"Tôi đã nhận được thông tin tình báo rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể dự hội nghị thượng đỉnh G20 tại Brazil vào tháng 11. Tôi muốn nhắc lại rằng chính quyền Brazil với tư cách quốc gia thành viên của Quy chế Rome có nghĩa vụ phải bắt Tổng thống Putin nếu ông ấy tới nước này", Tổng công tố Ukraine Andriy Kostin ngày 14/10 nói với Reuters.
Kostin bày tỏ hy vọng Brazil, quốc gia thành viên Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), sẽ thực thi lệnh bắt theo lệnh của tòa để "tái khẳng định vị thế của mình là một nền dân chủ và một quốc gia tuân thủ pháp luật".
Điều quan trọng là cộng đồng quốc tế phải đoàn kết và buộc ông Putin phải chịu trách nhiệm", Tổng công tố Ukraine nói, đề cập đến cuộc xung đột Nga - Ukraine.
ICC hồi tháng 3/2023 phát lệnh bắt Tổng thống Nga Vladimir Putin và ủy viên của tổng thống phụ trách quyền trẻ em Maria Lvova-Belova. ICC cáo buộc ông Putin và bà Lvova-Belova có vai trò quyết định trong chương trình "di chuyển trái phép" trẻ em từ Ukraine sang Nga, coi đây là "tội ác chiến tranh".
Nga không phải thành viên ICC và đã bác cáo buộc của cơ quan này. Moskva cũng phát lệnh bắt Chủ tịch cùng một số thẩm phán của ICC để đáp trả.
Theo hai quan chức chính phủ Brazil, nước này đã gửi cho Tổng thống Putin lời mời tham dự cuộc họp G20 ngày 18-19/11 tại Rio de Janeiro, nhưng chưa nhận được phản hồi nào về kế hoạch của lãnh đạo Nga.
Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva năm ngoái khẳng định ông Putin sẽ không bị bắt theo lệnh của ICC nếu tham dự hội nghị thượng đỉnh tại Rio de Janeiro. "Điều tôi có thể nói với mọi người là khi tôi làm Tổng thống Brazil, Tổng thống Nga sẽ không thể nào bị bắt nếu tới đất nước chúng tôi", ông da Silva nhấn mạnh.
Khi được hỏi liệu Tổng thống Putin có dự hội nghị thượng đỉnh của nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới hay không, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm nay cho biết chưa có quyết định nào liên quan đến vấn đề này được đưa ra.
"Khi có quyết định, chúng tôi sẽ thông báo", ông nói.
Bất chấp lệnh bắt của ICC, Tổng thống Putin hồi tháng 9 vẫn tới thăm Mông Cổ. Ukraine lúc bấy giờ chỉ trích việc Mông Cổ, quốc gia thành viên ICC, không bắt ông là "đòn giáng vào công lý quốc tế".
Vũ Hoàng (Theo Reuters)