 |
| Nhà quay phim Nguyễn Đức Việt. |
- Tôi luôn coi trọng văn học, nghiên cứu kịch bản văn học kỹ để cảm nhận được cái muốn nói, ý tưởng của tác phẩm. Thị giác văn học là cái phải có đối với một nhà quay phim, để anh ta cảm được cái ý muốn của văn học trong điện ảnh. Nhà quay phim phải thích ứng và làm chủ mọi bối cảnh.
- Quay phim là nghề gắn với kỹ thuật. Sự thao tác máy móc và các khâu liên quan sẽ ảnh hưởng ra sao tới sự rung cảm, sáng tạo
đột phá?- Sự nhuần nhuyễn về kỹ thuật là yêu cầu đầu tiên và tối thiểu của người quay phim, nó phải ngấm vào anh ta, trở thành bản năng, chứ không bị chi phối bởi ý thức xác định. Khi thao tác máy quay, tôi không nghĩ đến kỹ thuật, mặc dù tôi nhìn bối cảnh bằng kỹ thuật, nhưng nó chỉ để phục vụ ý đồ tạo hình của tôi. Góc nhìn đã có trong đầu, không phải đi tìm, tôi chỉ suy nghĩ về cách biểu đạt ngôn ngữ hình ảnh. - Đạo diễn của mỗi bộ phim có cần phải am hiểu tất cả các khâu tạo thành bộ phim của mình không?
- Tôi nhấn mạnh tính chuyên nghiệp của một nhà quay phim với bất cứ đạo diễn nào, quay phim cũng phải làm tốt, làm tối đa vai trò của mình. Một đạo diễn am hiểu nhiều lĩnh vực, biết quay phim thì quá tuyệt vời. Thanh Vân không biết quay phim, nhưng am hiểu về hình ảnh, điều đó thuận lợi cho quay phim trong quá trình sáng tạo.
- Kịch bản phân cảnh là bộ phim trên giấy, quy
định cỡ cảnh động tác máy rồi, phấn sáng tạo đột biến hoặc những ý tưởng mới của quay phim nằm ở đâu?- Nhà quay phim mang 1/3 tố chất của đạo diễn và đảm nhiệm những gì nhìn thấy trên màn ảnh; nhân vật định hình trong đầu và tôi cùng đạo diễn thực hiện tất cả những gì chúng tôi muốn biểu lộ: Khi quay phim, tôi chỉ theo 2/3 kịch bản phân cảnh, còn lại là những phát hiện mới, thậm chí có thể đó là của diễn viên hoặc của anh đạo cụ...
- Người quay phim là...?
- Là mái chèo của con thuyền, là phó tướng, là thuyền phó. Tôi bắt
- Theo anh, khả n
ăng của con người hay kỹ thuật và phương tiện là yếu tố quyết định cho thành công của bộ phim?- Khi tôi quay Đời cát bằng máy ARRI 3 thì thế giới đã quay ARRIS lâu rồi. Chúng ta đã lạc hậu 20 năm. Điện ảnh gắn với công nghệ, tất nhiên, máy móc không quyết định giá trị của phim mà tài năng là quan trọng nhất, nhưng kỹ thuật ảnh hưởng đến hiệu quả hình ảnh, âm thanh và đương nhiên ảnh hưởng đến hiệu quả thưởng thức. Phim Việt Nam mới làm mà đã xước lung tung là do quay bằng phim Kodak rẻ tiền. Đèn chiếu sáng thì từ thời Liên Xô cũ, vài thập kỷ rồi. Nếu không được đầu tư, chúng ta chỉ dừng ở khu vực. Đó là thiệt thòi lớn.
- Cặp biên kịch -
đạo diễn thường mâu thuẫn với nhau nhưng đạo diễn - quay phim thì ít?- Biên kịch không phải là người đi làm phim trực tiếp, còn quay phim được hay không được, biết ngay, công việc của anh ta gắn với quá trình thực hiện phim. Tỷ lệ quay phim không làm được, không muốn làm, mà bị ''bắt làm" rất ít, vì quay phim và đạo diễn thường có cùng ngôn ngữ điện ảnh. Trục trặc giữa biên kịch và đạo diễn, chính là khâu sửa chữa khi đạo diễn xử lý kịch bản văn học theo ngôn ngữ điện ảnh với ý thức "phim là phim của mình".
- Anh có thể chơi guitar và chụp ảnh rất nghề. Sao anh không công bố các ảnh chụp, như các
đồng nghiệp của Nguyễn Hữu Tuấn, Phạm Việt Thanh...?- Nhiếp ảnh là bộ môn tôi học khi học đại học quay phim nhưng tôi chỉ chụp chơi, chụp người thân và bạn bè. Giống như anh Thanh, tôi có người vợ đẹp, nhưng không giống anh ấy, tôi giữ những tấm ảnh Vũ Phương Lan như giữ cô ấy, cho riêng mình.
(Theo Thể Thao - Văn Hoá, 9/1).