Chủ tọa phiên tòa Lê Quang Hùng nhận định đây là vụ án lừa đảo có tổ chức, có nhiều bị cáo phạm tội trong thời gian dài chứ không phải là vụ án đánh bạc như lập luận của các luật sư. Các bị cáo chủ chốt như Trần Bá Điểu, Nguyễn Trung Tân, Nguyễn Trung Kiên, Phan Bảo Bảng, Đoàn Văn Út Lớn, Nguyễn Duy Hải (Hải “mát”), Võ Kỳ Vọng đã lôi kéo, dụ dỗ một số em chưa thành niên trong đội quay số tráo số giải thưởng. Vì vậy, ngoài tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, các bị cáo này còn bị xử phạt các tội dụ dỗ người chưa thành niên phạm pháp, tổ chức đánh bạc và đánh bạc, không tố giác tội phạm... Trong số này, Trần Bá Điểu là cán bộ chủ chốt của Công ty XSKT Long An, nên phải bị xử phạt nặng nhất.
Mức án cụ thể cho từng bị cáo: |
Mức án dành cho các bị cáo khác có những điểm không rõ ràng, gây thắc mắc cho người tham dự phiên tòa. Như cha mẹ của bị cáo Lê Toàn Trung là ông Lê Công Sơn và bà Trần Thị Nha bị truy tố về tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có, và HĐXX nhận định là gây hậu quả nghiêm trọng. Song cả hai đều được hưởng án treo với lý do họ đều là giáo viên, có nhiều thành tích trong giảng dạy. Mức án này cũng được dành cho Phan Thị Bích Thu và Phan Mỹ Huệ - nhận số tiền phạm pháp hàng trăm triệu đồng từ các con, có biểu hiện không tố giác tội phạm. Trong khi đó lão nông nghèo Nguyễn Văn Đức không dám tiêu xài số tiền phạm pháp con mang về, và có ý thức đem nộp cho Cơ quan điều tra, thì lại bị tòa xử đến 4 năm tù giam. Con ông là Nguyễn Thanh Phương bị phạt 6 năm tù giam.
Hay như Nguyễn Trọng Nghĩa, nguyên đội viên quay số, được cả HĐXX và các luật sư nhắc đến nhiều lần nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Nghĩa đã thực hiện nhiều trò gian lận. Khi hết tuổi quay số, Nghĩa móc nối và huấn luyện lại cho Hải “Quắn” kỹ năng đánh tráo. Kết quả là một băng nhóm gian lận, tổ chức đánh đề ra đời. Ngoài ra, Nghĩa còn báo cho các bị cáo Lý Trọng Minh, Đinh Tiệp Khắc, Trương Thành Tạo biết số trúng giải để đánh đề... Những tình tiết này không được làm rõ trong quá trình điều tra, song cũng không được HĐXX yêu cầu cơ quan công an xác minh.
Với nhận định là thành viên hội đồng giám sát có lỗi nhưng chưa đến mức phải truy cứu về tội thiếu tinh thần trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, tòa sơ thẩm chỉ đề nghị cơ quan chủ quản xử lý hành chính. Trong số này có ông Trương Văn Tiếp - Chủ tịch UBND tỉnh Long An, Đỗ Hoàng Việt - nguyên giám đốc Sở Tài chính Vật giá (nay là Phó chủ tịch UBND tỉnh), Nguyễn Lâm Sơn - Viện trưởng VKS tỉnh, Bùi Văn Sợi (Chánh thanh tra)... Trách nhiệm quản lý rõ nhất thuộc về bà Lê Thùy Liêm và ông Võ Thành Tài (giám đốc và phó giám đốc Công ty XSKT Long An) đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, kiểm soát để xảy ra gian lận kết quả trong nhiều năm liền. Song họ chỉ bị đề nghị xử lý hành chính. Phán quyết này là nhẹ hơn so với đề nghị của đại diện VKSND tỉnh trong phần luận tội, rằng Cơ quan điều tra cần tiếp tục làm rõ để xử lý sau.
Hùng Lê