Chị Trần Thị Nguyệt năm 20 tuổi tình nguyện nhập ngũ, đi mở đường Trường Sơn. Năm 1981, chị phục viên do sốt rét ác tính, sức khỏe rất yếu. Sau 2 năm nghỉ ngơi ở quê, xã Vĩnh Nam (huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị), chị tình nguyện chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ huyện Vĩnh Linh.
"Hồi đó nghĩa trang chỉ là bãi đất bằng, an táng hài cốt các liệt sĩ vừa quy tập. Bãi đất ấy lại không có người trông coi nên lạnh lẽo lắm. Một lần ngang qua đó, tôi cảm thấy thương các anh, về viết đơn tình nguyện gửi huyện. Lúc đầu, Phòng Lao động Thương binh và Xã hội rất ngại cho tôi, họ bảo tôi còn trẻ, khó mà thích hợp. Thuyết phục mãi, các anh cũng đồng ý", chị Nguyệt nhớ lại.
Bấy giờ nghĩa trang chưa có phòng trực, buổi sáng chị đạp xe lọc cọc từ xã Vĩnh Nam lên làm cỏ, phụ mai táng số hài cốt hài liệt sĩ quy tập được với mọi người. Đến chạng vạng tối, chị lại đạp xe về nhà cách xa hàng chục cây số.
Chị Nguyệt chăm sóc cho gần 6.000 phần mộ ở Nghĩa trang liệt sĩ huyện Vĩnh Linh. Ảnh: Công an Nhân dân. |
Năm 1987, nghĩa trang có phòng trực, từ đó chị ít về nhà. "Nhiều người ngạc nhiên khi biết tôi trực đêm ở nghĩa trang, nhưng tôi không sợ. Hơn nữa mình có nhiệm vụ đón tiếp, hướng dẫn người thăm viếng, lỡ thân nhân liệt sĩ ở xa đến lúc đêm khuya, khó khăn cho bà con", chị nói.
Lập gia đình năm 1984, chị Nguyệt sinh được 2 con gái là Phạm Thị Hồng Phương và Phạm Thị Hồng Phượng. Con gái nhỏ chưa tròn 2 tuổi thì chồng chị theo người phụ nữ khác. Một mình nuôi 2 con nhỏ, khó khăn đủ bề, song 25 năm qua chị chưa một lần vắng mặt ở nghĩa trang.
Chị tâm sự, hằng ngày tiếp xúc với phần mộ các anh hùng liệt sĩ là chị như được an ủi, được vỗ về xoa dịu nỗi đau riêng. Con gái đầu của chị đã tốt nghiệp Cao đẳng Văn hóa TP HCM, đang làm việc tại một công ty tư nhân ở trong đó. Con gái út vừa tốt nghiệp Trung cấp Văn thư lưu trữ Quảng Trị.
Cô con gái út vẫn thường giúp mẹ chăm sóc nghĩa trang. Mơ ước của em bây giờ là có được việc làm để giúp đỡ mẹ bớt khó khăn. Nghe con tâm sự, chị Nguyệt rơm rớm nước mắt. Chị nói khẽ với con: "Mẹ mong con kiếm được việc làm, nhưng điều mẹ mong muốn lớn hơn là con phải sống cho tử tế. Bao năm qua, nghĩa trang này, những anh hùng liệt sĩ ở đây, cùng bao câu chuyện của những người đi tìm mộ liệt sĩ đã dạy cho mẹ làm người tử tế con ạ!".
(Theo Công an Nhân dân)