"Con số này chỉ là phỏng đoán, nhưng tôi không nghĩ đó là giả thuyết điên rồ", đại tá thủy quân lục chiến Mỹ về hưu Mark Cancian, cố vấn cấp cao Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nói cuối tuần trước về nguy cơ quân đội Ukraine cạn kiệt đạn cho hệ thống pháo phản lực HIMARS trong 3-4 tháng tới.
Theo đại tá Cancian, một số nhà quan sát cho rằng Ukraine chỉ có đủ đạn HIMARS trong một tháng, nhưng ông không tin rằng quân đội nước này khai hỏa hệ thống vũ khí "quý giá nhất" của họ nhanh đến vậy.
Cancian cảnh báo Lầu Năm Góc có thể phải cắt giảm lượng đạn HIMARS viện trợ cho Ukraine khi ngay cả kho dự trữ của Mỹ cũng đang cạn dần.
"Các quan chức quân sự ở Lầu Năm Góc muốn duy trì kho dự trữ đạn HIMARS lớn hơn, trong khi giới chức dân sự nhiều khả năng muốn tăng viện trợ cho Ukraine. Họ sẽ phải đạt thỏa thuận về mức độ cung cấp đạn chấp nhận được cho Kiev trong tương lai", ông nhận định.
Cancian từng làm việc 7 năm trong lĩnh vực ngân sách chiến tranh tại Văn phòng Quản lý và Ngân sách thuộc Lầu Năm Góc. Ông cho biết Mỹ đã chế tạo khoảng 50.000 đạn dẫn đường cho các hệ thống HIMARS kể từ năm 2004 và dự kiến mua thêm 5.800 quả trong năm nay.
Bộ Quốc phòng Mỹ hôm 25/7 thông báo cung cấp gói viện trợ an ninh cho Ukraine, trong đó có 175 triệu USD khí tài lấy từ kho dự trữ của quân đội Mỹ và 95 triệu USD từ Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine.
"Tôi cho rằng Mỹ đã sử dụng hết 25.000-28.000 quả đạn HIMARS trong kho. Dựa trên số liệu thống kê viện trợ, có thể đoán rằng Washington đã chuyển một phần ba kho dự trữ còn lại cho Kiev, tương tự những gói viện trợ tên lửa Stinger và Javelin. Con số này đồng nghĩa 10.000 quả đạn HIMARS đã được cấp cho Ukraine", ông cho hay.
Cancian cho rằng tập đoàn Lockheed Martin đang tìm cách tăng tốc xuất xưởng đạn pháo HIMARS, nhưng sẽ cần 18-24 tháng để thực hiện điều này. Dây chuyền chế tạo xe phóng HIMARS đã đóng cửa và sẽ mất nhiều thời gian hơn để tái khởi động.
Lockheed Martin từ chối trả lời câu hỏi về thời gian bù đắp lượng đạn pháo HIMARS đã chuyển cho Kiev, trong khi quan chức Lầu Năm Góc khẳng định họ đang "làm việc liên tục để đáp ứng những yêu cầu hỗ trợ an ninh của Kiev".
HIMARS là pháo phản lực phóng loạt tự hành đặt trên khung gầm bánh lốp, được phát triển từ tổ hợp M270. Hệ thống HIMARS chuyển giao cho Ukraine được biên chế kíp vận hành ba người, có thể mang 6 quả đạn M31 cỡ nòng 227 mm với tầm bắn 80-90 km. Mỹ đã chuyển giao cho Ukraine 16 tổ hợp HIMARS cùng lượng đạn không được công bố chi tiết.
Loại vũ khí này có thể giúp quân đội Ukraine tấn công sâu hơn vào phòng tuyến của Nga. HIMARS được đánh giá là loại vũ khí thắp hy vọng cho lực lượng Ukraine, khi các binh sĩ tin rằng nó có thể giúp họ tạo đột phá trên chiến trường.
Mặc dù Moskva nhiều lần tuyên bố đã phá hủy một số tổ hợp HIMARS ở Ukraine, giới chức Mỹ cho rằng Nga chưa làm được điều này. Trong khi đó, quân đội Ukraine tiếp tục dùng HIMARS tập kích các mục tiêu quan trọng trong khu vực Nga kiểm soát, trong đó có những cây cầu trọng yếu ở tỉnh Kherson.
Vũ Anh (Theo NewsWeek)