Video được Nga công bố ngày 25/10 cho thấy máy bay không người lái (UAV) kiểu flycam mang theo đầu đạn chống tăng liên tục tập kích xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2A4 của Ukraine tại mặt trận Zaporizhzhia.
Andrew Perpetua, nhà phân tích tin quân sự dựa trên các nguồn mở, cho biết dựa vào các video đã được công bố trên mạng xã hội, quân đội Ukraine đã mất ít nhất ba xe tăng Leopard 2A4 trong ngày 24/10, trong đó một chiếc bị bỏ lại vì lý do chưa xác định, hai chiếc còn lại hư hại do bị UAV tấn công, dường như đã được lực lượng Ukraine thu hồi.
Đây là thiệt hại lớn nhất về xe tăng phương Tây của Ukraine trong một ngày kể từ khi Kiev mở chiến dịch phản công hồi đầu tháng 6. Trong hơn ba tháng phản công trước đó, Ukraine chỉ mất tổng cộng 9 xe tăng trong tổng số 150 chiếc do phương Tây cung cấp, bao gồm 5 xe tăng Leopard 2A4 và 3 biến thể Leopard 2A6, theo chuyên gia quân sự David Axe của Forbes.
Xe tăng Leopard 2A4 bị UAV FPV Nga tập kích trong video đăng trên mạng xã hội hôm 25/10. Video: Telegram/BOBRMORF
Giới quan sát cho rằng thiệt hại với lực lượng tăng thiết giáp Ukraine có thể tăng lên trong thời gian tới, khi Nga dường như đã rút được kinh nghiệm tác chiến và tìm ra điểm yếu dễ tấn công nhất của xe tăng Leopard 2A4.
Trong các đòn tấn công gần đây, UAV mang đầu đạn nổ lõm giá rẻ của Nga thường nhắm vào buồng chứa đạn phía sau tháp pháo xe tăng Leopard 2A4. Đây là khu vực cất trữ đạn pháo của xe tăng và là nơi dễ phát nổ nhất khi bị tấn công.
Khác với xe tăng thời Liên Xô, buồng chứa đạn trên xe tăng Leopard 2A4 nằm tách biệt với khoang của kíp lái, phần nóc phía trên cũng được thiết kế để có thể giải phóng luồng hỏa khí ra ngoài, giúp xe tăng không bị hiện tượng "bay tháp pháo" như phương tiện của Nga.
Thiết kế này giúp xe tăng phương Tây không bị phá hủy hoàn toàn khi bị UAV tập kích, kíp lái cũng có cơ hội sống sót cao hơn nhiều. Tuy nhiên, sau vụ nổ buồng đạn, xe tăng sẽ bị hư hỏng và phải kéo về phía sau để sửa chữa.
Điều này cho thấy những UAV giá rẻ, có thể được mua từ các công ty dân sự với giá vài nghìn USD, đang trở thành "khắc tinh" của những mẫu xe tăng hiện đại trị giá nhiều triệu USD.
Những UAV này có thể được điều khiển từ xa bằng tay cầm và một bộ thiết bị đeo trên đầu, giúp người sử dụng có góc nhìn chân thực giống như đang ngồi trong buồng lái. Cơ chế đó giúp người điều khiến có thể cho UAV quần lượn trên bầu trời, sau đó nhắm chuẩn xác vào những vị trí yếu nhất trên xe tăng để tấn công.
Những UAV này được chế tạo từ các linh kiện giá rẻ, có thể được lắp ráp ngay trên chiến trường. Phạm vi hoạt động của chúng là khoảng 15 km, tùy thuộc vào đầu đạn mang theo, giúp người điều khiến có thể tung đòn tấn công từ khoảng cách an toàn.
Đây là lý do UAV góc nhìn thứ nhất thường được dùng làm vũ khí tự sát, bởi giá trị mục tiêu bị tấn công lớn hơn rất nhiều so với giá thành của UAV. Chúng có thể sử dụng các loại liều nổ khác nhau tùy vào mục tiêu nhắm tới, nhằm gây ra hiệu ứng hủy diệt lớn nhất.
"Chúng có thể tấn công mục tiêu một cách chính xác, điều trước đây vốn là nhiệm vụ của các loại vũ khí dẫn đường đắt tiền. Thay vì bắn những quả tên lửa chống tăng hàng chục nghìn USD, giờ đây họ chỉ cần sử dụng một chiếc UAV có giá rẻ hơn rất nhiều", Samuel Bendett, chuyên gia về UAV tại Trung tâm Phân tích Hải quân (CNA) có trụ sở tại Mỹ, nói.
Binh sĩ Nga triển khai UAV tại Ukraine trong bức ảnh đăng tải ngày 24/10. Ảnh: RIA Novosti
Theo báo cáo hôm 24/10 của Viện nghiên cứu Chiến tranh (ISW), trụ sở tại Mỹ, Nga gần đây triển khai một mẫu UAV tầm xa mới mang tên "Italmas" cùng các biến thể của nó tại Ukraine. So với dòng UAV tự sát Shahed của Iran mà quân đội Nga đang sử dụng, mẫu UAV này có trọng lượng nhẹ, khó bị bắn trúng và giá rẻ hơn, song có trọng tải vũ khí thấp hơn.
ISW cũng nhận định Moskva đang đẩy mạnh sản xuất UAV giá rẻ nội địa, dường như là để chuẩn bị cho chiến dịch tập kích vào hạ tầng năng lượng của Ukraine trước mùa đông tới. Một tài liệu rò rỉ hồi tháng 8 cho biết Nga dự kiến chế tạo tổng cộng 6.000 chiếc vào mùa hè năm 2025, bao gồm các biến thể mới của UAV Shahed.
Chuyên gia Axe dự đoán UAV tự sát sẽ được Nga sử dụng rộng rãi hơn, khi quân đội Ukraine tận dụng quãng thời gian ít ỏi còn lại trước mùa đông để thúc đẩy đà tiến công.
Sau hơn ba tháng tiến hành chiến dịch phản công, Lữ đoàn Cơ giới số 47, lực lượng chủ lực của Ukraine ở trục Melitopol, đã hứng chịu nhiều tổn thất và có thể đã được rút khỏi tiền tuyến để hồi phục. "Thay thế họ là Lữ đoàn Cơ giới số 33, đơn vị duy nhất được biên chế xe tăng Leopard 2A4", khiến thiệt hại với xe tăng phương Tây của Ukraine có thể tăng lên, Axe cho biết.
Phạm Giang (Theo Forbes, Business Insider)