Thiếu tướng Đỗ Thanh Phong, Phó cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, trả lời phỏng vấn VnExpress.
- Quân đội đã hỗ trợ TP HCM chống dịch như thế nào trong thời gian qua, thưa ông?
- 25 ngày cao điểm tăng cường lực lượng hỗ trợ TP HCM chống dịch, Quân đội đã huy động khoảng 132.000 bộ đội và dân quân tự vệ. Trong đó, bộ đội gần 34.000 người, dân quân tự vệ trên 98.000. Lực lượng quân y được điều động hơn 2.000, gồm cả y bác sĩ và học viên.
Quân y đã tổ chức thu dung, điều trị bệnh nhân Covid-19 tại 6 cơ sở của Bệnh viện Quân y 175, bệnh viện quân y Miền Đông, bệnh viện dã chiến 5, 5C, 5D, 5G; tổ chức 530 tổ quân y cơ động với 1.590 người làm nhiệm vụ chăm sóc, tư vấn sức khỏe, cấp cứu, chuyển viện cho F0 triệu chứng nhẹ và không triệu chứng tại nhà.
Hiện, quân y tham gia điều trị cho các bệnh nhân mắc Covid-19 tại bệnh viện và gần 80.000 bệnh nhân tại nhà.
Lực lượng bộ đội và dân quân tự vệ được tổ chức chặt chẽ, tích cực tham gia canh trực các chốt kiểm soát, giữ gìn trật tự, duy trì quy định phòng dịch; thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an sinh, giúp dân tại các khu phong tỏa, cách ly; vận chuyển hàng hóa để cứu trợ cho người khó khăn, yếu thế....
Đặc biệt, hơn 300 cán bộ, chiến sĩ của Bộ tư lệnh TP HCM được lựa chọn tham gia lo việc hậu sự cho các nạn nhân Covid-19 tử vong. Lực lượng đã tiếp nhận gần 10.000 thi hài, tổ chức khâm liệm, hỏa táng, thực hiện các nghỉ lễ tâm linh, thờ cúng; tiếp nhận và trao hũ tro cốt nạn nhân cho người thân và gia đình lưu trữ. Hiện có hơn 500 hũ tro cốt vẫn được quân đội lưu giữ, bảo quản, chưa bàn giao được cho thân nhân vì nhiều lý do khác nhau.
Thiếu tướng Đỗ Thanh Phong, Phó cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam. Ảnh: Hồng Pha
- Quá trình làm nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ đối mặt với những khó khăn ra sao?
- Trong 25 ngày tham gia chống dịch, các cán bộ, chiến sĩ đã đối với mặt nhiều khó khăn, nguy hiểm về vật chất, thể lực, tinh thần, tâm lý nhưng bộ đội luôn đoàn kết, động viên nhau, quyết tâm khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Nhiều cán bộ, chiến sĩ là F0 khỏi bệnh đã tình nguyện xung phong lên tuyến đầu làm nhiệm vụ.
Điển hình như một số y bác sĩ ở Trung tâm điều trị bệnh nhân Covid-19 thuộc Bệnh viện Quân y 175, khi phát hiện mình đã bị lây chéo, đã đồng loạt có đơn tình nguyện ở lại bệnh viện để bản thân vừa được chữa trị, vừa chữa bệnh cho người khác. Các chiến sĩ quân y sau đó khỏi bệnh, thay vì lui về tuyến sau để phục hồi sức khỏe thì lại một lần nữa có tâm thư xin ở lại bệnh viện tiếp tục điều trị cho F0.
Không chỉ vậy, bộ đội tham gia tuần tra, kiểm soát cùng với các lực lượng phát hiện, bắt giữ một số tội phạm buôn bán ma túy. Như sáng 1/9, hai chiến sĩ thuộc Đại đội 4, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 88, Sư đoàn 302, gồm Binh nhất Nguyễn Văn Toàn và Binh nhất Hồ Văn Phụng tham gia Tổ tuần tra công an, quân sự liên phường đã phát hiện một kẻ vận chuyển ma túy. Tổ tuần tra đã lập biên bản và bàn giao cho công an phường 2, Quận 6 giải quyết.
- Khi bắt đầu chiến dịch hỗ trợ TP HCM chống dịch, Quân đội chia làm năm mũi hỗ trợ trọng yếu, đến nay, các nhiệm vụ vẫn như vậy hay được điều chỉnh?
- Các chuỗi nhiệm vụ đến nay chưa thay đổi nhiều vì thành phố vẫn tiếp tục thực hiện 15 ngày giãn cách. Tuy nhiên, tùy theo diễn biến tình hình dịch bệnh và nhiệm vụ hỗ trợ, Ban chỉ đạo của Bộ Quốc phòng sẽ có điều chỉnh để bảo đảm sức khỏe cho bộ đội thực hiện nhiệm vụ dài ngày.
