Đề án tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn thực hiện trong giai đoạn 2017-2020. Trước khi nhân rộng toàn quốc, Bộ Y tế thí điểm tại 4 tỉnh thành gồm Nam Định, Vĩnh Phúc, Cần Thơ và Đà Nẵng.
Mục đích của đề án là quản lý hệ thống bán buôn, bán lẻ, các nhà thuốc trong và ngoài bệnh viện; truy xuất nguồn gốc thuốc, chấn chỉnh tình trạng bán thuốc không theo đơn. Ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện kết nối mạng, đảm bảo kiểm soát xuất xứ, giá cả thuốc được mua vào, bán ra ở mỗi nhà thuốc trên toàn quốc. Bộ Y tế đặt mục tiêu hết năm 2018 toàn quốc phải kết nói mạng tất cả các nhà thuốc, năm 2019 là hệ thống các quầy thuốc, đến năm 2020 là kết nối mạng tất cả các tủ thuốc.
Ngày 3/5, Thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường làm việc với UBND tỉnh Vĩnh Phúc về việc thí điểm triển khai đề án. Ông Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Sở Y tế Vĩnh Phúc cho biết, tỉnh có đến hơn 1.000 cơ sở bán lẻ thuốc, nhiều cơ sở quy mô nhỏ, trong đó có 150 nhà thuốc. Tình trạng bán thuốc kê đơn không cần toa còn phổ biến, để tối đa hóa lợi nhuận người bán sẵn sàng bán các loại thuốc theo yêu cầu của khách hàng.
Trong khi đó, việc thanh kiểm tra còn hạn chế do thiếu nhân lực. Mức xử phạt cũng chưa đủ sức răn đe, ví dụ hành vi bán thuốc bắt buộc phải có đơn như kháng sinh mà không có toa của bác sĩ chỉ bị phạt 200.000-500.000 đồng. Bên cạnh đó, người dân có thói quen tự ý mua thuốc sử dụng, ngại đi khám vì sợ tăng chi phí, mất thời gian.
Trong năm nay, Bộ Y tế sẽ kết nối mạng tất cả các nhà thuốc để đảm bảo chất lượng, giá thuốc; bán thuốc theo đơn. Ảnh: T.H.
Tỉnh Vĩnh Phúc thí điểm can thiệp trước tiên tại thị xã Phúc Yên, đã tập huấn phần mềm quản lý nhà thuốc kết nối toàn quốc. Trước khi triển khai, ngành y tế khảo sát, kiểm tra, đánh giá hoạt động kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn gồm đánh giá đơn thuốc; kê đơn ngoại trú; nhận thức người bán, người mua...
Đại diện một nhà thuốc cũng đề nghị phải triển khai đồng loạt tất cả nhà thuốc. Nếu chỉ nhà thuốc ở thị xã Phúc Yên thí điểm thì người dân sẽ ra nơi khác mua.
Ông Vũ Viết Văn, Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc cho rằng các nhà thuốc cần ký cam kết bán thuốc theo đơn, đảm bảo nguồn gốc, chất lượng thuốc... Đồng thời, bản thân nhà thuốc cũng cần khuyến cáo để người dân biết thay đổi hành vi mua thuốc không đơn như hiện nay.
Thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường nhấn mạnh, tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn là nhiệm vụ rất cấp bách; nếu chậm thì nhân dân và ngành y tế sẽ chịu hậu quả nặng nề do sử dụng kháng sinh không hợp lý. Trong nhiều năm qua, thế giới không phát minh ra được kháng sinh mới, tình trạng kháng kháng sinh ngày càng nặng nề.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin quản lý bán thuốc, kê đơn giúp đảm bảo kiểm soát xuất xứ, giá cả thuốc được mua vào, bán ra ở mỗi nhà thuốc trên toàn quốc, hạn chế tình trạng bán thuốc cần kê đơn mà không có đơn thuốc... Thứ trưởng Cường đề nghị Giám đốc Sở Y tế giám sát việc thực hiện. Cơ sở nào đã nhắc nhở mà vẫn vi phạm thì xử phạt.