"Sẽ không có cuộc trưng cầu dân ý nào được tổ chức trên lãnh thổ Ukraine. Đó là trò hề. Luật hình sự có điều khoản quy định hình phạt cho những công dân tham gia hoạt động này", Phó thủ tướng Ukraine Irina Vereshchuk nói trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia hôm 4/9.
Bà Vereshchuk nói rằng những người tham gia hoặc hối thúc người khác tham gia trưng cầu dân ý sẽ đối mặt án tù 12 năm và bị tịch biên tài sản, đồng thời hối thúc công dân Ukraine sơ tán khỏi những vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát và không tham gia hoạt động bỏ phiếu tại đây.
"Không có lý do nào bào chữa cho việc một người đi trưng cầu dân ý", Phó thủ tướng Ukraine nói, thêm rằng chỉ có "chưa đầy 2% dân số" khi được hỏi về lượng người có thể đi bỏ phiếu.
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh chính quyền thân Moskva tại các tỉnh Zaporizhzhia và Kherson, cũng như Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng và Cộng hòa Nhân dân Lugansk tự xưng thông báo chuẩn bị tổ chức trưng cầu dân ý về sáp nhập lãnh thổ vào Nga.
Điện Kremlin chưa bình luận về phát biểu của Phó thủ tướng Ukraine.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Nga Grigory Karasin đã chỉ trích cảnh báo của Vereshchuk. "Đó là nền dân chủ tại Kiev. Thật lạ lùng khi họ chưa dọa xử tử công dân của mình", ông viết trên Telegram.
Hai vùng ly khai Donetsk và Lugansk tách khỏi kiểm soát của chính phủ Ukraine vào năm 2014 và tuyên bố độc lập, dù không được công nhận. Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 21/2 duyệt sắc lệnh công nhận độc lập của Donetsk và Lugansk. Vài ngày sau, Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine, giải thích phải hành động sau khi hai vùng ly khai Ukraine xin sự trợ giúp.
Tỉnh Kherson, nơi Moskva kiểm soát từ tháng 3, đã lập ủy ban bầu cử để tổ chức trưng cầu dân ý về sáp nhập Nga. Trong khi đó, quan chức chính quyền Zaporizhzhia do Moskva bổ nhiệm cho biết tỉnh này sẽ tổ chức trưng cầu dân ý sáp nhập Nga vào tháng 9.
Tình báo Anh ngày 15/8 cho rằng Nga đang trong giai đoạn xúc tiến kế hoạch tổ chức trưng cầu dân ý để sáp nhập Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng vào lãnh thổ nhưng chưa rõ quyết định cuối cùng đã được đưa ra hay chưa.
Vũ Anh (Theo RT, Guardian)