"Hoạt động sơ tán dân thường khỏi nhà máy Azovstal đã được lên kế hoạch cho ngày hôm nay", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thông báo hôm 29/4.
Tuyên bố của ông Zelensky được đưa ra một ngày sau khi Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết tổ chức này đang làm mọi điều để tạo điều kiện giải cứu dân thường khỏi thành phố cảng miền nam Mariupol.
Khói đen bốc lên từ nhà máy Azovstal, Mariupol, Ukraine, hôm 25/4. Ảnh: Reuters.
Lực lượng phòng thủ Ukraine và dân thường đang ẩn náu trong nhà máy thép Azovstal, biến nơi đây thành pháo đài cuối cùng của Ukraine trong thành phố. Quan chức quốc phòng Mỹ hôm 28/4 cho biết có những dấu hiệu cho thấy Nga đang rút bớt lực lượng ở Mariupol, dù chưa kiểm soát được hoàn toàn thành phố này.
Trong cuộc gặp ông Guterres ở Moskva hôm 26/4, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tất cả dân thường, nếu thực sự đang ở trong Azovstal, được tự do ra khỏi nhà máy và quân nhân Ukraine phải để họ đi. Tổng thống Nga lưu ý các hành lang nhân đạo của Nga từ Mariupol đang hoạt động, khoảng 130.000 - 140.000 người đã sử dụng chúng và có thể tự do đi bất cứ nơi nào họ muốn, đến Nga hoặc Ukraine.
Theo ông Putin, nếu dân thường thực sự ở trong nhà máy Azovstal, thì việc "giữ họ làm lá chắn sống" là tội ác chiến tranh. Những quân nhân Ukraine đã hạ vũ khí sẽ bị giam giữ trong điều kiện phù hợp và được hỗ trợ y tế nếu cần thiết. Nga sẵn sàng cung cấp cho Liên Hợp Quốc và Hội Chữ thập đỏ Quốc tế quyền tiếp cận các tù binh này.
Hơn một tháng lực lượng Nga vây ép Mariupol. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Điện Kremlin sau đó tái khẳng định "không có vấn đề gì để đàm phán" ở nhà máy thép Azovstal bởi dân thường có thể rời đi và lính Ukraine phải đầu hàng. Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky nói Kiev đã sẵn sàng cho các cuộc đàm phán về sơ tán người dân khỏi Azovstal, sau cuộc hội đàm với Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres.
Giới chức Ukraine cho biết có khoảng 1.000 dân thường đang ở tại nhà máy, trong khi video được Tiểu đoàn Azov công bố hôm 23/4 cho thấy nhiều trẻ em mong nhìn thấy ánh mặt trời sau gần hai tháng trú ẩn dưới hầm ngầm cơ sở này.
Trẻ em cầu cứu từ dưới pháo đài ngầm Azovstal, trong video do Tiểu đoàn Azov công bố hôm 23/4. Video: Guardian.
Ngọc Ánh (Theo AFP)