Lễ hội ma diễn ra vào ngày cuối cùng của tháng 10 Dương lịch, bắt đầu từ chiều và kết thúc lúc 12h đêm. Ý nghĩa "Halloween" xuất phát từ "Đêm các Thánh" - một lễ kỷ niệm của Thiên chúa giáo. Nghi lễ này lại có nguồn gốc tôn giáo cổ xưa và đến nay vẫn là dịp lễ thiêng liêng của người Wicca - một tôn giáo cổ mà các tín đồ chỉ làm điều thiện.
Người ta tin rằng trong dịp Halloween, tất cả các vị thần có thể tới thăm loài người. Đó cũng là thời gian linh hồn của người chết sẽ tìm về nhà, để lại những lời nhắn nhủ trong giấc mơ của con người.
Những ngôi nhà được trang trí như ở cõi âm vào đêm Halloween. Ảnh: Thi Trân. |
Vào ngày này còn có phong tục để dành thức ăn cho người chết, xuất phát từ quan niệm cho rằng hồn ma có thể bị đói sau một năm thiếu thốn. Khi người sống đem thức ăn bố thí cho những linh hồn ấy, họ sẽ để mọi người được yên ổn. Vào dịp Halloween, các em nhỏ và thanh thiếu niên sẽ hóa trang rồi cầm lồng đèn đi từng nhà gõ cửa để xin kẹo. Chúng luôn miệng nói "trick or treat" (nghĩa là cho kẹo hay bị ghẹo). Thường gia chủ sẽ cho bánh kẹo để tránh bị hồn ma chọc phá.
Halloween còn gắn với truyền thuyết về một chàng trai tên là Jack. Tương truyền anh ta sống tham lam, bủn xỉn, thường cất giấu tiền bạc, keo kiệt không bao giờ cho ai cái gì và hay nô đùa với quỷ. Một hôm có con quỷ đến quấy phá dân trong vùng và bị các tu sĩ bắt được. Nhận ra con quỷ đó là bạn hay chơi đùa với mình nên Jack đã tìm cách giải thoát cho nó. Để đền ơn cứu mạng, quỷ hứa với Jack sẽ không bắt hồn anh về địa ngục.
Ít lâu sau Jack bị tai nạn qua đời. Do lúc sống không tốt nên anh ta không được lên thiên đàng. Jack liền tìm xuống địa ngục nhưng quỷ một mực không chịu bắt hồn anh vì lời đã hứa trước đây. Thế là linh hồn Jack phải lang lang vất vưởng trên dương gian. Thấy anh khổ sở rét mướt, quỷ bèn lấy một ít than hồng ở địa ngục cho vào trái bí ngô đưa cho anh sưởi ấm. Jack đã đục lỗ trên quả bí ngô để ánh lửa trong đó tỏa ra và cầm "chiếc đèn" đó tiếp tục lang thang trên thế gian chờ đến ngày phán xét chung của nhân loại.
Mẹ con của chị Tâm và bé Trúc Lam (thành viên diễn đàn Việt Caravan) hóa thân thành thiên thần áo trắng tham gia lễ hội ma. Ảnh: Thi Trân. |
Ngày nay tại Việt Nam, nhiều trường học, trung tâm thương mại, nhà hàng và gia đình tổ chức hội ma với các hình thức khác nhau. Những chương trình văn nghệ trong đêm hội thường xoay quanh các đề tài như chuyện may rủi trên đời, chuyện kể về ma quỷ, phù thủy, quái nhân...
Theo thời gian, người ta bỏ qua những quan niệm về tín ngưỡng và xem Halloween như một ngày hội mà cả người lớn và trẻ em đều thành những nhân vật trong cổ tích. Qua đó, trẻ được giáo dục lòng can đảm, lướt thắng nỗi sợ hãi ma quỷ và bóng đêm, phải sống tốt đẹp, nhớ đến công ơn đấng sinh thành...
Anh Lê Khắc Sinh (quận 6, TP HCM) cho biết đây là năm thứ hai gia đình anh cùng với khoảng 100 thành viên diễn đàn Việt Caravan tổ chức Halloween. Trong "đêm ma quái", các gia đình cũng được yêu cầu trang hoàng nhà cửa, chuẩn bị thật nhiều kẹo bánh để phát cho các "cô hồn" đến gõ cửa. Sau đó mọi người cùng nhau trải qua cuộc hành trình đầy gian nan vượt qua ải địa ngục để tham dự bữa tiệc khải hoàn.
Người cha trẻ kể, từ khi biết cả nhà sẽ cùng tham gia lễ hội hóa trang "ma quái", cậu con trai cứ nằng nặc dặn dò cha mẹ chuẩn bị cho một bộ đồ thật "ngầu và độc". Cuối cùng vợ chồng anh sắm cho con một bộ đồ cánh dơi màu đen có vẽ hình đầu lâu "không đụng hàng".
"Năm ngoái cháu rất sợ khi được yêu cầu chui vào 'động quỷ'. Khi nghe bố nói đó chỉ là ma giả thôi, không hại người đâu thì cháu mới chịu bước vào. Đến năm nay cháu bảo hết sợ rồi và còn đòi tự đi không cần tôi dắt tay nữa", anh Sinh thuật lại sau chuyến hành trình.
Đa phần các bé nhỏ tuổi hoặc lần đầu tham gia lễ hội ma quái đều sợ hãi khóc thét và bám riết tay cha mẹ. Sau khi hoàn tất hành trình để đến với bữa tiệc khải hoàn, các bé mới hiểu ra điều quan trọng là phải vượt qua nỗi sợ hãi để tiến về phía trước.
Hai mẹ con cùng nhau vượt qua ải tử thần đang phải trải qua thử thách uống "máu" ở cửa địa ngục trong đêm hội ma quái. Ảnh: Thi Trân. |
Cũng tham gia lễ hội hóa trang, hai mẹ con chị Tâm và bé Trúc Lam chọn cho mình bộ cánh thiên thần màu trắng hiền lành và tốt bụng. Người mẹ thú thật, mặc dù không biết nhiều về nguồn gốc lễ Halloween nhưng chị xem đây là cơ hội vui chơi giải trí cùng gia đình và bạn bè sau một ngày làm việc căng thẳng.
Vợ chồng dắt tay cô con gái 7 tuổi mặc bộ cánh thiên thần, chị Tâm chia sẻ: "Bình thường vợ chồng con cái ít có dịp đi chơi cùng nhau như thế này. Hóa trang thành thiên thần, mình cảm thấy trẻ trung, vui tươi và hạnh phúc khi được là hiện thân của 'cái thiện'". Còn chị Hương ở quận Bình Thạnh đưa hai con trên 10 tuổi đi chơi hội ma, tâm sự: "8 năm qua, từ khi các cháu còn nhỏ đã được chơi hội ở trường rồi nên chúng rất thích".
Cũng tại một sân chơi Halloween ở quận Tân Bình, TP HCM, khoảng 300 người đang reo hò cổ vũ cho hai đội "thiên thần" và "ác quỷ" đại diện cho hai thế lực: thiện và ác. Câu chuyện về cậu bé Jack sống tham lam ích kỷ và khi chết linh hồn không được siêu thoát cũng được các bạn trẻ tái hiện qua một vở kịch vui tươi hài hước. Bài học được rút ra qua câu chuyện này là "con người phải sống tốt lành, biết yêu thương và giúp đỡ người khác, không tham lam, ích kỷ. Như thế sau khi chết đi, linh hồn chúng ta sẽ được lên thiên đàng".
Thi Trân