Tọa lạc tại vùng hoang mạc chỉ có gió và nắng khủng khiếp Colorado (Mỹ), ADX là nhà tù duy nhất ở Mỹ có cấp độ an ninh tối đa với tiêu chí chỉ giam giữ những thành phần "đã bị loại bỏ khỏi thế giới loài người".
Theo một số cựu quản giáo từng làm việc tại đây, họ gọi ADX là "địa ngục phiên bản sạch sẽ và mát mẻ". Các tù nhân bị biệt giam 23 giờ mỗi ngày, mỗi phòng giam có một bộ bàn ghế và giường đúc bằng bê tông xuống sàn nhà, tivi đen trắng chỉ chiếu một kênh do nhà tù ADX chỉ định.
Hằng ngày, các tù nhân được ra ngoài trời với chân tay bị còng, họ được chơi trong một cái bể cạn sâu 3m với hàng chục quản giáo đứng bên trên sẵn sàng bóp cò, ánh sáng lọt vào bể qua một cửa sổ rộng 1,3m ở trên trần. Bên cạnh danh hiệu nhà tù khắc nghiệt nhất, ADX cũng là nhà giam chứa được ít tù nhân nhất, tối đa 490 người.
Từ ngày thành lập đến nay đã có nhiều vụ kiện tụng xảy ra xung quanh nhà tù sắt đá này, đa số xoay quanh việc ADX chấp nhận giam giữ cả những tên sát nhân tâm thần cực kỳ nguy hiểm. Bên cạnh những tên tội phạm máu lạnh và những tay khủng bố khét tiếng, ADX còn là nơi giam giữ ông trùm ma túy Francisco Felix, trùm mafia Ý Vincent Basciano và kẻ phản bội Robert Hanssen - Cựu thanh tra Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã bán đứng Mỹ trong chiến tranh Lạnh. Nhiều khả năng đây cũng là ngôi nhà của trùm ma túy nổi tiếng nhất thế giới người Mexico, Guzman. Từ khi bị bắt trở lại trại giam ở Mexico vào cuối năm ngoái, phía chính quyền Mỹ mong muốn giúp nước láng giềng giam giữ hộ tên tội phạm nguy hiểm và nổi tiếng này.
Dưới đây là những tên tội phạm "nổi tiếng" đang bóc lịch đến hết đời trong ADX:
Eric Rudolph - kẻ đánh bom tại Olympic Atlanta
Trước khi bị bắt năm 2003, Eric nằm trong danh sách 10 tội phạm bị truy nã gắt gao nhất thế giới. Ngày 27/7/1996, Eric đặt bom tại thế vận hội Atlanta, khiến một người thiệt mạng và 111 người khác bị thương.
Eric Rudolph là kẻ đánh bom có vấn đề về tâm thần, nỗi ám ảnh lớn nhất của hắn là nạn phá thai và mọi tội ác hắn gây ra chỉ để gây sức ép chính phủ Mỹ ngăn cấm việc này.
Hắn đã lẩn trốn 5 năm liền trong hoang mạc Appalachian, chỗ trú ẩn của kẻ đánh bom này chỉ cách hai siêu thị và một trường trung học khoảng 200m. Eric bị tóm khi mò ra ăn trộm thực phẩm ở một trong 2 siêu thị.
Michael Swango - bác sĩ tử thần
Đúng như biệt danh, Michael Swango đã đầu độc giết chết hơn 60 bệnh nhân của hắn, ghi danh bác sĩ này vào danh sách những kẻ giết người hàng loạt man rợ nhất.
Michael Swango bị phát hiện và nhận tội năm 2000 khi đang làm việc ở bệnh viện Long Island, Mỹ.
Theo tiền sử bệnh án, Michael có dấu hiệu của bệnh tâm thần từ thời trẻ. Trong suốt 15 năm làm bác sĩ, hắn đã giết 5 người ở bệnh viện Đại học Southern Illinois, 3 người ở trung tâm y tế bang Ohio, 5 người ở bệnh viện cựu chiến binh Northport và hàng chục người khác trong thời gian làm việc ở Zimbabwe, châu Phi. Bác sĩ tử thần Michael đang nhận 3 án chung thân tại ADX, cuộc đời điên loạn của hắn đang được kênh HBO dựng thành series phim truyền hình mang tên "Swango".
Zacarias Moussaoui - đầu sỏ của vụ khủng bố 11/9
Zacarias Moussaoui, 46 tuổi, được biết đến với cái tên "Tên không tặc thứ 20" hiện cũng đang thụ án chung thân vì tội âm mưu giết hại công dân Mỹ trong sự kiện khủng bố 11/9/2001 khiến hơn 3.000 người bị chết. Năm 2006, hắn đưa ra lời kháng án, cho rằng mình không dính líu đến vụ khủng bố lịch sử nhưng lại liên quan đến "một vụ khủng bố khác của al-Qaeda sau sự kiện 11/9".
Theo lời khai của Moussaoui khi đang ngồi trong tù, hắn đã nhận chỉ thị từ đầu não của đường dây khủng bố al-Qaeda. Nhiệm vụ của Zacarias là đi xin tiền tài trợ để thực hiện khủng bố, một trong số những người cung cấp tài chính cho al-Qaeda là thành viên của hoàng gia Arab Saudi.
