Andrew McAfee, người đồng sáng lập Sáng kiến MIT về Kinh tế số, trong một buổi tọa đàm tại TED đã đưa ra một số nhận định về việc làm trong tương lai ở các nước phát triển. McAfee gợi ý rằng năng suất ngày càng tăng của các loại máy móc phức tạp và sức mạnh điện toán sẽ làm giảm giá thành sản phẩm đồng thời cắt giảm những công việc “vất vả”. Ira Wolfe, chủ tịch của công ty Giải pháp thực hiện thành công và chuyên gia về xu hướng lao động, ước tính rằng có đến 50% ngành nghề sẽ "tuyệt chủng" trong vòng 20 năm tới.
Kĩ sư dân dụng
Thomas Frey, nhà tương lai học cao cấp tại Viện DaVinci, tin rằng ngành công nghiệp năng lượng sẽ trải qua những thay đổi đáng kể để đáp ứng các vấn để về sức khỏe và môi trường. Trong một bài đăng ở blog cá nhân, Frey dự đoán lưới điện quốc gia sẽ chuyển sang các loại lưới siêu nhỏ để phục vụ cho các thành phố lớn và từng ngôi nhà. Đường dây điện và nhà máy than sẽ được thay thế bởi công nghệ sạch đồng thời vai trò của các kĩ sư dân dụng cũng như công nhân giao thông vận tải sẽ thay đổi.
Tin tốt là sự phát triển của ngành công nghiệp năng lượng, ban đầu sẽ đòi hỏi một loạt ngành nghề mới ra đời, ví dụ như công nhân lắp đặt, kĩ sư có chuyên môn mới…
Người giao hàng và lái xe taxi
Việc giao hàng có thể sẽ sớm được thực hiện bằng máy bay hoặc xe hơi không người lái. Theo Wall Street, Amazon đang thử nghiệm dịch vụ giao hàng bằng máy bay không người lái sau khi nhận được sự chấp thuận của Cục Hàng không Liên bang (FAA).
Frey cho rằng những chiếc xe hơi không người lái sẽ dần thay thế lái xe limo và taxi. Ông tin luật pháp của nước Mỹ sẽ đồng ý rằng những chiếc xe kiểu này là sự lựa chọn an toàn hơn. Trạm điều phối giao hàng, hệ thống giám sát giao thông, kĩ sư, các đội cấp cứu… có khả năng sẽ thay thế người giao hàng và lái xe taxi.
Việc giảng dạy trực tuyến đang tạo ra một cuộc cách mạng về phương pháp dạy học, do đó trong tương lai, số lượng giáo viên và giáo sư sẽ giảm đi, trong khi các huấn luyện viên sẽ tăng lên.
Một số giáo viên
Giáo viên không phải là ngành nghề sẽ biến mất trong 20 năm tới. Tuy nhiên việc giảng dạy trực tuyến đang tạo ra cuộc cách mạng về phương pháp dạy học. Viện Công nghệ Massachusett (MIT) gần đây đã mở hơn 2.000 lớp học trực tuyến và ghi nhận có hơn 130 triệu lượt tải về. Học viện Khan cũng tổ chức các khóa học tương tự với số lượt tải về vượt quá con số 100 triệu.
Theo Frey, trong tương lai, số lượng giáo viên và giáo sư sẽ giảm đi nhưng số lượng các huấn luyện viên, các nhà thiết kế khóa học và các trại học tập sẽ tăng lên.
Đại lý du lịch
Savvy – website cho phép bạn tự đặt chỗ cho kỳ nghỉ của mình, ví dụ như Kayak hay Airbnb, chủ yếu phục vụ người dùng điện thoại di động, những người ưa thích tốc độ nhanh chóng hơn là dịch vụ cá nhân từ phía các đại lý trực tiếp. Fast Company xếp các đại lý du lịch ở vị trí thứ 5 trong danh sách các công việc có nguy cơ bị đe dọa năm 2014. Trên blog cá nhân, người đồng sáng lập Staff.com, Rob Rawson cho rằng rất khó để các đại lý du lịch có thể cạnh tranh với các trang web cung cấp dịch vụ riêng biệt.
