thể còn có một số ý kiến hoài nghi về khả năng thống nhất RAW về một mối của Adobe, có thể một số nhà viết phần mềm vẫn còn phân vân liệu có nên gia nhập cuộc chơi đầy cạnh tranh về DNG với gã khổng lồ Adobe hay không, nhưng dù sao với .DNG, người tiêu dùng và nhất là giới nhiếp ảnh bán và chuyên nghiệp cũng có thêm cơ hội, công cụ tốt để khai thác mọi tiềm năng của ảnh kỹ thuật số.
(Theo TGVT)