Những ai đã từng đặt chân trên bãi rác Đông Thạnh sẽ không thể quên hơi nóng và mùi xú uế kinh khủng phả ra từ rác. Theo ông Huỳnh Ngọc Thành, đại diện cho dân địa phương, hiện vẫn chưa thấy chủ trương nào hỗ trợ hoặc thúc đẩy kinh tế của người dân Đông Thạnh. Dự án xây dựng bãi rác Đông Thạnh 2 đã rõ dạng hình. Diện tích của nó đã "nở" ra đến 133 ha. Tiền đầu tư lên đến 422 tỷ đồng. Nhưng nỗi lo của dân Đông Thạnh, dân Hóc Môn chưa phải đã bớt nặng nề.
"Lịch sử" ngắn ngủi và phức tạp của bãi rác Đông Thạnh
Từ năm 1996, Kiến trúc sư trưởng TP HCM đã xác định khu vực 30-40 ha thuộc ấp 3, xã Đông Thạnh, dùng để xây dựng nhà máy đốt rác do nước ngoài đầu tư. Ở thời điểm đó UBND TP HCM chấp thuận sử dụng địa điểm này để chôn rác trong khi chưa xây dựng xong nhà máy đốt rác. 5 năm vụt qua, đến bây giờ, rác chôn đã phủ đầy diện tích 40 ha và dân Đông Thạnh cũng đã phải sống trong ô nhiễm triền miên suốt từng ấy năm tháng.
Chủ trương xây nhà máy đốt rác lại được UBND thành phố xác định sẽ thực hiện trong giai đoạn 2000-2005 (theo quyết định phê duyệt tổng thể huyện Hóc Môn, ngày 24/12/1998). Đã có ít nhất ba dự án xây dựng nhà máy của nước ngoài được trình với Sở GTCC TP HCM. Cả huyện Hóc Môn đều vui mừng... Tuy nhiên, nhà máy đốt rác vẫn chỉ hiện hữu trên... những bộ hồ sơ dự án.
Nhà máy rác đặt ở đâu, bao giờ xây dựng?
Tháng 6/1998, UBND thành phố phê duyệt dự án đầu tư mở rộng công trường xử lý rác Đông Thạnh. Mục tiêu và nhiệm vụ đầu tư của công trường giao rõ ràng: Nâng cao năng lực xử lý rác và đảm bảo vệ sinh môi trường. Theo dự án được duyệt, ban đầu có các hạng mục đầu tư cần thiết về đảm bảo môi trường cho bãi rác. Nhưng khi thực hiện, có nhiều hạng mục quan trọng đã được Sở GTCC đề nghị cắt giảm. Danh mục giảm cụ thể: (1) 450.000 m2 lót tấm nhựa PE, (2) hệ thống ống gom nước thải 600 m3/ngày, (3) hệ thống ống gom và đốt huỷ khí ga tại khu vực đã chôn rác diện tích 16 ha, (4) hệ thống gom và đốt huỷ khí ga tại khu vực chôn rác mở rộng 24,158 ha.
Hạng mục giảm nhưng khối lượng rác thì không ngừng tăng. Theo dự án duyệt, khối lượng rác phải xử lý tại đây là 1.800-2.000 tấn/ngày. Dự án điều chỉnh tăng lượng rác lên 2.000-3.000 tấn/ngày. Nhưng trên thực tế, hằng ngày bãi rác Đông Thạnh ngập trong 3.000-3.500 tấn rác dồn về. Do không thực hiện đủ các hạng mục đảm bảo vệ sinh môi trường, lượng rác tăng cao, ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng hơn. Chỉ riêng năm 2000, đã ba lần xảy ra sự cố môi trường ở bãi rác Đông Thạnh. Sự cố được Công ty Xử lý chất thải khắc phục bằng cách này cách khác... Nhưng theo Bí thư Huyện uỷ Hóc Môn Huỳnh Ngọc Thành: "Chỉ Sở GTCC và Công ty Xử lý chất thải mới biết được mỗi ngày tại đây có bao nhiêu khối nước thải rác được gom đủ để xử lý. Còn bao nhiêu mét khối nước rỉ rác thấm trực tiếp vào đất để hoà vào mạch nước ngầm, chảy ra sông, ai biết?".
(Theo Tuổi Trẻ)