Ngày 21/6, hàng loạt cá nuôi trên lòng hồ thủy điện Ya Ly, huyện Sa Thầy, chết hàng loạt. Người nuôi tranh thủ vớt lượng cá chết, đem lên bờ bán nhằm vớt vát lại số vốn đã đầu tư.
Ngồi thất thần cạnh lồng nuôi, bà Vũ Thị Nguyệt ở làng Chờ, xã Ya Ly, cho biết gia đình bắt đầu nuôi 15.000 cá lăng trên lồng bè ở lòng hồ thủy điện Ya Ly vào tháng 6/2023. Sau một năm chăm sóc, cá đã đạt trọng lượng trên hai kg mỗi con và chuẩn bị xuất bán vào tháng sau. Tuy nhiên, ngày 20/6, cá bỗng dưng chết hàng loạt.
Theo bà Nguyệt, đàn cá trị giá 1,8 tỷ đồng cuối cùng chỉ bán được hơn 100 triệu đồng. Bản thân không biết xoay xở thế nào với món nợ ngân hàng đã vay trước đó để đầu tư vào đàn cá.
Gần đó, 10 lồng bè với khoảng 10 tấn cá lăng (30.000 con) của gia đình ông Vũ Văn Bình cũng chết trắng. Ông cho biết cuối mùa nuôi thu về 20 tấn cá. Mức giá bán ngoài thị trường là 150.000 mỗi kg gia đình, nếu ổn định sẽ thu về khoảng 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, đàn cá bỗng nhiên chết hàng loạt khiến ông "trở tay không kịp".
Theo ông Bình, gia đình đầu tư gần 270 triệu đồng cho lứa cá này. Gần một năm qua, mỗi ngày ông đều phải chi khoảng 4 triệu đồng tiền thức ăn. Nay cá bất ngờ chết, gia đình chỉ có thể vớt lên bán để ủ phân, thu về được hơn 70 triệu đồng. "Số cá còn sống dưới lồng bè cũng chẳng còn bao nhiêu", ông Bình nói.
Đoàn công tác của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kon Tum đã đến khu vực hồ thủy điện kiểm tra vào ngày 21/6. Theo ông Đinh Trọng Lịch, Chủ tịch UBND xã Ya Ly, trên địa bàn có 16 hộ dân nuôi 40 lồng bè. Trong đó, có 4 hộ với 20 lồng bè bị thiệt hại. Theo thống kê đến chiều 20/6, có khoảng 25 tấn cá chết, thiệt hại 4,8 tỷ đồng.
Còn ông Ưng Văn Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Thú y, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Kon Tum, cho hay lượng nước đổ về lòng hồ Ya Ly khá lớn vào ngày vào ngày 18 và 19/6. Trong lòng hồ lâu nay đã tích nước khiến lượng bùn lắng dưới mặt nước. Vào mùa mưa, thủy điện xả nước để giữ trạng thái bình thường, đồng thời nhận nước khiến lớp bùn lắng bị xáo trộn làm cá bị thiếu oxy.
Khi kiểm tra, các cán bộ Chi cục Thú y cũng phát hiện một lượng bùn bám vào mang cá. Ngoài ra, các hộ dân đã khá chủ quan khi nuôi cá trong khu vực nước thấp, thời điểm nước xuống người dân đã bất ngờ, không có phương án xử lý kịp thời.
Theo ông Thanh, hiện nước ở lòng hồ thủy điện đục hơn so với thời điểm cách đây một tuần, lượng nước cũng thấp hơn nhiều. "Mức độ thiệt hại là tương đối lớn, chúng tôi đã lấy mẫu nước để phân tích, đánh giá, đang chờ các cơ quan kiểm định", ông Thanh nói.
Trần Hóa