9 cuốn sách lay động cảm xúc về ngành y

Những tác phẩm khắc họa cuộc đời bác sĩ, lịch sử y học trong nước và quốc tế cung cấp cho độc giả kiến thức và góc nhìn, gợi suy ngẫm về công việc chữa bệnh, cứu người.

Vô thường (2016)

Tản văn góp nhặt những câu chuyện thường ngày ở bệnh viện, dưới góc nhìn của một bác sĩ phải đối diện nhiều người đang lâm cảnh sinh tử. Với tinh thần Phật giáo, tác giả gửi gắm thông điệp về cuộc sống vô thường, khuyên con người sống chậm lại, yêu thương, tử tế với nhau hơn.

Độc giả Minh Trang nhận xét trên Goodreads: "Sách mỏng và ngắn nhưng mang lại cho người đọc rung động mạnh mẽ. Tác phẩm như một tấm gương, để khi soi vào ta bất giác giật mình vì suốt thời gian qua đã vô tâm vô tình ra sao với người thân, bạn bè và chính bản thân".

Bác sĩ Nguyễn Bảo Trung, 45 tuổi, công tác tại một bệnh viện ở TP HCM. Anh là tác giả của nhiều cuốn sách: Yên (2021), Sông (2022), Hiểu và thương (2023).

Lịch sử y học (2016)

Sách viết về sự phát triển của ngành chăm sóc sức khỏe con người qua các thời kỳ và nền văn hóa khác nhau. Người đọc khám phá các chủ đề chính trong lịch sử y học như sự tiến hóa của các lý thuyết và phương pháp nghiên cứu, quan điểm và giả định. Nhờ đó, các thầy thuốc và bệnh nhân hiểu được sức khỏe, bệnh tật và cách chữa bệnh.

Khi hơi thở hóa thinh không (2016)

Tự truyện của bác sĩ Paul Kalanithi phát hành năm 2016, ra mắt độc giả Việt một năm sau đó. Tác phẩm kể về cuộc đời Kalanithi và cuộc chiến chống lại căn bệnh ung thư phổi. Anh phát hiện bệnh khi đang ở gần đỉnh cao sự nghiệp. Trong sách, tác giả kể về niềm đam mê với văn học cũng như những băn khoăn về ý nghĩa của sự sống và cái chết. Sách gồm hai phần chính: Khởi đầu với một sức khỏe hoàn hảo và Không dừng cho tới chết, hàm chứa những thông điệp tích cực.

Qua những trang viết, Paul Kalanithi miêu tả cảm giác được vỗ về trong vòng tay ấm áp của gia đình, ánh mắt quan tâm từ bạn bè, đồng nghiệp và cái nắm tay thấu hiểu giữa bác sĩ với bệnh nhân.

Theo The Guardian, sách nhận được sự quan tâm của bạn đọc, trở thành tác phẩm bán chạy ngay khi ra mắt. Tỷ phú Bill Gates nhận xét: "Cuốn sách có nhiều tầng ý nghĩa, sự đối lập về sống và chết, bệnh nhân với bác sĩ, công việc và gia đình, đức tin, lý trí".

Chạy trời không khỏi đau (2017)

Chạy trời không khỏi đau kể trải nghiệm của Adam Kay khi trở thành một bác sĩ trẻ: Đương đầu với các ca bệnh đặc biệt nguy hiểm, cáng đáng số lượng bệnh nhân khiến dịch vụ y tế công quá tải, ca trực trắng đêm, giờ làm thêm không lương với hàng núi việc, bị "nhấn chìm" giữa sự hỗn loạn của các ca cấp cứu. Tuy nhiên, điều các bác sĩ nhận được là: "Tiền lương được đánh đổi bằng một dạng suy sụp tinh thần nào đó, suy thận tiềm ẩn do uống không đủ nước, ăn mấy cú đấm giận dữ từ người nhà của bệnh nhân hay ủi xe vào gốc cây ven đường vì thiếu ngủ sau một ca trực đêm".

Cuốn sách bán hơn hai triệu bản, nhận nhiều giải thưởng tại giải Sách Quốc gia Anh năm 2018, đứng đầu bảng xếp hạng bán chạy của Sunday Times trong một năm. Đến nay, tác phẩm được dịch sang 37 ngôn ngữ.

