Tại Shenwan Hongyuan - công ty chứng khoán lớn thứ 5 Trung Quốc về giá trị thị trường, các lệnh bán hôm qua chất đống. Khi chỉ số CSI 300 mất 5%, sàn chứng khoán ngừng giao dịch 15 phút. Và khi mở cửa trở lại, thị trường lại giảm sâu xuống mức 7% chỉ trong vòng 7 phút, với khối lượng giao dịch lên kỷ lục. Hậu quả là chứng khoán Trung Quốc phải ngừng hẳn phiên hôm qua.
"Nhà đầu tư đổ xô bán tháo sau lệnh ngừng giao dịch đầu tiên, do lo ngại chứng khoán sẽ còn giảm sâu", William Wong - Giám đốc Giao dịch tại Shenwan Hongyuan cho biết trên Bloomberg.
Chứng khoán Trung Quốc đã có phiên đầu năm tồi tệ nhất hơn 20 năm qua. Ảnh: AP
Những gì xảy ra hôm qua đã cho thấy các biện pháp nhằm bình ổn thị trường của giới chức Trung Quốc có thể phản tác dụng đến mức nào. Việc bán tháo này có thể khiến các nhà hoạch định chính sách phải "tinh chỉnh lại" quy định mới, Andrew Sullivan - Giám đốc Giao dịch tại Haitong International Securities nhận xét. Không như các thị trường khác, ngưỡng ngừng giao dịch của Trung Quốc được đánh giá quá thấp. Nếu áp dụng cho đợt bán tháo hè năm ngoái, có lẽ họ đã phải ngừng tới 20 lần.
Tại Mỹ, sàn NYSE và Nasdaq sẽ bị đóng băng 15 phút nếu S&P 500 giảm 7%, và ngừng hoàn toàn nếu mức giảm là 20%. Trong khi đó, theo quy định mới được ban hành tháng trước, nếu chỉ số CSI 300 mất 5%, thị trường Trung Quốc sẽ ngừng giao dịch trong 15 phút. Và nếu mức giảm lên 7%, thị trường sẽ đóng cửa đến hết ngày.
CSI 300 gồm cổ phiếu các công ty có vốn hóa lớn niêm yết trên cả 2 sàn Thượng Hải và Thâm Quyến. Đến lúc đóng cửa, chỉ số này đã mất 7,02%. Trong khi đó, Shanghai Composite Index mất 6,85%.
"Nhà đầu tư sợ rằng họ sẽ không thể bán nữa khi lệnh ngừng giao dịch được áp dụng. Cơ chế này đã làm giảm thanh khoản trên thị trường, khiến giá lên xuống quá nhanh", Luan Shaofei - một giám đốc quỹ tại Changan Fund Management cho biết.
Cơ chế này được đề xuất từ tháng 9 năm ngoái và đã sửa đổi vài lần. Trong đó có việc rút ngắn thời gian ngừng giao dịch từ 30 phút xuống 15 phút. Và hôm qua mới là lần đầu tiên những quy định này được áp dụng.
Zhang Gang - chiến lược gia tại Central China Securities cho rằng nhà đầu tư cần thời gian để quen với cơ chế mới. "Quy định mới gây áp lực bán và tâm lý hoảng loạn khi thị trường gần chạm mốc ngừng giao dịch là vì nhà đầu tư chưa quen thôi. Việc này ngược lại, chính là cơ hội tốt để các quỹ đầu tư mua vào, đặc biệt là cổ phiếu vốn hóa lớn", ông nói.
Biến động trên thị trường Trung Quốc còn lan ra toàn cầu. Phiên Mỹ tối qua, chỉ số Dow Jones từng mất tới hơn 400 điểm trước khi hồi phục. Nguyên nhân là đà bán tháo tại Trung Quốc khiến nhà đầu tư thêm lo ngại về triển vọng tăng trưởng thế giới
Chốt phiên hôm qua, Dow Jones mất 1,6% và là ngày đầu năm mới tệ nhất từ 2008. Các cổ phiếu ngân hàng và y tế cũng khiến S&P 500 mất 1,5%. Đây là ngày giảm mạnh nhất của S&P 500 từ giữa tháng trước.
Các thị trường mới nổi cũng có mức giảm mạnh nhất từ tháng 8 năm ngoái. Những tài sản rủi ro bị bán tháo, còn công cụ trú ẩn như trái phiếu hay yen Nhật được mua mạnh. Giá dầu hôm qua cũng quay đầu giảm sau khi tăng đầu phiên.
Tại châu Âu, Stoxx Europe 600 xuống 2,5% khi gần 580 mã niêm yết mất giá. DAX (Đức) mất 4,3%, dù đây là một trong những chỉ số tăng mạnh nhất thế giới năm ngoái.
Dù vậy, sang phiên sáng nay, các thị trường châu Á đã phát tín hiệu phục hồi. Đến 9h (giờ Hà Nội), Topix (Nhật Bản) lên 0,2%. MSCI châu Á - Thái Bình Dương tăng 0,18%. CSI 300 và Shanghai Composite của Trung Quốc tăng lần lượt 0,6% và 0,1%.
Hà Thu