Cụ thể, chúng tôi đã chủ động tổ chức rút dần các lực lượng ở vùng vàng và vùng xanh - những nơi cơ bản kiểm soát được dịch để củng cố lại mọi mặt, cả sức khỏe và tinh thần để sẵn sằng nhận nhiệm vụ tiếp theo. Lực lượng y tế và lo hậu sự cho nạn nhân vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ với cường độ cao; còn lực lượng bảo đảm an sinh xã hội thì được điều chuyển, tăng cường cho lực lượng kiểm soát phòng dịch để giảm ùn tắc giao thông, bảo đảm an ninh, an toàn vì người dân lưu thông nhiều do nới lỏng giãn cách.
Hỗ trợ người dân đảm bảo cuộc sống vẫn là nhiệm vụ quan trọng của các tổ đội. Tuy nhiên, do thành phố đã có nới lỏng giãn cách, cho phép các nhà hàng bán mang về, người dân được cấp giấy đi chợ, shipper được hoạt động nên nhu cầu đi chợ hộ cũng giảm đi. Bộ đội không còn đi chợ hộ, nhưng trong điều kiện cụ thể, người dân có nhu cầu thực sự và thành phố đề nghị thì bộ đội sẵn sàng tham gia.
Bộ đội dùng xe đạp thồ tiếp tế thực phẩm cho người dân phường 2, quận Bình Thạnh, ngày 2/9/2021. Ảnh: Quỳnh Trần/VnExpress
- Kế hoạch hỗ trợ của Quân đội với TP HCM và các tỉnh phía Nam thời gian tới thế nào?
- Hiện nay, Quân đội vừa thực hiện tốt nhiệm vụ thường xuyên, vừa tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng về hỗ trợ TP HCM và các tỉnh phía Nam nhanh chóng kiểm soát tình hình dịch Covid-19.
Bộ Quốc phòng xác định, "ở đâu nhân dân cần, ở đâu khó khăn thì ở đó có bộ đội" và Bộ trưởng, Đại tướng Phan Văn Giang cũng đã hứa với người dân là "không thắng không về" nên Quân đội đã chuẩn bị sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ theo cả hai hướng.
Một là, nếu tình hình dịch bệnh dần được kiểm soát, lực lượng của các tỉnh, thành phố bảo đảm quản lý tốt đến đâu thì tổ chức cho bộ đội rút đến đó, về đơn vị thực hiện nhiệm vụ thường xuyên.
Hai là, nếu tình hình dịch bệnh tiếp tục diễn biến phức tạp, Quân đội chuẩn bị sẵn phương án, khi được giao nhiệm vụ, sẽ tiếp tục tăng cường lực lượng, phương tiện, cùng cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương kiểm soát tình hình, đưa cuộc sống trở về trạng thái bình thường mới.
Tổ quân y cơ động ở phường 11, quận Bình Thạnh tiến hành lấy mẫu, hướng dẫn test nhanh cho người dân trong địa bàn; ngày 23/8/2021. Ảnh: Quỳnh Trần/VnExpress
- Mới đây, Sở Y tế TP HCM có công văn đề nghị Cục Quân y, Bộ Quốc phòng hỗ trợ thêm nhân lực tham gia 102 trạm y tế lưu động tại các quận, huyện và TP Thủ Đức. Bộ Quốc phòng tính toán phương án hỗ trợ ra sao, thưa ông?
- Hiện nay, lực lượng Quân y vừa thực hiện nhiệm vụ thường xuyên, vừa bảo đảm tăng cường cho các địa phương đang chống dịch bệnh và sẵn sàng ứng phó với tình huống hỗ trợ cho các tỉnh, thành phố khi dịch bệnh bùng phát.
Tại TP HCM, Quân đội đang duy trì 530 tổ quân y cơ động với khoảng 1.600 y bác sĩ, học viên quân y do Bộ tư lệnh TP HCM quản lý. Chúng tôi đã đề nghị Sở Y tế thành phố phối hợp chặt chẽ với Bộ tư lệnh thành phố để điều chỉnh tổ chức lực lượng và quy trình hoạt động phù hợp, phát huy cao nhất công suất và hiệu quả hoạt động của lực lượng quân y đã tăng cường, nhằm ứng phó với tình hình. Ở những địa bàn vùng xanh, y bác sĩ hàng ngày không phải đến từng hộ gia đình thăm khám nữa thì chuyển sang chi viện cho khu vực cần nhân lực.
Bộ Quốc phòng cũng căn cứ tình hình cụ thể tiếp tục điều động lực lượng tại chỗ hỗ trợ cho địa phương. Ngày 16/9, bệnh viện Quân y 175 đã tăng cường cho Quận Gò Vấp 15 y bác sĩ. Lần đầu tiên, chúng tôi điều động 20 học viên đào tạo y tá của Trường Quân sự Quân đoàn 4 là F0 đã khỏi bệnh và tình nguyện, tăng cường cho Trung tâm điều trị bệnh nhân Covid-19 thuộc Bệnh viện quân y 175, tăng cường lực lượng cho địa bàn.
Nếu trong tình huống diễn biến phức tạp hơn và có chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Quốc phòng sẽ nghiên cứu, tiếp tục hỗ trợ TP HCM một cách phù hợp.