Theo cuộc khảo sát của hãng tin Kyodo hôm 30-31/7, 53% số người được hỏi phản đối tổ chức quốc tang cho cựu thủ tướng Shinzo Abe, trong khi 45% ủng hộ.
Một số người nói rằng không có quy định pháp lý nào cho việc tổ chức lễ tang như vậy. 61,9% người được hỏi nhận định cần có một cuộc tranh luận tại quốc hội về việc tổ chức quốc tang. Khảo sát được thực hiện bằng cách lấy ý kiến của 1.050 người qua điện thoại.
Koichi Yokota, giáo sư danh dự tại Đại học Kyushu, cho biết ông rất ngạc nhiên khi hơn một nửa số người được hỏi phản đối lễ tang "vào thời điểm rất khó để nói như vậy". Tuy nhiên, ông bình luận thêm rằng "việc để tang một cá nhân ảnh hưởng đến quyền tự do của người dân về suy nghĩ và cảm xúc, không nên do chính phủ quyết định".
Nội các trước đó quyết định tổ chức lễ tang cấp nhà nước cho ông Abe, thủ tướng tại vị lâu nhất, vào ngày 27/9 tại võ đạo quán Nippon Budokan ở Tokyo bằng ngân sách nhà nước. "Cựu thủ tướng Abe được cộng đồng quốc tế, bao gồm các lãnh đạo nước ngoài, đánh giá rất cao. Những thông điệp thương tiếc sự ra đi của ông được gửi đến từ cả trong và ngoài nước", ông Kishida nêu lý do tổ chức quốc tang.
Cuộc thăm dò của Kyodo cũng cho thấy sự ủng hộ dành cho nội các của ông Kishida giảm 12,2 điểm, xuống còn 51%, mức thấp nhất trong các cuộc thăm dò của Kyodo kể từ khi ông nhậm chức tháng 10 năm ngoái.
Các chính trị gia, bao gồm từ đảng Dân chủ Tự do của Thủ tướng Kishida, đang bị chú ý vì mối liên hệ của họ với Giáo hội Thống nhất, sau khi nghi phạm ám sát ông Abe cáo buộc cựu thủ tướng có liên hệ với giáo phái này. Trong cuộc khảo sát, 80,6% người được hỏi cho biết các chính trị gia phải làm rõ liệu họ có mối liên hệ với giáo phái hay không.
Cựu thủ tướng Abe bị ám sát hôm 8/7 khi đang phát biểu tại thành phố Nara, miền tây Nhật Bản. Nghi phạm Tetsuya Yamagami, 41 tuổi, đã tiếp cận ông từ phía sau và bắn hai phát đạn từ khoảng cách 5 mét. Ông Abe tử vong tại bệnh viện do vết thương quá nặng và mất nhiều máu.
Giáo hội Thống nhất đã khẳng định họ không có liên hệ trực tiếp với ông Abe dù ông từng gửi video phát biểu cho sự kiện của tổ chức. Lãnh đạo giáo phái nhấn mạnh ông Abe "không phải là thành viên hay cố vấn".
Quốc tang dành cho ông Abe sẽ là lễ tang cấp nhà nước thứ hai cho một cựu thủ tướng Nhật Bản kể từ sau Thế chiến II. Trước đó, cựu thủ tướng duy nhất được Nhật tổ chức quốc tang là ông Yoshida Shigeru, qua đời năm 1967. Lễ tang này được nhà nước chi trả hoàn toàn.
Huyền Lê (Theo Reuters)