FIFA là một tổ chức có hàng tỷ đôla trong ngân quỹ, nhưng giờ vẫn còn sử dụng những máy fax đã lỗi thời trong các hoạt động công việc hằng ngày. Rất nhiều tiền đã chảy vào túi riêng của một số quan chức thông qua những hợp đồng bất lợi cho FIFA, hoặc những khoản chi trả thiếu minh bạch.
Sau khi Bộ Tư pháp Mỹ và Thụy Sĩ vào cuộc, phanh phui nhiều scandal, gần đây tới lượt chính Ủy ban Đạo đức và Kỷ luật của FIFA phải ra một số quyết định nhắm vào các lãnh đạo cấp cao của bóng đá thế giới.
Sepp Blatter lẽ ra sẽ tiếp tục điều hành FIFA cho tới khi cuộc bầu cử chủ tịch mới được tiến hành vào tháng 2/2016. Nhưng mới đây, quan chức người Thụy Sĩ này cùng với Michel Platini, Chủ tịch UEFA và là một ứng viên tân chủ tịch FIFA, bị Ủy ban Đạo đức FIFA đình chỉ công tác 90 ngày. Họ tạm thời không được tham gia hoạt động bóng đá để phục vụ quá trình điều tra khoản tiền khoảng hai triệu đôla mà Sepp Blatter từng chi trả cho Platini hồi năm 2011.
Blatter ra đi là điều gần như chắc chắn, nhưng tìm ra một người đủ tâm và tầm để thay thế ông điều hành FIFA hứa hẹn là bài toán nan giải cho cơ quan quyền lực bóng đá lớn nhất hành tinh. Ảnh: EPA.
Tổng thư ký FIFA Jerome Valcke cũng bị đình chỉ công tác trong 90 ngày. Ông này đang bị điều tra tội hưởng lợi bất chính từ việc tiếp tay cho hoạt động bán vé World Cup ra chợ đen.
Chủ tịch và Tổng thư ký đều bị điều tra, vậy ai là người thay họ điều hành hoạt động của FIFA thời gian tới, từ giờ cho tới khi Đại hội bất thường bầu ra người lãnh đạo mới vào tháng 2/2016?
Issa Hayatou là người thay thế chỉ đạo công việc ở FIFA trong thời gian Blatter bị đình chỉ công tác. Quan chức này được chỉ định nhờ tư cách là Phó chủ tịch FIFA lâu năm nhất.
Hayatou, người Cameroon, là Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá châu Phi, và đã là một thành viên của Ủy ban điều hành FIFA suốt từ năm 1990. Chính ông từng thua Blatter trong cuộc tranh cử năm 2002.
Nhưng quan chức này cũng từng bị Ban tư cách Đạo đức của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) khiển trách hồi năm 2011. Hồi đó, Hayatou thừa nhận đã được thanh toán một khoản tiền hoa hồng, do một công ty tiếp thị thể thao cũ của FIFA chi trả hồi năm 1995. Theo hãng tin BBC, Hayatou đã nhận khoảng 20.000 đôla từ công ty ISL. Nhưng ông phủ nhận cáo buộc tội tham nhũng, và tuyên bố rằng khoản tiền đó chỉ là một món quà dành tặng cho hoạt động của Liên đoàn Bóng đá châu Phi.
Hayatou đồng ý điều hành FIFA tới đầu năm 2016, nhưng khẳng định sẽ không tham gia tranh cử chức chủ tịch ở tuổi 69.
Hayatou cũng từng nhúng chám và sẽ chỉ tạm thời điều hành FIFA khi tổ chức này chưa tiến hành bầu cử chủ tịch mới.
Blatter có thể sẽ chia tay FIFA sớm hơn dự kiến. Quan chức 79 tuổi này là Chủ tịch FIFA suốt từ năm 1998. Hôm 29/5, ông tái đắc cử nhiệm kỳ thứ năm liên tiếp, nhưng chỉ vài ngày sau đó, phải công bố quyết định từ chức vì bê bối tham nhũng. Ông sẽ chính thức từ nhiệm vào tháng 2/2016, nhưng coi như đã sớm phải nói lời tạm biệt FIFA sau quyết định đình chỉ công tác 90 ngày.
Tới giờ Blatter vẫn phủ nhận mọi cáo buộc về các hành vi sai trái. Hôm 7/10, ông trả lời một tạp chí của Đức rằng "ông đã bị lên án mà không có bất kỳ bằng chứng nào về việc làm sai trái".
Tương lai bấp bênh của Platini. Quan chức bóng đá người Pháp là Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) từ năm 2007. Ông thông báo đã gửi đơn tham gia tranh cử chức chủ tịch FIFA nhiệm kỳ mới, chỉ ít giờ trước khi Ủy ban Đạo đức FIFA ra quyết định đình chỉ công tác 90 ngày.
Platini đã bác bỏ các cáo buộc chống lại ông. Quan chức 60 tuổi này tuyên bố rằng số tiền hai triệu đôla đã nhận từ FIFA là “khoản thu nhập hoàn toàn hợp lệ” cho thời gian ông từng làm việc dưới quyền của Blatter cách đây hơn chín năm. Tuy nhiên, danh tiếng mà ông dày công gầy dựng trên cương vị quản lý thể thao sẽ bị huỷ hoại nghiêm trọng nếu không chứng minh được sự trong sạch.
Trước khi trở thành một nhà lãnh đạo bóng đá nổi tiếng, Platini từng có sự nghiệp cầu thủ rất thành công. Ông cùng tuyển Pháp vô địch Euro 1984, và giành một số danh hiệu vô địch cấp CLB trong màu áo Juventus.
Tiền đồ của Platini ở FIFA có thể tiêu tong, nếu ông không chứng minh được sự trong sạch trong cáo buộc tài chính mờ ám có liên quan tới Blatter và Vackle (trái).
Các ứng viên sáng giá cho vị trí tân chủ tịch FIFA. Platini từng được coi là ứng viên hàng đầu, nhưng tương lai của ông hiện giờ không rõ ràng. Vì vậy cuộc đua tới chiếc ghế nóng ở FIFA, kết thúc vào ngày 26/2/2016, mở ra cơ hội lớn cho các nhân vật khác. Ngày 26/10 tới sẽ là hạn cuối cùng để những ai muốn ra tranh cử chủ tịch FIFA phải công khai quyết định và nộp hồ sơ.
Tính tới lúc này, Hoàng tử Jordan, Ali Bin Al-Hussein, người đã thua Blatter trong cuộc bầu cử hồi tháng 5 vừa qua, được đánh giá là ứng viên số một. Đồng minh nổi tiếng của ông trong cuộc đua tới ghế Chủ tịch FIFA là huyền thoại Maradona.
Tokyo Sexwale, doanh nhân và chính trị gia 62 tuổi người Nam Phi, cũng có thể sẽ quyết định tranh cử chủ tịch FIFA. Ông là bạn của cố tổng thống Nam Phi Nelson Mandela.
Huyền thoại bóng đá Brazil, Zico, và Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Liberia, Musa Bility, gần đây cũng đã thông báo có kế hoạch tranh cử.
Nguyễn Phát