Rachel Giese -
Harry Potter and the Deathly Hallows - tập truyện cuối cùng trong series về cậu bé phù thủy của J.K. Rowling xuất bản trên toàn thế giới vào 21/7. Với hơn 300 triệu bản sách được tiêu thụ và những bộ phim chuyển thể có doanh thu hàng trăm triệu USD, lời chia tay của độc giả với loạt truyện Harry lắm lúc mang màu sắc tiếc thương như người ta để tang vị lãnh đạo nổi tiếng của một đất nước. Dù trong tour giới thiệu sách cuối cùng, Rowling nhiệt tình hé lộ nhiều chi tiết thú vị, điển hình như chuyện Albus Dumbledore là gay, nhà văn vẫn một mực khẳng định rằng, bộ truyện đã vĩnh viễn kết thúc. Harry chỉ còn tồn tại trong trí tưởng tượng của các fan (tất nhiên là trong cả đĩa DVD, sách, truyện nhại và có thể là cả công viên nữa).
![]() |
Nhà văn J.K. Rowling. |
Nhà văn trinh thám Ian Rankin - hàng xóm của Rowling - cũng vừa nói lời chia tay với một nhân vật nổi tiếng. Thanh tra John Rebus, ngôi sao trong 17 tiểu thuyết của Rankin chính thức rời khỏi lực lượng cảnh sát từ tập truyện Exit Music. Độc giả hâm mộ của Rankin không quá khích như độc giả của Arthur Conan Doyle - người đã bị buộc phải tái sinh nhân vật Sherlock Holmes trước áp lực của người đọc - nhưng Rankin hiểu được sức ép của những đòi hỏi từ phía bạn đọc, ông tuyên bố sẽ không hoàn toàn chặn hết mọi lối trở lại của Rebus.
Nếu như Rebus và Potter là những nhân vật dễ bị nhại, dễ bị viết tiếp phần sau thì Nathan Zuckerman, một phân thân của chính tác giả Philip Roth lại là sáng tạo vô song, khó lòng bắt chước trong nền văn học Mỹ. Qua 26 năm, 9 tập sách và khoảng 2.500 trang giấy, Roth kể câu chuyện về một tiểu thuyết gia vướng víu quanh chuyện gia đình, phụ nữ... Exit Ghost - khúc vĩ thanh cuối cùng - là những chiêm nghiệm về độ chênh giữa trải nghiệm cuộc sống của Zuckerman và những tác phẩm nghệ thuật của ông.
![]() |
Sự ra đi của Mailer là một mất mát lớn của văn đàn Mỹ. |
Năm qua, văn đàn thế giới cũng mất mát nhiều tên tuổi lớn. Norman Mailer qua đời vào 10/10, nửa năm sau cái chết của văn tài Kurt Vonnegut. Cây bút truyện ngắn và là nhà hoạt động xã hội Mỹ Grace Paley mất ngày 22/8, còn nhà văn Jane Rule bỏ nhà và ra đi vĩnh viễn vào 27/11. Dù 4 nhà văn này có vị trí khác nhau, nhưng họ cùng sở hữu khả năng tưởng tượng và trí thông minh đáng kính nể. Sở trường của Mailer, trong cả văn học lẫn báo chí, thể hiện ở 4 chủ đề lớn - chiến tranh, cái chết, tín ngưỡng và tình dục. Ngoài đời, ông cũng là nhân vật ngoại cỡ, lỗi lạc và đầy tranh cãi như chính các tác phẩm của mình.
Vonnegut là vĩ nhân của trào lưu phản văn hóa, của khả năng hài hước Mỹ trong những tiểu thuyết đa thanh và phức hợp. Còn trong những truyện ngắn của mình, Paley trộn lẫn thứ ngôn ngữ bóng bẩy thượng lưu với những ngôn từ đường phố. Rule, một trong những nhà văn đầu tiên viết tiểu thuyết về giới lesbian, là người đã sáng tạo ra một thế giới, ở đó, phụ nữ có thể yêu nhau, tại thời điểm mà chuyện yêu người đồng giới còn bị coi là hành động vi phạm luật pháp.
![]() |
Doris Lessing - nhà văn già nhất từng nhận được giải Nobel Văn học. |
Tất nhiên, nhìn lại một năm, người ta không thể bỏ qua các giải thưởng. Danh giá nhất trong tất cả các danh hiệu là Nobel Văn học. Năm nay, giải được trao cho tiểu thuyết gia người Anh Doris Lessing, chỉ một tuần trước khi bà bước vào tuổi 88. Một cách thẳng thắn và hài hước, nhà văn phát biểu: "Tôi đã có được tất cả giải thưởng văn học ở châu Âu, kể cả những giải phải tranh giành kịch liệt nhất. Tôi rất sung sướng khi chinh phục toàn bộ. Đúng là đã cầm được cả thùng phá sảnh [ 1] trong tay".
Anne Enright - một nhà văn thẳng tính khác - đã đánh bại những tên tuổi nổi tiếng như Ian McEwan (Chesil Beach) và Lloyd Jones (Mr. Pip) để đoạt giải Man Booker với cuốn The Gathering. Trong khi đó, IMPAC - giải văn học có giá trị giải thưởng chỉ thua Nobel - thuộc về tiểu thuyết gia người Nauy Per Petterson với cuốn Out Stealing Horses... Tại Mỹ, tiểu thuyết gia Denis Johnson nhận được giải Sách quốc gia với cuốn sách viết về cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Việt Nam Tree of Smoke.
H.T. dịch
(Nguồn: CBC)