Ramzi Yousef - thủ lĩnh vụ đánh bom Trung tâm thương mại thế giới năm 1993
Ngày 26/2/1993, một quả bom nặng hơn 450kg phát nổ dưới garage Trung tâm thương mại thế giới, làm 6 người thiệt mạng và 1.042 người bị thương. Chủ mưu của vụ khủng bố này là Ramzi Yousef. Đây cũng là kẻ đã âm mưu đánh bom thêm 12 máy bay khác của Mỹ.
Kẻ khủng bố ngạo mạn này từng tuyên bố: "Đúng, tôi là một kẻ khủng bố, và tôi tự hào về điều ấy". Yousef hiện phải chịu mức án 240 năm tù tại ADX cho những tội ác mà hắn gây ra.
Larry Hoover - trùm mafia Chicago
Trong thập niên 70, Larry Hoover là ông trùm của băng đảng lớn nhất bang Chicago mang tên The Gangster Disciples. Đến những năm 1990, băng đảng này đã trở thành tập đoàn ma túy xuyên quốc gia, Larry nắm trong tay quân đội riêng và đội ngũ kế toán - kiểm toán chuyên nghiệp để rửa sạch số tiền từ buôn bán ma túy. Larry Hoover bị bắt năm 1973 vì giết người và nhận bản án 150 năm tù. Nhưng vì vẫn tiếp tục điều khiển băng đảng buôn vũ khí và ma túy khi đang bóc lịch nên hắn nhận thêm 5 án chung thân nữa và được chuyển tới nhà giam ADX.
Terry Nichols - kẻ đánh bom thành phố Oklahoma
Tháng 4/1995, một quả bom phát nổ đã giết chết 168 người ở giữa trung tâm thành phố Oklahoma, Terry Nichols và Timothy McVeigh là tác giả của vụ khủng bố gây chấn động nước Mỹ này. Cả 2 tên tội phạm trên đều có chung đặc điểm là phân biệt chủng tộc và chống đối chính phủ.
Mc Veigh đã bị bắt một ngày sau khi vụ đánh bom xảy ra và bị kết án tử hình, còn Nichols nhận bản án chung thân đến hết đời tại ngục ADX.
Abu Hazam - kẻ thuyết giáo khủng bố
Là một kẻ khủng bố cuồng tín, người đàn ông 54 tuổi, chột một mắt và cụt cả 2 tay này bị bắt khi đang cố xây dựng một "trường" tẩy não và đào tạo khủng bố ngay trong lòng nước Mỹ.
Năm 1998, Abu đã bắt cóc 16 con tin Yemen và hành quyết họ không lâu sau đó, nổi tiếng với cặp móc sắt đeo ở 2 cẳng tay cụt, Abu luôn sẵn sàng cho những vụ hành quyết tập thể và đánh bom liều chết. Trong "sự nghiệp" khủng bố, hắn đã tổ chức ít nhất 4 vụ tấn công và đánh bom, tự tay giết chết 11 người.
Ted Kaczynski - kẻ đánh bom trường học
Từng có một tương lai vô cùng sáng lạn khi được đại học danh tiếng Harvard nhận vào học, nhưng đến giữa năm 1978 và 1995, hắn gửi 16 quả bom thư đến các trường đại học cũng như cơ quan trên khắp cả nước, làm chết 3 người và bị thương 23 người khác. Năm 1995, Kazcynski đe dọa tờ The New York Times và Washington Post để được xuất bản 35.000 tờ "tuyên ngôn" mang tên "Xã hội công nghiệp và tương lai" - thể hiện lý do cho ý đồ đánh bom của hắn. Tên này đã đe dọa sẽ cho nổ bom ở một khu vực không xác định nếu như đề nghị của hắn bị bác bỏ.
Ted từng nằm trong danh sách top 10 tội phạm bị truy nã gắt gao nhất của FBI, hắn bị em trai là David Kazynski chỉ điểm để cảnh sát bắt. Ted đang bóc lịch đến hết đời tại nhà tù ADX.
Umar Farouk Abdulmutallab - kẻ đánh bom đồ lót
Umar là người Hồi giáo ngoan đạo và theo học ngành kỹ sư tại đại học London, Anh. Trong chuyến du lịch tới Yemen năm 2009, Umar đã bị "tẩy não" và trở thành một tên khủng bố đích thực. Tháng 12/2009, Umar cùng vài đồng bọn đã đặt một quả bom trong nhà vệ sinh máy bay đang đi từ Hà Lan sang Mỹ, hắn đã mang bom lên máy bay trót lọt nhờ giấu trong quần lót. Rất may là quả bom bị trục trặc trong lúc lắp đặt, khiến tên khủng bố này bị bỏng nặng ở chân. Umar bị phi hành đoàn giam ngay trên máy bay. Khi hạ cánh xuống Detroit, Mỹ, hắn nhận bản án chung thân tại nhà giam ADX đến hết đời.
Theo Công an nhân dân