Giữa cơn bùng phát dịch viêm phổi cấp do chủng mới của virus corona (nCoV), nguy cơ tăng giá rau và các nhu yếu phẩm khác khiến giới chức Trung Quốc đang phải áp dụng những hình phạt nặng đối với các hành vi đầu cơ, bán giá cao gấp nhiều lần, đồng thời giám sát chặt chẽ hệ thống siêu thị nhằm bình ổn thị trường.
Một phụ nữ đeo khẩu trang đi mua hàng tại siêu thị ở Bắc Kinh ngày 26/1. Ảnh: Reuters.
Tại một siêu thị ở Thượng Hải, giá rau diếp đã tăng gấp gần 8 lần bình thường và giá bắp cải tăng khoảng 5 lần. Siêu thị này đã bị phạt hai triệu nhân dân tệ (286.000 USD) và phải hạ giá rau về mức bình thường. Nhiều cửa hàng tạp hóa ở các thành phố khác của Trung Quốc những ngày gần đây cũng nhận án phạt vì hành vi tăng giá quá độ.
Carrefour China, công ty sở hữu siêu thị bị phạt ở Thượng Hải, cho biết việc tăng giá là "hành động cá nhân của một nhân viên trong cửa hàng và hoàn toàn vi phạm chính sách giá mà công ty đề ra".
Chiều 4/2, giá rau diếp cửa hàng Carrefour ở Thượng Hải bán ra là 1,99 tệ (0,28 USD) cho hơn hai lạng trên Meituan, ứng dụng giao thức ăn nổi tiếng của Trung Quốc, gần bằng mức bình thường.
Hàng loạt thành phố Trung Quốc đã bị biến thành các thành phố ma sau khi nhà chức trách áp lệnh đình chỉ phương tiện công cộng ở Vũ Hán và xung quanh Hồ Bắc, tỉnh có dân số gần 60 triệu người, tâm điểm bùng phát dịch nCoV. Lệnh giới hạn sau đó mở rộng sang các địa điểm khác xa hơn, như Ôn Châu hay Hàng Châu, cách Hồ Bắc hơn 800 km.
Ngay cả ở những khu vực số người nhiễm bệnh và thiệt mạng rất ít, chính quyền tỉnh và địa phương vẫn yêu cầu người dân hạn chế ra ngoài và không đi làm ít nhất là đến tuần tới nhằm ngăn chặn dịch lây lan. Ở vài nơi, chỉ một người trong một hộ gia đình được phép ra ngoài mỗi hai ngày để mua thực phẩm và đồ dùng cần thiết.
Nỗi lo sợ trước việc chính phủ càng ngày thắt chặt các hạn chế khiến vô số người dân Trung Quốc tìm cách tích trữ nhu yếu phẩm, bao gồm rau và khẩu trang.
Tại Vũ Hán tháng trước, chính quyền địa phương khuyên người dân bình tĩnh và không tích trữ hàng hóa. Một thông báo từ chính quyền cho biết thành phố có đủ nguồn cung cấp hàng hóa, thực phẩm và các sản phẩm bảo hộ y tế. Những thông báo tương tự cũng được đưa ra trên khắp Trung Quốc.
Dù vậy, ở nhiều thành phố, hàng loạt kệ hàng siêu thị giờ đây trống trơn, hết sạch rau, gạo và đồ tươi sống. Mạng xã hội trong khi đó tràn ngập những lời than phiền về tình trạng giá cả các mặt hàng thường ngày leo thang chóng mặt.
Tại quận Tân Hải, Thiên Tân, thành phố phía bắc Trung Quốc với 12 triệu dân, giới chức địa phương đã cử hai công chức đến từng siêu thị lớn để "giám sát giá chặt chẽ mọi lúc", chính quyền Tân Hải tuần trước cho biết trên mạng xã hội WeChat.
Chính quyền thành phố Urad Trung, Nội Mông, đã dựng 80 tấm bảng trắng để các khu chợ đăng thông tin giá cả. Các khu chợ bên cạnh đó còn phải gửi ảnh chụp giá hàng hóa về cho nhà chức trách mỗi ngày.
Tại tỉnh ven biển Sơn Đông, Phó chủ tịch Wang Shujian khẳng định việc tăng giá vật tư y tế và nhu yếu phẩm quá 35% là hành động phi pháp.
"Bất kỳ ai có hành vi đầu cơ, gây xáo trộn thị trường, tăng giá và tìm cách thu lợi từ khó khăn của đất nước, chúng tôi đều sẽ trừng phạt họ cho tới khi họ phá sản và khiến họ lụi bại", Wang nói trong một cuộc họp báo ngày 2/2.
Vũ Hoàng (Theo Wall Street Journal)