Một chiếc máy tính có thể giải quyết được nhu cầu của khách du lịch, giải đáp các câu hỏi thông qua website và cung cấp những lựa chọn rẻ nhất hoặc phù hợp nhất một cách nhanh hơn so với đại lý du lịch, đi kèm đó là chi phí thấp hơn. Rawson dự đoán các đại lý du lịch sẽ không còn cần thiết vào năm 2025.
Nhân viên kiểm soát không lưu và phi công
Nhà tương lai học, chiến lược gia và phi công John L. Petersen cho biết máy bay và tàu sân bay không người lái sẽ trở thành một phần của phi đội bay toàn cầu. Các tác nhân có trí thông minh nhân tạo sẽ tìm kiếm và thu thập thông tin về thời tiết và kế hoạch bay giống như những phi công truyền thống. Petersen cũng tiết lộ thêm rằng hải quân vẫn đang sử dụng máy bay không người lái xuất phát từ tàu sân bay, đồng thời máy bay trực thăng không người lái để vận chuyển hàng hóa cũng đang được đưa vào sử dụng tại Afghanistan.
Người giữ sổ sách và kế toán
Rawson cũng dự đoán rằng người giữ sổ sách và kế toán có thể sẽ biến mất vào năm 2028. Chris Thompson của Công ty kế toán Wellers cho biết, những con số người giữ sổ sách báo cáo chính là chìa khóa để đưa ra những quyết định mang tầm chiến lược. Phần mềm, chẳng hạn như QuickBooks, có thể nắm bắt và báo cáo dữ liệu theo thời gian thực. Đồng thời phần mềm trí tuệ nhân tạo, chẳng hạn như của Quill, có thể phân tích dữ liệu và các báo cáo bằng văn bản được tích hợp các nguồn dữ liệu khác nhau.
Biên phiên dịch viên
Các sắc thái khác nhau của ngôn ngữ khiến cho máy tính khó có thể phiên dịch một cách chính xác. Trong một bài báo gửi cho tờ BBC News, Kevin Rawlinson nhận thấy các ứng dụng ngôn ngữ khác nhau của Google chỉ hữu ích trong một số trường hợp, trên thực tế vẫn còn những tình huống chuyển ngữ rất vụng về.
Tuy nhiên theo tờ The Economist, trích dẫn từ hãng tư vấn Common Sense Advisory, doanh số của ngành công nghiệp biên dịch đang tiến sát mức 37 tỷ USD mỗi năm. Điều này ám chỉ rằng Google và các hãng công nghệ tiên phong khác vẫn sẽ tiếp tục cố gắng hoàn thiện công cụ của họ. Một ngày nào đó, rất có thể nhu cầu về phiên dịch sẽ biến mất.
Phóng viên báo giấy
Ngành nghề này nằm trong danh sách những công việc có nguy cơ bị biến mất được công bố năm 2014. Trích dẫn từ một báo cáo của NewspaperDeathWatch.com, Careercast dự đoán nhu cầu về phóng viên sẽ giảm 13% trong những năm tới do người tiêu dùng ưa thích đọc tin tức trực tuyến và các nhà quảng cáo ưu tiên khai thác các kênh trực tuyến hơn là ấn phẩm in.
Sa thải và nghỉ phép sẽ là kết quả tất yếu của việc giảm nguồn đầu tư từ các ngành công nghiệp quảng cáo. Các ứng dụng tin tức sẽ trở nên hấp dẫn hơn đối với người sử dụng điện thoại di động, những người có thể nắm bắt kịp thời các sự kiện hiện tại trong khi xếp hàng chờ đợi hay sử dụng các phương tiện giao thông công cộng.
Ngọc Anh