Căn cứ khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015, người nào giết người thuộc một trong 16 trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
1. Giết 2 người trở lên.
2. Giết người dưới 16 tuổi.
3. Giết phụ nữ mà biết là có thai.
4. Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
5. Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình.
6. Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
7. Để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác.
8. Để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân.
9. Thực hiện tội phạm một cách man rợ.
10. Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp.
11. Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người.
12. Thuê giết người hoặc giết người thuê.
13. Có tính chất côn đồ.
14. Có tổ chức.
15. Tái phạm nguy hiểm.
16. Vì động cơ đê hèn.
Như vậy, người nào giết người thuộc một trong 16 trường hợp nêu trên có thể bị kết án tới mức cao nhất là tử hình. Trước khi kết án thì thẩm phán sẽ dựa vào các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ; mức độ nghiêm trọng của hành vi; hậu quả và thiệt hại đã gây ra... để xác định người đó nhận hình phạt tử hình hay chung thân, hay phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.
Lưu ý: Theo Điều 40 Bộ luật Hình sự 2015, không áp dụng hình phạt tử hình đối với người dưới 18 tuổi khi phạm tội, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi hoặc người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
Nhà chức trách sẽ không thi hành án tử hình đối với người bị kết án nếu là phụ nữ có thai hoặc phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi; người đủ 75 tuổi trở lên. Trong trường hợp này hoặc trường hợp người bị kết án tử hình được ân giảm thì hình phạt tử hình được chuyển thành tù chung thân.
Căn cứ khoản 2, 3 và 4 Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015, nếu giết người không thuộc 16 trường hợp nêu trên thì bị phạt tù từ 7 năm đến 15 năm. Đối với người chuẩn bị phạm tội giết người thì bị phạt tù từ một năm đến 5 năm. Người phạm tội giết người còn có thể bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ một năm đến 5 năm.
Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM