Qua bốn ngày làm việc tại TAND Hoà Bình (14-17/1), câu hỏi được chủ tọa phiên tòa, hội thẩm nhân dân, VKS, luật sư lặp lại tới hàng chục lần với năm bị cáo Hoàng Công Lương (cựu bác sĩ), Trương Quý Dương (cựu giám đốc bệnh viện tỉnh Hòa Bình), Hoàng Đình Khiếu (cựu phó giám đốc), Trần Văn Thắng (cựu trưởng phòng vật tư), Trần Văn Sơn (cựu kỹ thuật viên phòng vật tư) đều cùng nội dung: Trách nhiệm đảm bảo nguồn nước để lọc máu, chạy thận thuộc về ai?
Theo hồ sơ vụ án, chất lượng nguồn nước của hệ thống lọc RO2 phục vụ việc chạy thận ở đơn nguyên lọc máu, khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình là nguyên nhân gây ra sự cố y khoa hồi giữa năm 2017 tại nơi này khiến 9 bệnh nhân tử vong.
Vì sự cố đó, Hoàng Công Lương trong vai trò bác sĩ điều trị bị xét xử về tội Vô ý làm chết người. 5 người liên quan khác hầu toà do Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Còn trong bốn ngày qua, các bị cáo khi được thẩm vấn đều phủ nhận trách nhiệm với việc đảm bảo nguồn nước.
Hoàng Công Lương hôm 15/1 khai rằng nguyên nhân gây ra sự cố với 18 bệnh nhân chạy thận khiến 9 người tử vong do sử dụng hóa chất trong quá trình sửa chữa hệ thống lọc nước RO2. Việc này không liên quan đến quy trình khám, ra y lệnh điều trị của Lương.
"Chất lượng nước để đảm bảo cho lọc máu thuộc về ai?", chủ tọa hỏi, Lương khẳng định mình không phải chịu trách nhiệm. Bị cáo lý giải, theo quy định của bệnh viện, chất lượng nước thuộc trưởng khoa lọc máu. Nhưng chưa có kỹ sư ở đơn nguyên lọc máu nên trưởng Khoa Hồi sức tích cực không phải chịu trách nhiệm mà trách nhiệm thuộc về kỹ sư Phòng Vật tư kỹ thuật y tế.
Cựu giám đốc bệnh viện, bị cáo Trương Quý Dương, cũng khai đơn nguyên lọc máu thuộc Khoa Hồi sức tích cực, nhưng hoạt động chuyên môn theo cơ chế khoa lọc máu. Với câu hỏi kiểm tra chất lượng nước thuộc phòng ban nào, ông Dương nói "theo đúng cơ chế Khoa Lọc máu".
"Vào thời điểm xảy ra sự cố, trách nhiệm đảm bảo chất lượng nước thuộc về ai?", chủ tọa, VKS, luật sư nhiều lần lặp lại câu hỏi với bị cáo Dương. Cựu giám đốc bệnh viện giải thích, theo quy chế, mỗi phòng ban có nhiều trách nhiệm, trực tiếp gián tiếp. "Luật sư muốn hỏi trách nhiệm gì? Toàn bộ trách nhiệm đã quy định, chúng tôi đã thực hiện theo đúng quy chế bệnh viện, đúng quy trình. Theo quy chế Khoa Lọc máu, đảm bảo chất lượng nước thuộc trưởng khoa đó, trưởng khoa phân công ai thì đó là quyền của họ", ông Dương có lúc đã gắt gỏng lại.
Cựu phó giám đốc Hoàng Đình Khiếu giải thích rằng đơn nguyên lọc máu không phải khoa lọc máu nên kỹ sư, kỹ thuật viên không có. Khi chuyển giao công nghệ, Bệnh viện Bạch Mai đã chuyển giao cho kỹ thuật viên Phòng Vật tư. Khi hệ thống RO hỏng trưởng khoa báo phòng vật tư chứ không xác nhận, xử lý được vấn đề này. Và đương nhiên, việc sửa chữa máy móc là trách nhiệm Phòng Vật tư, cụ thể là trưởng phòng này.
Hơn nữa, chất lượng nước cũng là một sản phẩm, vật tư tiêu hao phải "lĩnh" ở Phòng Vật tư chứ Khoa Hồi sức tích cực, đơn nguyên lọc máu không tự sản xuất được. "Chúng tôi chỉ thực hiện theo đúng sự chuyển giao của Bệnh viện Bạch Mai", cựu phó giám đốc trình bày.
Về đảm bảo chất lượng nước, bị cáo Khiếu nói phải hỏi phòng vật tư, cụ thể là trưởng phòng. Ai sử dụng phải được phòng này cho phép.
Trong khi đó, người bị "đổ" các trách nhiệm trên là bị cáo Trần Văn Thắng, cựu trưởng Phòng Vật tư, lại trả lời toà rằng "đã phân công cho cấp dưới Trần Văn Sơn việc quản lý hệ thống máy lọc nước ở đơn nguyên lọc máu"
Trần Văn Sơn thì phủ nhận được sếp Thắng giao nhiệm vụ. Bị cáo khẳng định, không được học hay hiểu biết về chất lượng nước của hệ thống lọc nước nói trên. Dù vậy, Sơn thừa nhận được giao nhiệm vụ quản lý, giám sát sửa chữa thiết bị y tế. Khi nhận nhiệm vụ anh ta cũng không kiến nghị gì vì thấy phù hợp với thẩm quyền, khả năng của mình.
Sơn nói bất ngờ khi ngày 15/1 lần đầu tiên nghe thấy Hoàng Công Lương khai Sơn phải chịu trách nhiệm về chất lượng nước.
Theo cáo buộc, chiều 28/5/2017, khi hệ thống lọc nước tại đơn nguyên lọc máu được đối tác cử người tới sửa, Sơn được giao đến giám sát. Anh ta đến, mở cửa cho người sửa, đối chiếu báo giá xong rồi bỏ đi tới sáng hôm sau. Sáng 29/5/2017, biết điều dưỡng, bác sĩ đã cho sử dụng hệ thống máy lọc nước chưa được bàn giao, xét nghiệm đảm bảo chất lượng nhưng Sơn cũng không can ngăn. Khi sự cố xảy ra với 18 người đang chạy thận nhân tạo, Sơn đã làm quyết định bàn giao khống.
Phiên tòa xét xử 7 bị cáo vẫn tiếp tục diễn ra vào những ngày tới.
Bảo Hà - Phạm Dự