 |
|
Ếch thừa chân. |
Vào thập kỷ 90, nhiều báo cáo ghi nhận ở Mỹ xuất hiện một lượng lớn ếch bị dị dạng. Người ta phỏng đoán nguyên nhân của hiện tượng này là do thuốc trừ sâu, tia cực tím và sán lá. Nay, nghiên cứu của Andrew Blaustein, giáo sư động vật học tại Đại học bang Oregon (Mỹ), và cộng sự đã khẳng định thêm mối liên quan trực tiếp giữa sự có mặt tràn lan của sán lá và số lượng ếch biến dạng.
Theo Andrew, sán lá xuất hiện chủ yếu trong các ao hồ có chứa nhiều phân bón và phân gia súc. Những chất đạm này khiến tảo mọc nhiều hơn, trở thành thức ăn cho ốc sên. Và ốc sên lại là vật chủ ưa thích của sán lá.
Sán lá trải qua 3 vật chủ khác nhau trong vòng đời của chúng. Khi trứng nở, ấu trùng chui vào những con ốc sên nước. Ấu trùng khi trưởng thành (sán lá) sẽ chuyển sang sống trên cơ thể nòng nọc. Ở đây, chúng tạo thành các bao nang, “đóng đô” ở phần cơ thể chưa biến thái của nòng nọc. Khi nòng nọc phát triển thành ếch, các bao nang này sẽ kích thích mọc ra các chân thừa khiến cho ếch trông dị dạng. Chim ăn thịt ếch, và thế là sán lá chuyển sang cơ thể vật chủ thứ ba. Tại đây, chúng đẻ trứng và trở lại mặt đất qua phân chim.
Các nhà nghiên cứu nhận xét, sán lá tự làm tăng cơ hội sống sót của mình bằng cách tấn công nòng nọc và phá hủy chân của chúng, vì thế những con ếch dị dạng dễ bị lũ chim tóm gọn hơn. Nhờ vậy, sán có thêm cơ hội được chuyển sang vật chủ cuối cùng là chim.
Theo Andrew, nguyên nhân sâu xa của sự việc này chính là do con người đã làm thay đổi hệ sinh thái, khiến các hồ trở nên quá giàu dinh dưỡng (phân bón hoặc phân gia súc).
B.H. (theo USA Today)