Từ kiến trúc sư thành bác sĩ tại Hoa Kỳ (2019)

Cuốn sách kể hành trình cậu sinh viên quyết định từ bỏ ngành Kiến trúc để theo đuổi nghề y tại Mỹ. Sau hơn chục năm nỗ lực, anh trở thành một trong những bác sĩ nổi tiếng và uy tín nhất trong cộng đồng. Bác sĩ người Mỹ gốc Việt Huỳnh Wynn Trần gửi gắm thông điệp về sự nỗ lực, hết mình vì lựa chọn của bản thân.

Blouse trắng tim hồng (2019)

Tự truyện nói về lòng nhân ái của bác sĩ phụ khoa Denis Mukwege, người nhận giải thưởng Nobel Hòa bình năm 2018. Truyện đan xen giữa quá khứ và hiện tại, kể chuyện bác sĩ phẫu thuật cho những nạn nhân có di chứng do bị hãm hiếp và tự nguyện làm người phát ngôn cho họ.

Thể xác và tâm hồn (2021)

Thể xác và tâm hồn xoay quanh những biến cố trong gia đình giáo sư Jean Doutreval và ba con. Trong đó, Michel - cậu con trai mà ông hết lòng yêu thương - đã từ bỏ tiền đồ xán lạn được cha định sẵn, dành thời gian tìm cách chữa bệnh lao mới. Tác giả khắc họa bức tranh hiện thực trong hoạt động y tế cũng như đời sống xã hội nước Pháp nửa đầu thế kỷ 20, liên quan đến các bệnh lý tâm thần và bệnh lao.

Tiểu thuyết được công chúng và giới phê bình văn học đánh giá cao nhưng cũng đồng thời làm dấy lên tranh luận về những góc khuất nghề y như sinh hoạt thiếu khoa học, tắc trách trong khám, chữa bệnh, tranh giành danh vọng, địa vị. Sách được vinh danh Giải thưởng Viện Hàn lâm Pháp năm 1943 và dịch sang 13 ngôn ngữ khác nhau.

Maxence Van der Meersch (1907-1951) là nhà văn người Pháp nổi tiếng trong thế kỷ 20. Ông được biết đến qua các tác phẩm giàu tính nhân văn, tập trung vào cuộc sống của tầng lớp lao động, những người nghèo và các vấn đề xã hội đương thời.

Câu chuyện từ trái tim (2021)

Tập ghi chép giàu tính thời sự, chứa nhiều câu chuyện nghề cùng những bài phân tích về y tế, giáo dục, môi trường và vấn đề xã hội qua lăng kính của một bác sĩ tim mạch đầu ngành. Bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu gửi gắm nhiều thông điệp về sự tử tế, mối đồng cảm giữa các ngành nghề trong xã hội, trái tim chân thành của người làm ngành y.

Sách có đoạn: "Sau hơn hai mươi năm hành nghề với bao thăng trầm, bạn sẽ không còn phân biệt cái được hay mất khi làm bác sĩ nữa. Những niềm vui nho nhỏ khi thành công một ca mổ khó hay chẩn đoán được một bệnh thật hiếm cũng chỉ còn là món gia vị ngon trong cuộc sống bộn bề. Nhưng, những nỗi buồn lại ngày càng hiện hữu. Chúng ta sẽ ít lo hơn về cơm áo gạo tiền, vậy mà những chuyện tưởng chừng rất nhỏ lại làm trái tim già nua rung động".

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu 53 tuổi, hiện là giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội. Anh là đại biểu Quốc hội từ năm 2016 đến nay.

Để yên cho bác sĩ "hiền" - nhật ký Covid và những chuyện chưa kể (2021)

Cuốn sách là nhật ký vắn tắt về Covid-19 ở Việt Nam dưới góc nhìn của một bác sĩ tham gia chống dịch. Với giọng văn hài hước, không bi lụy, tác giả hé lộ những câu chuyện về con người trong đại dịch và thái độ của cá nhân, cộng đồng. Nhật ký của bác sĩ Ngô Đức Hùng giúp độc giả có cái nhìn rõ hơn về bệnh, đồng thời cảm nhận tình người trong giai đoạn khó khăn.

Châu Anh