Được tổ chức vào ngày Trăng tròn của tháng Phalgun theo lịch Hindu, Holi còn được gọi là "lễ hội sắc màu" (Festival of Colors) là một trong những lễ hội quan trọng của Ấn Độ, cũng như nhiều quốc gia có cộng đồng Hindu.
Năm nay, lễ hội Holi sẽ được tổ chức vào ngày 14/3. Dưới đây là những điều du khách cần biết nếu ở Ấn Độ dịp này.
Người dân ném bột màu trong lễ hội Holi. Ảnh: PANKAJ NANGIA
Khởi đầu sớm
Lễ hội Holi bắt đầu từ đêm trước ngày chính lễ với nghi thức Holika Dahan - đốt hình nộm để tưởng nhớ sự diệt vong của quỷ nữ Holika. Ngày tiếp theo, Rangwali Holi, là thời điểm sôi động nhất khi mọi người ném bột màu lên nhau. Trẻ em háo hức luyện tập ném bột từ nhiều ngày trước, trong khi người dân mua sắm vật phẩm chuẩn bị cho lễ hội. Tại vùng Braj, Holi kéo dài 16 ngày.
Biểu tượng của chính nghĩa
Holi được đặt theo tên Holika, quỷ nữ trong thần thoại Hindu, chị gái của vua quỷ Hiranyakashyap. Theo truyền thuyết, nhà vua độc ác muốn ngăn con trai mình, Prahlad, thờ phụng thần bảo hộ Vishnu nhưng không thành. Ông ra lệnh để Prahlad cùng Holika - được cho là miễn nhiễm với lửa ngồi trên giàn hỏa thiêu. Khi ngọn lửa bùng lên, Holika bị thiêu rụi, trong khi Prahlad sống sót nhờ sự bảo hộ của thần Vishnu. Holi vì thế trở thành biểu tượng cho sự chiến thắng của chính nghĩa. Vào đêm trước của lễ hội hoặc sau khi Mặt Trời lặn, mọi người cùng nhau tụ tập và châm lửa các giàn thiêu.
Lễ hội Holi tại hai thị trấn sinh đôi Barsana và Nandgaon, Ấn Độ. Ảnh: AFP
Đặc sản lễ hội
Trong dịp này, các gia đình Ấn Độ chế biến gujiya - một loại bánh ngọt nhân trái cây khô và hạt, thường có hương vị bạch đậu khấu. Nhân bánh phổ biến gồm hạt dẻ cười, hạt điều, dừa và nho khô. Gujiya là món ăn không thể thiếu trong các bữa tiệc Holika Dahan.
Chúc mừng bằng sữa cần sa
Một số người uống bhang - loại đồ uống làm từ sữa trộn với nhựa và lá cây cần sa mọc trên dãy Himalaya. Thức uống có lịch sử hơn 3.000 năm, gắn liền với thần Shiva và được bán hợp pháp tại các cửa hàng bhang do chính phủ quản lý.
Ý nghĩa của ném bột
Theo truyền thuyết thần Krishna từng bị quỷ nguyền rủa khiến da chuyển sang màu xanh. Ông lo sợ người yêu Radha sẽ không chấp nhận mình, mẹ ông khuyên hãy tô màu lên mặt nàng. Từ đó, tục ném bột màu trở thành nét đặc trưng của Holi.
Sự thay đổi của bột màu
Theo truyền thống, những loại màu sắc được pha trộn từ các loại thực vật tự nhiên, do đó có thể dễ dàng tẩy sạch giúp bảo vệ da như nghệ tây, gỗ đàn hương và hoa hồng. Tuy nhiên, từ giữa thế kỷ XIX, thuốc nhuộm tổng hợp dần phổ biến, phần lớn nhập khẩu từ Trung Quốc. Chính phủ Ấn Độ hiện khuyến khích sử dụng sản phẩm nội địa và quay lại với màu tự nhiên.
Bên trong công xưởng bột màu cung cấp cho lễ hội Holi. Ảnh: AFP
Mỗi màu sắc mang một ý nghĩa
Không chỉ tạo nên khung cảnh rực rỡ, các sắc màu trong Holi mang biểu tượng riêng. Màu đỏ tượng trưng cho tình yêu và hôn nhân, xanh gắn liền với thần Krishna và sự khởi đầu mới.
Bí quyết bảo vệ làn da
Để tránh bột màu bám dính lâu, người tham gia lễ hội thường dưỡng ẩm da và tóc kỹ để hạn chế bột màu bám dính. Tuy nhiên, quần áo gần như không thể tái sử dụng sau lễ hội.
Holi lan tỏa khắp thế giới
Không chỉ giới hạn trong lãnh thổ Ấn Độ, Holi còn được tổ chức tại Bangladesh, Pakistan và các quốc gia có cộng đồng Hindu lớn như Nam Phi và Malaysia. Tại Anh và Mỹ, nhiều sự kiện, lễ hội và hòa nhạc được tổ chức, giúp mọi người khắp nơi có cơ hội hòa mình vào không khí của lễ hội sắc màu.
Tuấn Anh (Theo NatGeo)